PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA
Wykład 8
Wczesne dzieciństwo - zagadnienia
1. Obszary rozwoju we wczesnym dzieciństwie
(Newman & Newman)
niemowlęctwo (0-1)
Społeczne przywiązanie - jakość relacji
Inteligencja sensoryczno - motoryczna
Stałość przedmiotu
Rozwój emocjonalny w powiązaniu dziecko - opiekun
dzieciństwo (2-3)
Doskonalenie lokomocji
Fantazja, tworzenie i zabawa
Rozwój języka - pojawienie się funkcji symbolicznej
Samokontrola własnych emocji i otoczenia
2. Czynniki ryzyka we wczesnym dzieciństwie
biologiczne
Urazy
Infekcje mózgowe i wirusowe
Czynniki toksyczne
Zaburzenia metabolizmu
Zaburzenia hormonalne
Schorzenia somatyczne
Niedożywienie
Zespół nagłej śmierci łóżeczkowej
3. STADIUM NOWORODKA
fazy
okołoporodowa - 15 - 30 min. po urodzeniu
neonatalna - do 2 tż
sfery przystosowania:
temperatura
oddychanie
pobieranie pożywienia
wydalanie
4. Specyfika noworodka
Duża głowa
Charakterystyczny wygląd skóry
Sine palce
Opuchnięte oczy
Zmienna waga
Oddech
Ułożenie ciała
Płacz i krzyk
Charakterystyczne ułożenie ciała
Ocena noworodka - skala Apgar
Czynność serca
Oddychanie
Napięcie mięśni
Reakcja na cewnik w nosku
Zabarwienie skóry
Inne testy: Test Prechtla, SOZN Brazeltona,
5. Rozwój psychoruchowy noworodka
Grupa ryzyka - dzieci urodzone przedwcześnie
Odruchy
Wrodzone zachowania zorganizowane
Sen i czuwanie
6 poziomów snu i aktywności
Specyfika zmysłów noworodka
6. Rozwój fizyczny we wczesnym dzieciństwie
Okres szybkiego wzrostu - 1 rż
Zmiany proporcji
Rozwój uzębienia
Rozwój UN
Proces kostnienia
7. Rozwój motoryczny
Pionizacja
Lokomocja
Stabilizacja
Manipulacja niespecyficzna
Manipulacja specyficzna
8. Rozwój poznawczy wg Piageta
Okres sensoryczno - motoryczny
Ćwiczenie odruchów 0;0 - 0;1
Rozwijanie schematów 0;1 - 0;4
Odkrywanie procedur 0;4-0;8
Intencjonalne zachowanie 0;8-1;0
Nowość i eksploracja 1;0 - 1;6
Reprezentacje umysłowe 1;6 - 2;0
9. Rozwój mowy
Okres przedsłowny
Krzyk
Głużenie
Gaworzenie
Gesty
Ekspresja mimiczna
Okres wyrazu - holofrazy
Rozwój słownika - 2 rż
Eksplozja nazywania
Zmieniona postać słów
Rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, spójniki, przyimki i zaimki
Styl referencyjny i ekspresyjny
Specyfika mowy małego dziecka - Kaczmarek
Głoska, sylaba = wyraz
Reduplikacja sylab
Powtarzanie wyrazu jednosylabowego
Opuszczanie sylab w wyrazie
Skracanie
Augmentacje
Metatezy
Onomatopeje
Hipergeneralizacje
Hipogeneralizacje
Neologizmy
Hiperregularyzacje
Liczba mnoga
Okres zdania
Początek rozwoju gramatyki
Zlepki dwuwyrazowe
Równoważniki
Zdania dwuwyrazowe
Zdania złożone
Nieprawidłowe formy osobowe czasowników
Złe stosowanie reguł składniowych
10. Rozwój emocjonalny
Ogólne podniecenie ⇒ zadowolenie i niezadowolenie, zainteresowanie
I, CZ, P, Z, Zm,U
Uśmiech do dorosłego - 3 - 4 mż
Odniesienie społeczne - 1 rż
Uczucia a stan fizyczny
Wpływ kory mózgowej - 2 rż
Poszerzenie repertuaru emocji
Uczucia dominujące
Kontrola emocji
Deprywacja emocjonalna
11.Rozwój społeczny
Reakcje na dorosłych
Reakcja na dzieci
Kierunki badań nad rozwojem społecznym
Jednostka
Diada
Poliady
4. Uspołecznienie - uśmiech społeczny, lęk przed obcymi, przywiązanie
5. Schemat rozwoju według Schaffera
Okres bezpośrednio po porodzie
2 m ⇑
5 m ⇑
8 m ⇑
18 m ⇑
6. Teoria przywiązania Bowlby'ego
- brak różnicowania
- preferencja
- silne przywiązanie
- przemieszczanie się w kierunku
7. Procedura Obcej Sytuacji Ainsworth - przywiązanie pewne i niepewne
8. Badania Ruttera - krótkotrwałe i długotrwałe efekty pozbawienia kontaktu z opiekunem
9. Rodzic/opiekun - niemowlę
- epizody wspólnego zaangażowania się
(Bakeman, Adamson)
- snr (Wygotsky)
- rusztowanie (Bruner)
- praktykowanie (Kaye)
- sprawowanie kontroli (Minton, Power i Parke,
Cunningham i Barkley, Brinich, Hoffman, Bornstein)
12. Rozwój osobowości
Okres płodowy i 1 rż - stan nierozdzielności
Podstawy rozwoju osobowości - 2 - 3 rż
Orientacja Ja:
Etap preosobowy / 0;0-0;6/
Osobowość symbiontyczna
z Ja empatyczno - fizjologicznym /0;6-1;0/
Osobowość ekspansywna
z Ja pośrednio odzwierciedlonym /1;0-3;0/
Początki tożsamości płciowej / 2;0-3;0/