„Psychologia Rozwoju Człowieka”

zagadnienia z ćwiczeń i laboratorium

1. Rozwój w okresie prenatalnym

• rozwój fizyczny, rozwój zmysłów, formowanie się zaczątków świadomości, podstawy formowania związku z matką. Uczenie się. Czynniki zakłócające rozwój w okresie pre- peri i postnatalnym.

2. Narodziny i okres noworodkowy

• problemy fizjologiczne i psychologiczne matki i dziecka w sytuacji okołoporodowej. Znaczenie wczesnego kontaktu z dzieckiem i jego formy.

• ocena stanu noworodka, odruchy wrodzone i ich funkcje, rozwój fizyczny i jego związek z rozwojem psychicznym, procesy poznawcze w okresie noworodkowym.

• Stany aktywności niemowlęcia

• Rozwój zmysłów

3. Okres wczesnego dzieciństwa - rozwój społeczno - emocjonalny

• Rozwój emocjonalny (teoria przywiązania).

• Rozwój społeczny - kształtowanie się poczucia „ja”, interakcje społeczne, uczenie się ról płciowych itp..

4. Okres wczesnego dzieciństwa - rozwój poznawczy

• Rozwój poznawczy - okres inteligencji sensoryczno-motorycznej, asymilacja i akomodacja oraz równoważenie struktur poznawczych, początki funkcji symbolicznej

• Percepcyjny i ekspresyjny aspekt komunikacji, początki rozwoju języka.

5. Rozwój mowy we wczesnym i średnim dzieciństwie

• formy komunikowania się z otoczeniem we wczesnym dzieciństwie; znaczenie komunikacji niewerbalnej

• Rozwój mowy - teoria rozwoju mowy L.Kaczmarka. Uniwersalia językowe a przyswajanie języka polskiego. Rola błędów w opanowaniu języka. Rola środowiska w rozwoju mowy. Rozwój umiejętności fonologicznych, gramatycznych, leksykalnych i semantycznych.

6. Okres średniego dzieciństwa

• Rozwój emocjonalno - społeczny dziecka w okresie przedszkolnym - rozwój moralny, zachowania prospołeczne i agresywne, nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami, cechy emocjonalności dziecka w wieku przedszkolnym, przyczyny zaburzeń emocjonalnych, identyfikacja z własną płcią

• Cechy rozwoju poznawczego dziecka w wieku przedszkolnym - obrazowa i symboliczna reprezentacja świata, wyobrażenia odtwórcze i twórcze, obrazy umysłowe, umiejętność szeregowania, klasyfikowania i uogólniania, światopogląd magiczny.

• Dziecięce teorie umysłu

• Rozwój rysunku i zabawy - etapy rozwoju rysunku i zabawy, ich znaczenie diagnostyczne i terapeutyczne

7. Dojrzałość szkolna

• Poglądy na temat dojrzałości szkolnej.

• Metody badania dojrzałości szkolnej.

• Dojrzałość poznawcza, fizyczna i emocjonalna.

• Lateralizacja u dzieci.

• Specyfika dojrzałości do uczenia się czytania i pisania oraz do uczenia się matematyki.

• Problemy z osiąganiem dojrzałości szkolnej.

8. Młodszy wiek szkolny (rozwój emocjonalny i osobowości, samoocena, temperament)

9. Ogólna charakterystyka wieku dorastania. Dojrzewanie fizjologiczne i jego psychologiczne konsekwencje.

• Przejawy dojrzewania biologicznego i fizycznego młodzieży

• Neurohormonalne uwarunkowania dojrzewania płciowego

• Skok pokwitaniowy, Dojrzewanie płciowe

• Rozwój seksualny i jego przejawy w adolescencji

• Wpływ dojrzewania fizjologicznego i seksualnego na zachowanie młodzieży.

• Psychologiczne znaczenie zmian fizjologicznych.

10. Rozwój poznawczy w adolescencji

• Rozwój myślenia młodzieży - dojrzewanie intelektualne. Kształtowanie się struktur myślenia formalnego. Cechy myślenia dorastających.

• Wpływ zmian w sferze myślenia na zachowanie młodzieży

• Rozwój procesów poznawczych: języka, pamięci, uwagi.

11. Kształtowanie się poczucia własnej tożsamości w adolescencji

• Istota poczucia tożsamości, rozwój tożsamości

• Kryzysy tożsamości - ich źródła i konsekwencje

• Tożsamość pozytywna i negatywna

• Poszukiwanie sensu życia

12. Specyficzne problemy okresu dorastania

• Bunt młodzieńczy - przyczyny i konsekwencje

• Konflikt pokoleń

• Zadania rozwojowe okresu dorastania

• Subkultury młodzieżowe - ich rola w rozwoju

• Przemoc i agresja młodzieży

13. Ogólna charakterystyka rozwoju w okresie wczesnej dorosłości i w średnim wieku dojrzałym

• Realizacja młodzieńczych projektów

• Zadania rozwojowe wczesnej dorosłości

• Zadania rozwojowe średniej dorosłości

• Kryzys wieku średniego

14. Rozwój poznawczy człowieka dorosłego

• Formalne i post-formalne formy myślenia dorosłych w koncepcjach post- i neopiagetowskich

• Inteligencja czy mądrość? - rozwój wiedzy ekspertalnej

15. Późna dorosłość

Ogólna charakterystyka rozwoju w późnym wieku dojrzałym

• Obniżanie się sprawności biologicznej

• Psychologiczne konsekwencje obniżania się sprawności biologicznej

• Zmiany w zakresie funkcjonowania poznawczego

• Zakończenie pracy zawodowej - zmiany form aktywności

• Adaptacja do starości - warunki powodzenia

• Psychologiczne aspekty umierania.

16. Specyfika badania małego dziecka.

17. Narzędzia oceny rozwoju dziecka na różnych etapach rozwojowych

18. Ocena dojrzałości szkolnej