1. klasyfikacja materiałów:
Metaliczne, kompozyty, niemetaliczne(polimery)
2.Klasyfikacja właść. materiałów:
Mechaniczne, technologiczne, fizyczne-chemiczne, eksploatacyjne
3. mechaniczne właściwości
Wytrzymałość, twardość, udarność, ciągliwość, sprężystość
4.Klas wytrzymałości ze względu na rodzaj sil obciążających:
Rozciąganie, ściskanie, zginanie, skręcanie
5.Różnica pomiędzy wytrzymałością doraźną i zmęczeniową:
Zasadnicza różnicą jest to że w wytrzymałości doraźnej występuje obciążenie jednoosiowe lub jednokrotne a natomiast w ob. zmęczeniowym obciążenie cykliczne (długotrwale)
obciążenie jednoosiowe, jednokrotne, statyczne
7. Granica plastyczności jest to naprężenie, po osiągnięciu którego występuje wyraźny wzrost wydłużenia rozciąganej próbki bez wzrostu lub nawet przy spadku obciążenia.
9.pomiar twardości metoda Brinella(HB): W próbkę metalu wciska się kulkę z węglików spiekanych. Średnica kulki (1 do 10 mm), czas oraz siła docisku, zależy od rodzaju materiału i grubości próbki
10.początkowo wydłużenie próbki zwiększa się proporcjonalnie do siły rozciągającej. Po zdjeciu obciążenia próbka wraca do początkowej długości.Wydłużenie próbki ma charakter spręzysty.
11. Jakie cząsteczki elementarne występują w rdzeniu atomowym
proton, neutron i elektrony nie walencyjne.
izotopy różnią się l. neutronów, masą atomową, gęstością, temp wrzenia, topnienia i sublimacji.
polega na dążeniu różnych atomów do tworzenia trwałych 8 elektronowych konfiguracji gazów szlachetnych poprzez uwspólnienie elektronów.
17. wiązanie kowalencyjne
polega na powstaniu par elektronów wiążących atomy, co wynika z dążenia do tworzenia 2 lub 8 elektronowych konfiguracji gazów szlachetnych. Elektrony przechodzą kolejno z jednego atomu do drugiego.
18. wiązanie metaliczne
polega na oderwaniu się elektronów wartościowości i utworzeniu tzw. gazu elektronowego, tzn. że mogą swobodnie przemieszczać się między dodatnimi jonami wiążąc je ze sobą.
20. Zdefiniować pojęcie wykresu równowagi 2 pierwiastków
wykresy rzeczywiste o bardzo złożonej i rozbudowanej konstrukcji skladają się z dających się wyodrębnić wykresów prostych.
jest to jednoroda pod względem chemicznym i kryptograficznym cześć układu, oddzielona od reszty powierzchnią rozdziału( granicą miedzyfazową- np. linią solidus),
po przekroczeniu której nastepuje skokowazmiana właściwości
22. Przemiana fazowa (przejście fazowe) to taka zmiana układu fizycznego lub chemicznego, której towarzyszy skokowa zmiana parametrów układu, np. zmiana stanu skupienia układu lub jego składowych.
23. Przemiana alotropowa to zmiana struktury krystalograficznej pierwiastka chemicznego. Taka przemiana może być samorzutna lub wymuszona przez np. bardzo wysokie ciśnienie. Warunkiem pojawienia się przemiany alotropowej jest istnienie odmian alotropowych.
Przykłady: przemiana węgla (np. grafitu) w diament
24. Sieć krystaliczna - sposób wypełnienia atomami przestrzeni tak, że pewna konfiguracja atomów zwana komórką elementarną jest wielokrotnie powtarzana.
25. Rodzaje sieci krystalicznych.
Trójskośny, jednoskośny, rombowy, tetragonalny, heksagonalny, romboedryczny, regularny.
|
29. Faza prosta- tj czyste pierwiastki(np. składniki tworzące wykres równowagi)
30. Roztwór stały różnowezłowy - czyli substytucyjne. Występujący w stopach o strukturze złożonej. Atomy składnika rozpuszczonego zastepują atomy rozpuszczalnika w węzłach sieci krystalicznej.
31. roztwor stały międzywęzłowy.
R.międzywęzłowe- rozpuszczalnikiem są metale przejściowe (Ni,Co,Fe,Mn,Cr), krystalizujące przeważnie w nieskomplikowanych sieciachA1,A2lubA3.Atomy składnika rozpuszczonego zajmuja w tych sieciach luki międzywęzłowe- tetraedryczne lub oktaedryczne.
32. roztwor ciągły - stężenie atomów drugiego pierwiastka w sieci pierwiastka podstawowego może zmieniać się w zakresie 0-100%
33. Roztwór ograniczony to taki, w którym rozpuszczalność istnieje tylko do pewnego zakresu składów, poniżej którego metale nie tworzą jednej wspólnej fazy.
34. Faza międzymetaliczna - faza zbudowana z dwóch pierwiastków, o ściśle określonej stechiometrii i sieci krystalicznej różnej od sieci tych pierwiastków.
35. Wymienić fazy występujące w układzie żeliwo-cementyt.
Ferryt, austenit, cementyt (Fe3C), ciekły roztwór węgla w żelazie.
36. Wymienić składniki strukturalne występujące w układzie żelazo-cementyt.
Ledeburyt, ledeburyt przemieniony, perlit.
37. Wymienić fazy występujące w układzie żeliwo-grafit.
39. przemiana eutektyczna w układzie żeliwo-cementyt.
W temp. 1148C w ciekłym stopie zachodzi proces krystalizacji w wyniku przemiany eutektycznej tworzy się ledeburyt( mieszanina cementytu i austenitu).
40. przemiana eutektyczna w układzie żeliwo-grafit.
W temp. 1153C w ciekłym stopie zachodzi proces krzepnięcia, w wyniku przemiany eutektycznej tworzy się eutektyka grafitowa( mieszanina austenitu i grafitu).
41. przemiana eutektoidalna w układzie żelazo-cementyt:
w temp 827°C z austenitu zawierającego tylko 0,77%C w wyniku przemiany eutektoidalnej powstaje perlit w przemianie eutektoidalnej strukturę stopu stanowi cementyt drugorzędowy i perlit.
42. przemiana eutektoidalna w układzie żelazo-grafit:
w temp 827°C z austenitu zawierającego tylko 0,77%C w wyniku przemiany eutektoidalnej powstaje perlit w przemianie eutektoidalnej strukturę stopu stanowi cementyt drugorzędowy i perlit.
43. cementyt pierwszorzędowy:
krystalizujacy bezposrednio z cieczy wzdluz lini CD w stopach zawierajacych powyzej 4.30% C w postaci wydzielen płytkowych
44. Cementyt drugorzędowy - krystalizujący z austenitu wzdłuż lini SE. W stopach zawierających powyżej 0,77% C w postaci siatki na granicach ziaren (białego austenitu)
45. austenit:jest to roztwór stały międzywęzłowy węgla w alotropowej wysokotemperaturowej odmianie żelaza γ która jest trwała w zakresie temp. 912-1394°C ( na wykr od punk G do N). Roztwór jest oznaczony Fey (c) lub y. obszar występowania ferrytu na wykresie to NJESG. Jest to roztwór węgla w którym rozpuszczalność węgla jest również ograniczona ale większa niż w ferrycie sieć typu A1 regularna płasko centrowana zmienia się wraz z temp Max rozpuszczalnośc węgla w temp 1148°C (punkt E). poniżej temp 1148°C rozpuszczalność węgla w austenicie zaczyna się zmiejszać zgodnie z linią ES.
jest to roztwór stały międzywęzłowy węgla w alotropowej niskotemperaturowej odmianie żelaza ά które jest trwałe do tem 912°C (na wykr. Punkt G) roztwór jest oznaczony jako Fe2 (c) lub ά. Jest to roztwór w którym rozpuszczalność węgla zmienia się wraz z temperaturą. Max rozpuszczalność węgla 0.02% w temp 727°C punkt P. w temp otoczenia jest miejsza od 0,008% punkt Q. tak mała rozpuszczalność wynika z sieci regularna przestrzennie centrowana.
alotropowa węgla o barwie czarno szarej i metalicznym połysku, mało reaktywna, bardzo miękka (wartość 1 w skali twardości Mohsa). Powstaje w wysokich temperaturach przy braku tlenu odmiana alotropowa węgla o barwie czarno szarej i metalicznym połysku, mało reaktywna, bardzo miękka (wartość 1 w skali twardości
|
52. składniki strukt w stali podeutektoidalnej - ferryt i perlit, cementyt trzeciorzędowy
53. stali nadeutektoidalnej
- austenit, cementyt drugorzędowy,
54. w żeliwie podeutektycznym
- austenit preeutektyczny, perlit
55 żeliwie nadeutektycznym
- grafit preeutektyczny, cementyt pierwszorzędowy.
56. żeliwo szare jest stopem odlewniczym żelaza z węglem, przy czym węgiel występuje głownie w
postaci wydzieleń grafitu płatkowego.
57 żeliwo białe- to żeliwo w którym nie ma grafitu. Strukturę stopu eutektycznego stanowi ledeburyt
58. żeliwo połowiczne- to żeliwo o strukturze stanowiącej mieszaninę struktur typowych dla żeliwa szarego i
59. żeliwo ciągliwe- jest to żeliwo odlewane jako żeliwo białe, a następnie poddane obróbce cieplnej w
atmosferze odwęglającej w celu uzyskania materiału częściowo lub całkowicie odwęglonego.
61. Jakie pierwiastki wchodzą w skład każdego żeliwa?
pierwiastki grafityzujące: węgiel, krzem, aluminium, fosfor. Pierwiastki węglotwurcze: mangan,bor, chrom,siarka
62. Jak szybkość krzepnięcia wpływa na strukturę żeliwa?
im wiekszy wspołczynnik nasycienia tym mniejsza wytrzymalosc
63. Jak grubość ścianki odlewu wpływa na strukturę żeliwa?
wraz ze wzrostem grubości ścianki odlewu zmniejsza sie zawartość węgla i krzemu
64. Co to jest skłonność żeliwa do zabieleń
skłonnośc do zabieleń- technologiczna właściwość określająca skłonność żeliwa do krzpnięcia ledeburytu
65. Od czego zależy skłonność żeliwa do zabieleń.
jest to technologiczna wlasciwosc okreslająca sklonnosc zeliwa do krzepniecia ledeburytu
67. Jakie to żeliwo EN-GJL-200?
żeliwo szare o strukturze ferrytycznej
68. Jakie to żeliwo EN-GJS-500-7?
69. Jakie to żeliwo EN-GJL-350?
żeliwo szare o strukturze perlitycznej
71. Klasyfikacja żeliwa stopowego ze względu na postać węgla:
Żeliwa możemy podzielić za względu na postać zawartego węgla: białe - podeutektyczne, eutektyczne, nadeutektyczne; połowiczne; szare; sferoidalne, ciągliwe - czarne, perlityczne, białe
74. chłodzenie stali- wydłużenie przemiany ze względu na spowolnienie dyfuzji węgla. Tym samym zmniejsza się średnia szybkość tej przemiany.
75. okres inkubacji przemiany:
zależność stopnia przechłodzenia stopu. Początkowo im większe jest przechadzanie tym krótszy jest czas inkubacji i przemiany.
50. ledeburyt przemieniony
poniżej temp. przemiany eutektoidalnej z austenitu eutektycznego zawierającego 0,77%C powstaje perlit. Tak więc w temp. poniżej 727°C w strukturze stopu występuje mieszanina złożona z cementytu i perlitu powstałego z austenitu eutektycznego - mieszanina eutektyczna perlitu i cementytu.
powstaje w wyniku przemiany eutektoidalnej w temp. 727° C z austenitu zawierającego 0,77% C. Fey (c) → Feά (c) + Fe3 C. Perlit jest mieszaniną eutektoidalną, składającą się z ułożonych na przemian płytek ferrytu i cementytu, powstającą w wyniku rozpadu austenitu w temp. 723C
49. Co to jest ledeburyt:
w temp 1148°C w ciekłym stopie zachodzi proces krzepnięcia. W wyniku przemiany eutektycznej tworzy się ledeburyt mieszanina złożona z austenitu zawierającego 2,11%C i cementytu zawierającego 6,67%C.
99.Jaki jest rozkład struktur w nawęglonej stali?
Odp. Zawartość węgla na powierzchni nawęglonego przedmiotu nie przekracza 1,0% a grubość warstwy zawiera się w granicach 0,5-2,5mm. Liczy się ją do głębokości na której strukturę stanowi w 50% perlit i w 50% ferryt.
|
76. Co to jest martenzyt:
Martenzyt to ferryt o sieci tetragonalnej (twardy 3,2 x ferryt eutektoidalny)
77. Przemiana martenzytyczna jest to przemiana fazowa austenitu przechłodzonego w martenzyt, polegająca na bezdyfuzyjnej przebudowie regularnej, ściennie centrowanej sieci austenitu na tetragonalną przestrzennie centrowaną sieć martenzytu
78. martenzyt jest bardzo twardy, mocno przesycony weglem, ma strukture heksagonalną
79. szybkość krytyczna przemiany martenztycznej:
Jest to zmiana się zgodnie z zasada „S” największą jest przy 50%udziale perlitu
80. skrót CTPi czas - temperatura - przemiana przy chłodzeniu izotermicznym
81. CTPc czas - temperatura - przemiana przy chłodzeniu ciągłym
82. Na czym polega różnica pomiędzy wykresem CTPi i wykresem CTPc ?
83. Co to jest hartowność stali ?
hartowność stali, jest to zdolność do tworzenia strukt martenzytycznej.
84. Jak określa się hartowność stali
za pomocą średnicy krytycznej(maksymalna średnica próbki jaką da się zahartować na wskroś) lub metodą hartowania od czoła
85. czynniki decydują o hartowności stali skład stopu, masywność przedmiotu,
86. Jak zawartość węgla wpływa na hartowność stali ?
im większa zawartość węgla tym wyższa twardość (chyba nie o to chodzi)
87. W jakich ośrodkach chłodzących przeprowadza się studzenie podczas hartowania ?
nieruchomy, mieszanie, natrysk
88. Na czym polega proces hartowania ?
polega na nagrzaniu stali do temperatury austenityzowania, krótkim wygrzaniu w tej temperaturze i oziębieniu z szybkością umożliwiającą uzyskanie struktury martenzytycznej lub bainitycznej.
89. Jak dobiera się temperaturę wygrzewania stali w procesie hartowania ?
przy hartowaniu stali niestopowych i niskostopowych materiał nagrzewamy do temperatury 30-50°C powyżej linii ACF, natomiast stale wysokostopowe nagrzewamy do temperatur znacznie wyższych (1100-1200°C)
90. proces odpuszczania stali po hartowaniu - nagrzaniu zahartowanej stali do temp niższej odA1, przetrzymaniu w niej przez określony czas i po zakończeniu zachodzących w tej temp przemian fazowych, chłodzenia do temp otoczenia.
91. W jakim celu przeprowadza się proces odpuszczania stali po hartowaniu?
Podgrzanie do wyższych temperatur (odpuszczanie stali) aktywizuje dyfuzję i prowadzi do zmiany struktury i właściwości stali.
92. Jak temp odpuszczania wpływa na właściwości zahartowanej stali?
Temp odpuszczania powoduje że stal staje się mniej krucha i mniej twarda.
93. W jaki sposób uzyskuje się strukturę sorbityczną stali?
94. Na czym polega proces nawęglania stali?
Polega na dyfuzyjnym nasyceniu węglem wierzchniej warstwy stali.
95. W jakim celu przeprowadza się nawęglanie stali?
Celem nawęglania jest umożliwienie wytworzenia twardej powierzchni.
96. Jakie stale poddaje się zabiegowi nawęglania?
Nawęglaniu poddaje się obrobione mechanicznie przedmioty wykonane z niskowęglowych stali zawierających 0,1-0,2%C
97. Wymienić metody nawęglania.
W ośrodkach stałych (przy użyciu węgla drzewnego)
- w ośrod ciekłych (kropelkowe; przeprowadza się w ciekłych solach zawierających SiC lub BaC2 z CaC2)
- w osro gazowych (Wygrzanie elementów w atmosferze gazów)
|