CHOROBA HEMOLITYCZNA NOWORODKÓW
- choroba hemolityczna powstaje w wyniku reakcji immunologicznej między antygenami krwinek płodu i noworodka a przeciwciałami wytwarzanymi przez matkę
- najczęściej dochodzi do niezgodności w układach antygenowych Rh i AB0
ERYTROBLASTOZA Rh
- postać najcięższa
- kobieta Rh- ulega uczuleniu podczas przebytej ciąży lub po podaniu krwi i wytwarza przeciwciała przeciw erytrocytom z czynnikiem Rh --- jeśli zajdzie ona w ciążę z mężczyzna Rh+, a płód jest Rh+ ponowny kontakt z antygenem daje efekt „booster” i powoduje niedokrwistość hemolityczną płodu
- w ciężkich przypadkach przebiega z żółtaczką (kernicterus) i obumarciem płodu (p/ciała IgG przechodzą przez łożysko)
- niedokrwistość i hiperbilirubinemia ujawnia się w ciągu pierwszych 24h życia noworodka, zwykle między 4 a 5 godziną życia
- profilaktyka - podanie globuliny anty-D (300 mg) w ciągu I-szych 72h po porodzie, kobietom nie uczulonym, z czynnikiem Rh-
- obraz kliniczny:
żółtaczka (80-85%)
uogólniony obrzęk płodu (5-10%)
ciężka niedokrwistość (5%) (pod koniec 2 tygodnia)
- rozpoznanie:
wywiad (choroba hemolityczna w rodzinie, cukrzyca)
badanie kliniczne (zabarwienie powłok skórnych, hepatosplenomegalia, brak łaknienia, wybroczyny)
badania dodatkowe:
Bilirubina całkowita, pośrednia
Obraz erytrocytów (w Rh - erytroblasty, komórki jądrzaste erytrocytów; w AB0 - mikrosferocyty)
Grupa krwi, Rh
Test Coombsa (bezpośredni odczyn antyglobulinowy = wykrywa się p/ciała na powierzchni erytrocytu; pośredni = p/ciała w surowicy u matki)
Ht, Hb, retikulocyty
- leczenie:
fototerapia - efektywny sposób leczenia hiperbilirubinemii; naświetlanie powoduje rozpad bilirubiny na fotoprodukty mniej litofilne, które ulegają łatwiejszemu wydaleniu
wymienne przetoczenie krwi - polega na przetoczeniu podwójnej objętości krwi krążącej (80-100 ml/kg mc.), co pozwala na wymianę około 85% objętości krwi noworodka; da to usunięcie krążących p/ciał, bilirubiny i uszkodzonych erytrocytów
ERYTROBLASTOZA AB0
- p/ciała IgG przechodzą przez łożysko i mogą dać u płodu lekką hemolizę (bez obrzęku)
WSKAZANIA DO WYMIENNEGO PRZETACZANIA KRWI
U wszystkich noworodków
A. Hb we krwi pępowinowej < 8 g%
B. bilirubina we krwi pępowinowej > 6 mg%
C. bilirubina w 2 h życia > 7,5 mg%
D. narastanie poziomu bilirubiny > 0,5 mg/kg mc./h
Niepowikłana choroba hemolityczna - bilirubina pośrednia > 20mg%
Powikłana choroba hemolityczna (obrzęk płodu, posocznica) - bilirubina pośrednia > 10-15 mg%
Objawy neurologiczne - letarg, pobudzenie, nieprawidłowa reakcja na wywołane potencjały słuchowe