aaa

wersja 04.12.2012

Zagadnienia i przykładowe pytania testu (TRN II, 30W)

(test wybiórczy, 2-3 propozycje odpowiedzi w tym jedna prawidłowa)

Wybrane zagadnienia technologii stopów żelaza

1. Odtlenianie stali (jakimi pierwiastkami?) - zalety i wady stali nieuspokojonej oraz stali uspokojonej.

2. Rodzaje oraz wpływ domieszek na własności stali (głównie normalnych (Mn, Si, Al) oraz zanieczyszczeń (S, P).

3. Rodzaje oraz wpływ wtrąceń niemetalicznych na własności stali (ilość, kształt, sposób rozmieszczenia).

Stale konstrukcyjne

1. Ogólne wymagania stawiane stalom konstrukcyjnym,

2. Warunek łatwej spawalności metalurgicznej - definicja, przyczyny jego przestrzegania.

3. Uzasadnienie zawartości węgla w stalach konstrukcyjnych,

4. Proces cieplno-plastyczny (nazywany regulowanym walcowaniem lub walcowaniem termomechanicznym) jak i

dlaczego wpływa na właściwości stali konstrukcyjnych.

5. Sposoby podwyższania wytrzymałości stali konstrukcyjnych inne niż wzrost zawartości węgla w stali,

6. Stale konstrukcyjne trudnordzewiejące (typu CORTEN) - wyjaśnienie zjawiska, zastosowanie,

Wpływ dodatków stopowych w stopach żelaza.

1. Wpływ dodatków stopowych na przemiany alotropowe żelaza - dodatki austenito- i ferrytotwórcze,

2. Wpływ dodatków stopowych na własności ferrytu - szczególnie Si oraz Ni, także Mn i Cr,

3. Węgliki w stalach stopowych (ogólnie) - ich trwałość i jej wpływ na temperaturę austenityzowania.

4. Ogólnie wpływ dodatków stopowych na przemiany przechłodzonego austenitu (na wykres CTP),

5. Ogólnie wpływ dodatków stopowych na przemianę martenzytyczną oraz ilość austenitu nieprzeminionego,

6. Ogólnie wpływ dodatków stopowych na hartowność stali,

7. Wpływ dodatków stopowych na przemiany odpuszczania (dwa zakresy temperatur),

8. Zjawisko twardości wtórnej w stalach stopowych - uwarunkowania, przykłady wykorzystywania,

9. Odwracalna kruchość odpuszczania (stale stopowe) - temperatura, sposoby unikania i odwracania,

Stale maszynowe do ulepszania cieplnego

1. Ogólne wymagania stawiane tej grupie stali maszynowych,

2. Uzasadnienie zawartości węgla oraz główna rola dodatków stopowych,

3. Uzasadnienie najczęściej stosowanej obróbki cieplnej,

4. Kryteria doboru stali maszynowych do ulepszania cieplnego,

Stale maszynowe umacniane wydzieleniowo na części kute na gorąco

1. Zalety i wady tych stali w stosunku do stali ulepszanych cieplnie.

2. Dlaczego traktuje się te stale jako znacznie tańsze zamienniki stali ulepszanych cieplnie.

3. Jaka jest główna wada tych stali.

Ogólne podstawy obróbki cieplno-chemicznej - stale maszynowe do nawęglania i azotowania

1. Ogólnie charakterystyka trzech głównych procesów fizyko-chemicznych zachodzących w trakcie takiej obróbki.

2. Nawęglanie stali - idea i cel stosowania, zalety i wady w porównaniu do hartowania powierzchniowego,

3. Uzasadnij zawartość węgla oraz strukturę powierzchni i rdzenia po zakończeniu całego procesu obróbki,

4. Problemy obróbki cieplnej stali po nawęglaniu - dlaczego występują i jak ich uniknąć,

5. Stale maszynowe do nawęglania - kryteria doboru, rola dodatków stopowych.

6. Azotowanie stali - idea i cel stosowania, zalety i wady w porównaniu do nawęglania,

7. Uzasadnij zawartość węgla i dodatki stopowe w stalach do azotowania - struktura powierzchni i rdzenia,

Stale automatowe

1. Ogólne wymagania stawiane stalom automatowym,

2. Realizacja tych wymagań - dodatki stopowe, jakie i dlaczego?

3. Uzasadnienie zawartości węgla w trzech głównych podgrupach tych stali - kryteria doboru,

Stale sprężynowe

1. Wymagania stawiane stalom sprężynowym.

2. Realizacja tych wymagań zależnie od stosowanego sposobu umacniania (obróbką plastyczną na zimno lub

obróbką cieplną - jaką i dlaczego?).

3. Uzasadnienie zawartości węgla.

4. Dodatki stopowe stosowane w stalach sprężynowych - jakie i dlaczego?

5. Kryteria doboru stali sprężynowych.

Stale narzędziowe

1. Stale narzędziowe do pracy na zimno - uzasadnienie prawidłowej temperatury hartowania stali zaeutektoidalnej

niestopowej i niskostopowej.

2. Stale narzędziowe do pracy na zimno - uzasadnienie stosowania wysokostopowych stali ledeburytycznych.

3. Stale narzędziowe szybkotnące - uzasadnienie typowego składu chemicznego (dlaczego tak mało węgla, dlaczego

głównymi dodatkami są W , Mo, V (jakie zjawisko powodują te dodatki).

4. Stale narzędziowe szybkotnące - dlaczego wysoka twardość tych stali utrzymuje się do temperatur 550 - 600 °C.

5. Stale narzędziowe szybkotnące - są stalami ledeburytycznymi (jaki jest cel stosowania takiej struktury).

6. Stale narzędziowe do pracy na gorąco - wymagania i ich realizacja (przyczyny ograniczeń w zawartości węgla

i dodatków stopowych, temperatura odpuszczania, wykorzystywanie efektów twardości wtórnej i odporności na

odwracalną kruchość odpuszczania).

Stopy aluminium

1. Aluminium i jego stopy w porównaniu z żelazem i stopami żelaza charakteryzuje się:

(porównanie temperatury topnienia, gęstości, modułu Younga, wytrzymałości, odporności na korozję, itp.).

2. Podwyższanie wytrzymałości w stopach Al do obróbki plastycznej nie utwardzanych wydzieleniowo

(jakie sposoby umocnienia są możliwe do wykorzystania w tych stopach).

3. Na czym polega idea metody utwardzania wydzieleniowego stopów Al do obróbki plastycznej

(przesycanie i starzenie naturalne i sztuczne).

4. Stopy odlewnicze na przykładzie siluminów przedeutektycznych, eutektycznych i zaeutektycznych

(wpływ ilości eutektyki oraz fazy strukturalnie wolnej na wytrzymałość, ciągliwość i odporność na ścieranie).

5. Modyfikowanie siluminów przedeutektycznych i eutektycznych - działanie modyfikatorów, wpływ na strukturę

oraz właściwości.

6. Modyfikowanie siluminów zaeutektycznych - działanie modyfikatorów, wpływ na strukturę

oraz właściwości

7. Stopy Al z miedzią jako głównym dodatkiem charakteryzuje:

8. Stopy Al z magnezem jako głównym dodatkiem charakteryzuje:

9. Stopy Al z cynkiem jako głównym dodatkiem charakteryzuje:

10. Stopy Al z litem jako głównym dodatkiem charakteryzuje:

Kompozyty o osnowie metalowej

1. Najczęściej stosowane osnowy metaliczne w kompozytach MMCs (metal-matrix composites),

2. Najczęściej stosowane wzmocnienia w kompozytach MMCs (metal-matrix composites),

3. Najczęściej stosowane metody formowania kompozytów MMCs (metal-matrix composites),

4. Porównanie wad i zalet stopów odlewniczych Al (siluminów) oraz kompozytów wzmacnianych

cząstkami SiC na osnowie tych stopów,

5. Dlaczego kompozyty MMCs wzmacniane włóknami, szczególnie ciągłymi nie są jeszcze powszechnie

stosowane,

Materiały ceramiczne

1. Cechy (właściwości) charakterystyczne materiałów ceramicznych:

2. Kruchość materiałów ceramicznych jest efektem:

3. Mikrostruktura ceramiki inżynierskiej

4. Do materiałów ceramicznych zaliczamy:

5. Tlenek aluminium Al₂O₃ charakteryzuje się:

6. Tlenek cyrkonu ZrO₂ charakteryzuje się:

7. Podwyższanie odporności na pękanie ceramiki Al₂O₃ wydzieleniami ZrO₂ polega na:

8. Węglik krzemu SiC charakteryzuje się:

9. Mechanizmy wzmocnienia ceramicznych materiałów kompozytowych,

10. Porównanie charakterystycznych właściwości metali i materiałów ceramicznych,

Bogumił Ziółkowski, cdn…

---