CHETROFIZM PRZYKŁADEM PROCESÓW ANABOLICZNYCH

Cheterotrofy to organizmy cudzożywne. Są one zdolne do syntezy własnych związków organicznych jedynie już z gotowych wytworzonych przez autotrofy związków węglowych bogatych w energię. Nie są w stanie tak jak rośliny wytwarzać związków nieorganicznych z organicznych. Spożywane pożywienie po odpowiedniej przeróbce służy do budowy ciała i wytwarzania energii.

Cheterotrofy dzielimy na :

• pasożyty i półpasożyty roślinne i zwierzęce ( np. łuskiernik rożowy, kanianka, huba ) pasożyty dzielimy również na zewnętrzne ( pchły, wszy, kleszcze) i wewnętrzne ( robaki )

• mułożercy

• glebożercy

• drapieżnicy

• roślinożercy

• wszystkożercy

• sporofity i saprofagi ( bakterie )

Przystosowanie do cudzożywnego sposobu odżywiania się:

• pierwotniaki - odżywiają się 3 sposobami ( fagocytyna, pinocytoza i wchłanianie - najwięcej energii ); następuje rozpoznawanie pokarmu i jego wchłanianie;

• bezkręgowce ( pasożyty )

• jamochłony - otwór prowadzący do jamy

• płazińce - układ pokarmowy ( np. wypławek biały )

• glista ludzka - układ pokarmowy w postaci rurki składającej się z odcinków,

• tasiemiec - endosmoza, gruczoł trzustkowo-wątrobowy;

• ssaki - bardzo skomplikowana budowa układu pokarmowego

• wyższe bezkręgowce

• odcinek pobierania pokarmu, są tam struktury do przytrzymywania, rozszarpywania, rozcierania pokarmu; otwór gębowy - jama gębowa;

• odcinek trawienia - żołądek, trzustka, wątroba;

• przesyłanie prostych składników pokarmowych do krwi i komórek

• dla jelit charakterystyczny jest ruch perystoliczny

• formowanie kału i usuwanie.

Zapotrzebowanie na pokarm :

• roślinożercy - bardzo duże, bo ich pokarm jest mało kaloryczny, proces trawienia zachodzi w 4-jamistym żołądku;

• mięsożercy - bardzo małe, bo ich pokarm jest wysokokaloryczny, żołądek 1 jamisty, pokarm zalega dłużej

Sposoby pobierania pokarmu:

ZWIERZĘTA

• śluz - służy do wyławiania planktonu, u wypławka białego wydzielają go rabdity,

• filtratory - czułki, cienkie odnóża, u ryb skrzela działające jak sita, u flamingów i kaczek listewki w dziobie, u wielorybów płytki rogowe

Aparaty do rozdrabniania pokarmu:

• żujący u wrtoek

• gębowy u skorupiaków

• zęby u ssaków

• aparat gębowy liżący u pływnożerców ( motyle, trzmiele, pszczoły, muchy);

• glebożercy ( np. dżdżownica ) połykają cząsteczki gleby

ROŚLINY

• rosiczka okrągłustna - sama nie wytwarza związków białkowych, więc na liściach ma gruczoły, na których gdy usiądzie owad to powodują, że liść zwija się zamykając go w pułapce - zostaje z niego tylko pancerz

• dzbanecznik wodny - jego liść zwija się w dzban do połowy wypełniony płynem trawiącym, który jest słodki i zwabia owady.

Składniki pokarmowe:

• węglowodany złożone ( skrobia, glikogen )

• białka roślinne i zwierzęce

• lipidy ( czyli tłuszcze )

• składniki regulujące :

• sole mineralne

• witaminy pobierane w postaci gotowej, nie są trawione, regulują procesy, są wchłaniane bezpośrednio do krwi.

---