WYMAGANIA SPOŁECZNE, ZAWODOWE, KULTUROWE
Wg Jana Szczepańskiego
Całokształt życia społeczeństwa dzieli na następne zakresy
Działalność polityczna obywateli, ich udział w realizacji polityki ludnościowej państwa
Aktywność zawodowa i kulturalna; uczestnictwo w życiu gr. nieformalnych
( kręgi koleżeńskie, społeczności, lokalne itd.)
Procesy samokształcenia i samowychowania, wspomagające wartościowe dążenia i aspiracje jednostki
Działalność polityczna:
Uczniowie powinni zdobywać w szkole podstawy wiedzy, która by:
Przygotowywała ich do odpowiedzialnego udziału w rządzeniu państwem
Do ponoszenia odpowiedzialności za sprawy publiczne
Pozwoliła w przyszłości stać się pełnoprawnymi partnerami administracji państwowej i samorządowej
Umożliwiła im jako przyszłym robotnikom, rolnikom, inteligentom pracującym czy rzemieślnikom skuteczne wypełnianie określonych zadań
Uzyskując odpowiednie wykształcenie w dziedzinie polityki ludnościowej obywatel powinien uzyskać odpowiednie przygotowanie do życia rodzinnego, łącznie z planowaniem rodziny, do wychowania dzieci, do współpracy z funkcjonującymi w społeczeństwie instytucjami opiekuńczo-wychowawczymi.
Z kolei uzyskując odpowiednie wykształcenie w dziedzinie działalności gospodarczej należałoby im zapewnić nie tylko określone wykształcenie zawodowe lecz także wysoki poziom kultury technicznej, ukształtowanie postawy racjonalizatorskie, wyrobić poczucie odpowiedzialności za efekty jakościowe, ekonomiczne i ilościowe wykonywanej pracy.
Realizacja zadań związanych z funkcjonowaniem poszczególnych zakresów życia społecznego wymaga od uczniów nie tylko opanowania właściwej treści kształcenia lecz również rozwoju takich cech osobowości jak:
silna wola
odpowiedzialność za własne czyny i współodpowiedzialność za losy środowiska, społeczeństwa i kraju
wrażliwość na przejawy prywaty, bezduszności i niesprawiedliwości
Wynika stąd, że niemały wpływ na dobór treści kształcenia mają potrzeby życia społecznego, zawodowego i kulturalnego.
WYMAGANIA NAUKOWE
Treść kształcenia musi odpowiadać wymaganiom nauki, wiedza bowiem i umiejętności nabywane w szkole wpływają na poglądy i postawy uczniów.
uczniów związku z niezwykle szybkim tempem przyrostu nowej wiedzy o świecie istnieje niebezpieczeństwo ”starzenia się” programów szkolnych. Aby temu zapobiec podaje się je cyklicznej weryfikacji przeprowadzanej, co kilkanaście lat. Tego rodzaju weryfikacja umożliwia włączenie do programów nauczania informacji dotyczących najnowszych zdobyczy nauki, techniki i kultury.
WYMAGANIA NATURY PSYCHOLOGICZNEJ
Mają duży wpływ na dobór treści kształcenia.
Chodzi tu o dostosowanie treści kształcenia do możliwości uczniów, do ich poziomu rozwoju psychofizycznego, psychofizycznego którym wyróżnia się następujące okresy:
młodszy wiek szkolny ( 6-11 r.ż.)
wiek dorastania (12-15 r.ż.)
wiek wczesne młodości (15-18 r.ż.)
Tymczasem jeśli materiał, który uczniowie mają opanować jest za mały lub za łatwy wówczas i wiedza, i siły poznawcze uczniów wzrastają zbyt powoli.
WYMAGANIA NATURY DYDAKTYCZNEJ
Dotyczące doboru i układu treści kształcenia wynikają przede wszystkim z konieczności przestrzegania systematyczności i korelacji.
Systematycznym nazywamy taki układ treści, który wykazuje zgodność z logiką wewnętrzną danej gałęzi wiedzy.
O korelacji mówimy wówczas, gdy eksponuje się związki zachodzące między poszczególnymi przedmiotami szkolnymi przypisując jednemu z nich szczególną rolę w zaznajamianiu uczniów daną dziedziną rzeczywistości. Np. matematyczna musi przygotować do nauki fizyki i chemii. Biologia do nauk rolniczych.
liniowy - poszczególne partie materiału tworzą nieprzerwany ciąg ściśle ze sobą powiązanych i warunkujących się wzajemnie ogniw, realizowanych zazwyczaj tylko raz w ciągu całego okresu nauki szkolnej.
koncentryczny - te same treści powtarzają się co pewien czas, rozszerzając stopniowo ich zakres, wzbogacone o nowe składniki
spiralny - uczniowie nie tracą z pola widzenia problemu wyjściowego, stopniowo wzbogacają zakres dotyczących go informacji oraz pogłębiają ich treści ( w przeciwieństwie do danego zagadnienia powraca się po kilkuletniej przerwie)