Welfare state(1), socjologia, skrypty i notatki, ekonomia


Welfare state

  1. Przyczyny powstania welfare state

Mity nt welfare state:

  1. Powstanie i funkcjonowanie welfare state, to rzekomo dziedzictwo rządów lewicowych, a jest to też rezultat idei konserwatywnej i praktyki liberalnej

  2. Rozmontowanie welfare state jest konieczne, bo rosnące wydatki socjalne przerastają możliwość gospodarki - a transfery socjalne umożliwiają stabilizację polityczną i spójność społeczną

  3. Welfare state rzekomo zostało rozmontowane na Zachodzie, a tam próby zmniejszenia wydatków kończą się często niepowodzeniem i wydatki wciąż rosną, ale wolniej.

2. Prawa obywatelskie

Welfare state oznacza, że państwo bierze na siebie prawa socjalne obywateli. W systemach przedkapitalistycznych obowiązywała zasada odwzajemniania, zaś w kapitalizmie dominowały zasady alokacji rynkowej, a II poł. XX w. znaczenia nabrały redystrybucyjne systemy alokacji, w tym welfare state.

Marshall uważa, że państwo dobrobytu stało się gwarancją, że prawa osobiste i polityczne, które obywatele mają wcześniej nadane, będą mogły być realizowane faktycznie. Ludziom mieszkającym na zachodzie przestała wystarczać hipotetyczna równość wobec państwa, bowiem chcieli odczuwać to realistycznie, mieć z tego jakieś korzyści.

3. Modernizacja kapitalistyczna

Jeżeli państwo realizuje potrzeby socjalne obywateli, tzn., że instytucje im najbliższe np. rodzina, parafia itd., nie potrafią zaspokoić swoich potrzeb socjalnych, dlatego korzystają z pomocy państwa - zasad pomocniczości, subsydiarności.

Państwo musiało zacząć pomagać, bo rodzina, parafia itd. przegrały z umacniającym się rynkiem, uprzemysłowieniem i rozwojem kapitalizmu. Załamujący się rynek przynosi nowe zagrożenia socjalne i państwo musiało zacząć pomagać obywatelom w praktyce.

Durkheim - analiza procesów dezorganizacji społ. wynikających z modernizacji kapitalistycznych. Uważał on, że rolą państwa jest także rola socjalna, ale nie miał na myśli całkowitej kontroli państwa nad gospodarką i życiem społecznym.

Formy pomocy socjalnej, jakie miało zapewnić państwo w niektórych krajach pojawiły się później niż uprzemysłowienie, często jako wymuszona okolicznościami konieczność. Jednak czasem były to `gesty dobrej woli' bogatszych warstw, które poczuwamy się do odpowiedzialności za biedniejszych, np. w Japonii.

Niektóre socjalne programy państw były nastawione nie tylko na usuwanie negatywnych skutków modernizacji kapitalistycznej i w tym sensie na reformę systemu, ważna były dla niech też dbałość o wspólnotę narodową, integrację społeczną, pielęgnowanie kultury itd.

Cele kapitalistycznego państwa dobrobytu:

Dbałość o spawy socjalne nie musi wynikać jedynie z chęci naprawienia negatywnych konsekwencji modernizacji kapitalistycznej, ale także z troski o integracje społeczną - Bismarck. Uważał on, że różnice między bogatymi i biednymi są zbyt duże, ale jak wiadomo, nie o to mu chodziło

Welfare state zaczęto realizować w Anglii po II wojnie światowej, pomimo, że ówcześni politycy angielscy np. Disraeli mieli podobne stanowisko jak Bismarck.

Ważna jest także społeczna nauka kościoła, głosząca, że państwo powinno wziąć na siebie niektóre zadania redystrybucyjne w imię sprawiedliwości społecznej, bo zadań tych nigdy nie wykonają równocześnie dobrze rodzina czy gmina - początki zasady pomocniczości, wywodzącej się właśnie z tej nauki.

Za elementy dobrego życia uważano głownie dobrą oświatę i opiekę medyczną. Uważano, że te dwie dziedziny są niejako inwestycją w przyszłość. Teorie taką głosili np. szwedzcy socjaldemokraci. Neoliberałowie z kolei uważają, że praktyki takie zbytnio uzależniają obywateli od państwa. Przykład: państwo w każdej chwili może odebrać dziecko kobiecie, która otwarcie krytykuje władze.

Neoliberałowie odrzucają hasła socjalistyczne o równości dochodu mimo wszystko, bo chcą oni pomagać biednym, ale nie własnym kosztem. Rozbudowa welfare state jednak uniemożliwia to, bo pieniądze dawane biednym pochodzą właśnie z ich podatków, a żeby je zdobyć podatki te trzeba podnieść itd.

4. Teorie marksistowskie

Teoretycy marksistowscy traktują welfare state jako instytucję nieprzystawalną do kapitalizmu, bo nie wyobrażają sobie by klasa kapitalistyczna chciała godzić się dobrowolnie na obniżenie swoich zysków.

Neomarksiści zgadzają się, że welfare state modyfikuje kapitalizm, ale nie zmienia to istoty systemu, który oni uważają ja welfare capitalism. Podkreślają, że zwyciężaną nie tylko zorganizowani robotnicy, co przede wszystkim elity rządzące, które mają świadomość, że państwo dobrobytu ułatwia rozwiązywanie konfliktów, umożliwia robotnikom radykalne działania, sprzyja reprodukcji siły roboczej potrzebnej do wzrostu gospodarczego.

5. Nowoczesny liberalizm

Nowocześni liberałowie twierdzą głównie, że poswatanie welfare state należy przypisać trosce klas średnich o własne interesy, ich przekonaniu, że coś należy zrobić, by systemowo naprawić negatywne efekty rynku, uprzemysłowienia i kapitalizmu.

Adekwatniejsze przyczyny powstania welfare state:

Klasy średnie czuły się odpowiedzialne za biedniejszych.

Neoliberałowie działają na rzecz osłabienia welfare state.

Zwolennicy Keynesa i innych koncepcji postulują zwiększenie transferów budżetowych na naukę, oświatę, zdrowie, walkę z bezrobociem itd., bo jest to korzystne dla wzrostu gospod, nawet gdy podnosi deficyt budżetowy.

Taka forma welfare state przystaje do kapitalizmu, bo sprzyja jego wewnętrznej ewolucji i nadaje mu niejako „ludzką twarz”.

6. Odmiany welfare state

Wilensky i Lebaux:

Popularna w USA przed wielkim kryzysem w 1929.

Esping-Andersen:

Na kształtowanie się tego modelu miał wpływ socjalizm i kościół. Kościół miał opory, żeby pomagać, ale potem się zgodził

Buchanan

  1. Państwo socjalistyczne - państwo zapewnienia ludziom dobra i usługi, które wcześniej samo wyprodukowało

  2. Państwo transferowe - państwo nie dostarcza bezpośrednio dóbr i usług, ale zbiera podatki od jednych, a potem daje je drugim

    1. welfare state - pomoc socjalna zgodna z wyraźnie ustalonymi wcześniej ustawodawczo zasadami

    2. państwo przemiałowe (określenie dał de Jasay) - o wysokości podatków decyduje siła przetargowa różnych interesów. „społ przemiałowe”, bo w procesie decyzyjnym państwa bierze udział redystrybucyjna koalicja Polit i koalicje społ.

7. Argumenty przeciw welfare state

8. Kryzys czy kontynuacja?

Polityka welfare state powinna zostać powstrzymana. Jej działanie nie jest związane wyłącznie z kwestią polityczną i dużymi wydatkami państwowymi, ale także z zachowaniami poszczególnych jednostek, które mają pomoc zawsze, gdy tego potrzebują, nie wysilają się zbytnio, aby radzić sobie samemu.

Andersen uważa welfare state za problem społeczeństw postindustrialnych. Welfare state nie zostanie zlikwidowane z powodów politycznych, bo korzystają z niego klasy średnie. Są oni bowiem bardziej skuteczni w zdobywaniu środków od państwa niż klasy biedniejsze.

Proponowane są różne modyfikacje welfare state, np. w USA konserwatyści proponują wydatki na kompy dla dzieci, których rodziców na to nie stać.

Poziom welfare state powinien być modyfikowany wraz ze zmieniającą się sytuacją społeczną. Nie można przewidzieć, że jednakowa pomoc będzie przyznawana w różnej sytuacji. Należy obserwować zarobki, bezrobocie i proporcjonalnie rozdzielać pomoc .



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Welfare state, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
MIKRO a MAKRO, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
style życia, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Rola państwa w gospodarce, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Socjolingwistyczna teoria Bernsteina, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
spolecznosci lokalne, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
czas w spoleczenstwie, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
podstawowe podmioty w gospodarce rynkowej w ujęciu makro, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Społeczne skutki bezrobocia, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Akcelerator, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
pieniadz2, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Hipoteza hodu względnego1, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
pieniadz, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
konsumpcja, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
RODZAJE INWESTYCJI, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
pnb, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
nowoczesne teorie konsumpcji 2, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Polityka fiskalna a wyznaczanie produktu, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia

więcej podobnych podstron