Konspekt lekcji

Temat lekcji: Ziemia księgą przeszłości.

Klasa: IVc

Data: 27.09.2011

Treści programowe:

1. Praca archeologa.

2. Archeologia jako nauka wspomagająca nauki historyczne.

3. Źródła wykopywane podczas wykopalisk.

Cele ogólne:

1. Przedstawienie pracy archeologa.

2. Ukazanie źródeł odkrywanych podczas wykopalisk archeologicznych.

3. Ukazanie archeologii jako nauki wspomagającej badania historyczne.

Cele operacyjne:

Po zakończonej lekcji uczeń potrafi:

• Opowiedzieć o pracy archeologa podczas wykopalisk (P),

• Przedstawić źródła odkrywane podczas wykopalisk (np. monety, urny, cmentarzyska) (P),

• Wskazać cechy charakteru przydatne w pracy archeologa - staranność, dokładność, wyobraźnia (PP),

• Posługiwać się pojęciami, wyjaśnić ich znaczenie: wykopaliska, archeolog, archeologia, stanowisko archeologiczne, źródła materialne (P),

• Wyjaśnić powiązanie miedzy historią a archeologią jako naukami pokrewnymi (PP),

• Wymienić znane stanowiska archeologiczne regionu i scharakteryzować krótko dokonane tam odkrycia (PP),

• Wskazać na różnice miedzy pracą historyka i archeologa (PP).

Cele operacyjne dostosowane do potrzeb uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim:

Po zakończonej lekcji uczeń potrafi:

• Na podstawie ilustracji opowiedzieć o pracy archeologa (P)

• Przedstawić źródła odkrywane podczas wykopalisk (np. monety, urny, cmentarzyska) (P).

Metody:

• Pogadanka,

• Praca z podręcznikiem, ilustracjami

• Elementy dramy.

Formy pracy:

• Z całą klasą,

• Praca indywidualna z uczniem.

Środki dydaktyczne:

• Podręcznik „Dzień dobry historio! Kl.IV” str.18-22,

• Ilustracje z podręcznika str.18-22,

• Eksponaty (np. monety, ozdoby),

• Zeszyt ucznia,

• Plansze przygotowane przez nauczyciela ukazujące etapy, pracy archeologa.

Struktura i opis lekcji

Fazy lekcji	Czynności nauczyciela	Czynności ucznia
I Wprowadzenie	1.Czynności organizacyjne: Przywitanie uczniów, sprawdzenie obecności. 2.Rekapitulacja wtórna. - Nauczyciel przeprowadza kartkówkę z ostatniej lekcji dotyczącej źródeł historycznych. 3.Wprowadzenie tematu. Skąd czerpiemy wiedzę o najdawniejszych dziejach człowieka? O tym dowiemy się na dzisiejszej lekcji. Nauczyciel formułuje temat i zapisuje go na tablicy. Temat brzmi: „Ziemia księgą przeszłości”.	Uczniowie przygotowują podręczniki, zeszyty, atlasy i przybory do lekcji. Uczniowie rozwiązują kartkówkę. Uczniowie zapisują temat do zeszytu.
II Rozwiniecie	4. Nauczyciel zadaje pytania: - Co to jest historia? - Czym zajmuje się historyk? Nauczyciel wyjaśnia że historyk bazuje w swojej pracy na źródłach pisanych. Nauczyciel mówi uczniom, że historia, dla lepszego zrozumienia dziejów ludzkości wspomaga się różnymi naukami pomocniczymi. Jedną z takich nauk jest archeologia. Poleca przeczytanie fragmentu w podręczniku „Archeologia” (str.18). Ukierunkowuje prace ucznia zadając pytanie: - Czym zajmuje się archeologia? 5. Nauczyciel mówi uczniom, że uczony, który zajmuje się wykopaliskami to archeolog. Nauczyciel wprowadza elementy dramy na temat pracy archeologa. Uczeń to archeolog. Nauczyciel zadaje pytania: - Kim jesteś? - Czym się zajmujesz? - Jakich narzędzi używasz w swojej pracy? - Co wykopałeś? - Dlaczego musisz być ostrożny w swojej pracy? - Jakimi cechami powinien odznaczać się archeolog? 6. Nauczyciel mówi, że każde miejsce wykopalisk, gdzie znajdowane są źródła historyczne nazywamy stanowiskiem archeologicznym. Archeolog przeprowadza specjalną dokumentacje z przebiegu swojej pracy na takim stanowisku. Nauczyciel mówi że przykładem takie stanowiska w naszym regionie jest Biskupin oraz nowo odkryte stanowisko archeologiczne w Toruniu.. 7. Nauczyciel poleca zapoznanie się z ilustracjami w podręczniku (str.20-21). Ukierunkowuje prace uczniów zadając pytania: - Jakie ślady ludzkiej działalności odkrywa archeolog podczas swojej pracy? - Jak nazywamy źródła historyczne, które odkrywane są przez archeologów? Nauczyciel pokazuje eksponaty takich wykopalisk. Tłumaczy do czego służyły niektóre znaleziska. Nauczyciel mówi, że archeolog nie tylko znajduje jakieś typowe przedmioty wytworzone przez człowieka. Podczas pracy archeologicznej może odkryć jakieś budynki a nawet całe miasta. Mówi, że częstym znaleziskiem są cmentarzyska, które mówią ludziom współczesnym jak chowano dawniej zmarłych. Wspomina o dwóch typach pochówków: szkieletowym i popielnicowym 9. Nauczyciel wyjaśnia dlaczego nauki: historia i archeologia współpracują ze sobą. Tłumaczy, że historycy badają źródła pisane, zaś archeolodzy źródła materialne. Ich praca pozwala nam lepiej poznać historię. Nauczyciel przypomina uczniom jak ważna jest ochrona źródeł historycznych.	Uczniowie odpowiadają. Uczniowie słuchają. Uczniowie głośno czytają. Uczniowie odpowiadają. Uczniowie słuchają. Uczniowie odpowiadają. Uczniowie słuchają. . Uczniowie analizują ilustracje i odpowiadają. Uczniowie słuchają. Uczniowie słuchają.
III Podsumowanie	10. Rekapitulacja pierwotna. Nauczyciel zadaje pytania: - Co to jest archeologia? - Czym różni się praca historyka od archeologa? - Jak pracuje archeolog? - Co podczas swojej pracy odkrywa archeolog? -Jakie cechy charakteru powinien mieć archeolog. Nauczyciel wspólnie z uczniami sporządza notatkę, która zapisuje do tablicy a następnie poleca przepisanie jej do zeszytu. „Archeologia to nauka, która bada najdawniejsze dzieje ludzkości na podstawie wykopalisk dokonywanych przez archeologów. Archeolog powinien być cierpliwy, sumienny i dokładny w swojej pracy.”. 11. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji. 12. Nauczyciel zadaje zadanie domowe: zad.3 str.22 w podręczniku	Uczniowie odpowiadają. Uczniowie zapisują Uczniowie zapisują zadanie domowe do zeszytu.

---