Rola Kościoła w przekazywaniu Objawienia St. Moysa SJ
0. Wprowadzenie
Nowość Konstytucji o Bożym Objawieniu (Vaticanum II): Kres epoki rozdziału teologii i życia modlitewnego, Biblijność formy i treści
Artykuł pokazuje „Stanowisko Kościoła wobec Objawienia Bożego, jak je otrzymuje i przekazuje”, Oprócz tej funkcji ╬ , o stosunku PS do Tradycji (w trosce o ekumenizm)
1. Istota Objawienia Chrześcijańskiego - Egzystencjalne określenie nadprzyrodzonej tajemnicy Objawienia (opis działania Bożego w Objawieniu)
a) rozwój i różne aspekty teologii Objawienia (polemika z protestantyzmem, racjonalizmem i modernizmem)
Tridentinum: obrona rzeczywistego przekazywania prawd objawionych przez ╬ na tle dyskusji o PS i Tradycji
Vaticanum I: podkreśla, że Bóg przemówił do ludzkości, konieczność i celowość tego faktu i kryteria dzięki którym można go rozpoznać (treść Objawienia)
Modernizm= wyłanianie Objawienia ze świadomości ludzkiej, ╬ obrona doktryny i zew. charakteru Obajw.
Efekt: podkreślenie treści intelektualnych (Re-velatio), Objaw. = zespół prawd zdefiniowanych i usystematyzowanych celem ich obrony (konceptualność)
Vaticanum II: to podsumowanie współczesnej teologii, powrót do źródeł, perspektywa historiozbawcza i misyjna, integracja elementu zbawczego i intelektualnego (egzystencjalność). Objawienie to prawda i wydarzenie:
- zbawczy akt Boga wobec ludzi
- osobowe spotkanie ja i TY (personalizm)
- dokonuje się w historii- czyny i słowa (Izraela→ Chrystusa, Zmartwychwstania), chrystocentryzm, transcendentna i immanentna wola Boża, hist. Św.,
ludzkie uwarunkowania, hist. Świecka
- zgorszenie partykularyzmem ╬ , tylko on słyszy Objaw. (niezrozumiały plan Boży)
Charakter Trynitarny Objaw.: od Ojca idzie, w Synu skoncentrowane, dokonywane przez Ducha Św.
b) Chrystus jako centrum i pełnia Objawienia (zbawcze działanie i zbawcza prawda → Soter i Logos)
U św. Jana Słowo objawiające, od Boga do ludzi
W ST przez proroków, w NT wcielone, uosobione
Syn Boży przyczyna i autor Objaw (Bóg, który mówi = Bóg o którym się mówi, zadanie = egzystencja)
2. ╬ wobec Ewangelii Chrystusowej: stosunek ╬ do Objawienia i przekazywania Go ludziom.
a) ╬ jako uobecnienie Objaw.
Objaw. musiało się dokonać- raz-we wspólnocie ludzi, by być uniwersalne (dokonywać się, docierać do wszystkich), Żydzi je odrzucili, poganie przyjęli
Adresatem Objaw jest wspólnota ewangeliczna i sakramentalna, dopiero potem poszczególny człowiek
╬ jest sługą Objaw., które nie może latać w próżni, ale musi mieć konkretny „nośnik”, wcielać się, jak Chrystus
A ponieważ się wciela to w konkretnej sytuacji hist., geogr., kult., trzeba więc inkulturacji i odczytywania znaków czasu
b)Apostołowie otrzymują Ewangelię
Apostoł (hebr. szaliah)-zastępca, który posiada wszystkie prawa i pełnomocnictwa, identyfikuje się z wysyłającym (tu Bogiem)
Zaniesienie pełnego Objaw (w ST niepełne) nie tylko do Izraelitów ale wszystkich
Pojęcie Ewangelii
- Tridentinum : prawda obiecana prorokom, a objaw przez Jezusa
- Chrystus to pełna Ewangelia (w głoszonej prawdzie i w działaniu)
c)Tradycja apostolska i po apostolska (przekazywanie Ewangelii)
Strzec depozytu wiary, trzymać się tradycji ( z nauki i przykładu życia)
Czasy apostolskie (tradycja apostolska) to koniec Objaw. aż do paruzji
Utrwalenie tradycji w ustaleniu Kanonu PS wg kryterium apostolskości odróżniającemu od apokryfów (Atanazy IV, Innocenty 405r)
╬ poapostolski (tradycja kościelna) chociaż podaje regułę wiary, która podlega regule apostolskiej
Charakter tradycji ╬ w stosunku do apostolskiej: pogłębienie rozumienia słów przekazanych w stworzonym już, a nie tworzącym się depozycie wiary- pogłębianie wiary przez wiernych, wew. doświadczenie, charyzmat prawdy biskupów
d)Tradycja ontyczna
Objaw. nie może być ograniczone do przekazywania pewnych prawd
Przekazywanie rzeczywistości ontycznej przez przykłady, instytucje i nauczanie
Chrystus pośrednik Objaw i jego treść a więc i Tradycji
On mieszka w Kościele i chce się dać każdemu z osobna również przez cnoty
Tradycja jest związana z osobami i tylko w nich istnieje
3. PS i Tradycja
a) Dyskusje przedsoborowe:
reformacja rozumiała Tradycje jako zniekształcenia ludzkie, co wynikało z szerokiego stosowania tego terminu(o zwyczajach, obrzędach, dyscyplinie, liturgii i dogmatach)
nauka Tridentinum: Tradycja pochodzi od Chrystusa i Ducha Św., przez apostołów jest dawana ╬ do dziś, niepisana, o moralności i wierze, trzeba ją przyjąć na równi z PS
Geiselman: Tradycja to uzupełnienie, niezależne źródło wyjaśniające i poszerzające w sprawach drugorzędnych PS.
b) PS i Tradycja w Konstytucji Dei Verbum
„╬ pewność swoją co do wszystkich spraw objawionych czerpie nie z samego tylko PS”
Więc Tradycja nie jest ilościowym uzupełnieniem PS, ani PS nie skodyfikowaniem całego Objaw., mają jeden cel i z jednego źródła wypływają (Bóg)
Przyczynek do Ekumenizmu: tradycja ustna prorocka i apostolska wyprzedza Kanon, urzeczywistnia się w głoszeniu, liturgii, jest rzeczywistością Chrystusa, kryterium rozpoznania tradycji jest apostolskość, a interpretuje ję Urząd Nauczycielski
4. Urząd Nauczycielski wobec Objawionego Słowa jest interpretatorem
Zachowanie depozytu (by nie zapomnieć i nic nie dodać)
Obrona depozytu (odpowiedź na trudności i błędy)
Wykładanie, objaśnianie, interpretacja depozytu
Cały ╬ zachowuje przekazuje depozyt, ale autentycznie interpretuje only Urząd Nauczycielski (podaje normę wiary nie absolutną)
╬ pobożnie słucha Słowa Bożego i je przekazuje
Urz.ąd Nauczycielski ╬ opiera się na PS i dąży do prawdy