BADANIA I POMIARY CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH W ŚRODOWISKU PRACY
Pracodawca, zgodnie z art. 227 § 1 poz.2 Kodeksu pracy, zobowiązany jest do przeprowadzania na swój koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy pracodawca. Ponadto powinien rejestrować i przechowywać te wyniki oraz udostępniać je pracownikom.
W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2002r. Nr 217, poz. 1833 z późn. zm.) określone zostały wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń chemicznych i pyłowych oraz wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń fizycznych czynników szkodliwych dla zdrowia, które mogą wystąpić w środowisku pracy. Wartości, o których mowa powyżej, to:
Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) jest to wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCH) to wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż jedna godzina.
Najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) jest to wartość stężenia, która ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczona w żadnym momencie.
Najwyższe dopuszczalne natężenie (NDN) to wartość średnia natężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
Częstotliwość badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia występującego w środowisku pracy przeprowadza się na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2005r. Nr 73, poz.645), które mówi, że badań i pomiarów:
nie przeprowadza się, gdy
przeprowadza się, gdy
w wyniku dwóch ostatnich pomiarów wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia lub natężenia nie przekroczyła 0,1
w środowisku pracy występują czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
co najmniej raz na trzy miesiące przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia czynnika rakotwórczego lub mutagennego powyżej 0,5 wartości NDS;
co najmniej raz na sześć miesięcy przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia czynnika rakotwórczego lub mutagennego powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS;
w każdym przypadku wprowadzenia zmiany w warunkach występowania tego czynnika.
w środowisku pracy mamy do czynienia z czynnikami innymi niż rakotwórcze bądź mutagenne
co najmniej raz w roku, gdy w ostatnim badaniu lub pomiarze wynik był większy od 0,5 wartości NDS lub NDN;
co najmniej raz na dwa lata, jeżeli w ostatnim pomiarze stężenie lub natężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia było powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS lub NDN;
w każdym przypadku wprowadzenia jakichkolwiek zmian w warunkach występowania tego czynnika.
w środowisku pracy występuje czynnik, dla którego określono NDSP
stężenia tego czynnika przeprowadza się ciągle
Od dnia 1 stycznia 2009r. w świetle Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 grudnia 2007r. zmieniającego w/w rozporządzenie badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy mogą przeprowadzać wyłącznie laboratoria, które uzyskały akredytację udzieloną przez Polskie Centrum Akredytacji (PCA).
Opracowała: Marta Czupryniak.
Więcej informacji: lek. med. Ewa Płotkowiak-Kulik, kierownik Oddziału Higieny Pracy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gorzowie Wlkp., tel. 722-64-17 wew. 21.
autor: