PIELEGNACJA DŁONI - PAZNOKCIE
Paznokcie należą do przydatków skóry.Zbudowane są z KERATYNY.
Płytka spoczywa na ŁOŻYSKU, które zbudowane jest z PODŚCIELISKA ŁĄCZNOTKANKOWEGO.
Paznokieć otacza wał paznokciowy.Z tkanek wału zbudowany jest OBRĄBEK zwany potocznie skórką.
Część płytki paznokcia pod wałem to MACIEŻ.Skórka chroni macierz przed uszkodzeniem oraz drobnoustrojami.
MACIERZ PAZNOKCIA - miejsce zrostu paznokcia.
LANULA - OBŁOCZEK - ŁĘKOTKA - jaśniejsze miejsce w kształcie półksiężyca.
PŁYTKA SKŁADA SIĘ Z 3 WARSTW:
GRZBIETU - zbudowany jest z zrogowaciałych komórek, które ściśle do siebie przylegają.
WARSWTY POSREDNIEJ - jest bardziej miękka, komórki są luźniej upakowane.
WARSTWY WEWNĘTRZNEJ - jest to cienka błona.
WYGLĄD ZDROWEGO PAZNOKCIA
Jest gładki, różowy.
Lanula jest wyraźnie zaznaczona.
Nie jest on płaski tylko wygięty - lekko uwypuklony.
ZMIANY W OBREBIE PAZNOKCI MOGĄ
Mieć charakter wrodzony.
Przebiegać w wyniku niektórych chorób ogólnoustrojowych.
Towarzyszyć chorobom skóry.
Mieć charakter miejscowy, pochodzenia bakteryjnego, grzybiczego, pasożytniczego lub powstać w wyniku uszkodzenia mechanicznego.
Powstawać w wyniku niedoboru: żelaza, fosforanu, wapnia, wit. A, C, wit. z grupy B
Zaburzenia troficzne.
ZMIANY PIERWOTNE PŁYTKI PAZNOKCIOWEJ
Nie zagrażają naszemu zdrowiu, stanowią jedynie problem kosmetyczny.
BIELACTWO
Białe plamki na paznokciach o nieregularnych brzegach.
Dotyczą osób w młodym wieku.
Przesuwają sie od macierzy do wolnego brzegu.
Do końca nie wiadomo skąd sie biorą.
Niedobór wit. E.
Nadmiar mocznika.
Mogą ją wywołać mikrourazy (zbyt mocne, lub głębokie odsówanie skórek).
ZAKLĘŚNIĘCIE PŁYTKI PAZNOKCIOWEJ
Jest to talerzykowate wgłębienie na jednym, lub kilku paznokciach.
Przyczyną jest niedokrwistość.
Dziedziczenie zmian.
LECZENIE:
- preparaty z żelazem
- wyciąg z wątroby
- witaminy z grupy B i C.
BRUZDOWANIE PAZNOKCI
Wyróżniamy bruzdowanie podłużne (delikatne, wystające wzdłuż długiej lini) i
Poprzeczne.
PODŁUŻNE
Bruzdy robią się coraz większe wraz z wiekiem.
Przy złym ukrwieniu lub niedożywieniu są bardziej widoczne.
Liszaj płaski, choroby reumatoidalne i zaburzenia ukrwienia.
POPRZECZNE
Mogą być pojedyncze lub nie.
Dotyczyć pojedynczego paznokcia.
Najczęstszą przyczyną są uszkodzenia w obrębie macierzy.
Wywołane są one nieprawidłowo wykonanym manicurem (mocno wycinane skórki).
Mogą się pojawić podczas przewlekłych chorób z wysoką gorączką.
Podczas łuszczycy, chorób zakaźnych, zaburzeń troficznych.
ŁAMLIWOŚĆ
Objawiać się może pękaniem, kruszeniem warstwy grzbietowej.
Występuje w wyniku zaburzeń troficznych - niedobór witamin i makroelementów.
Kontakt z chemią - żywica i benzyna.
Płytkę niszczy aceton, kiepskie lakiery, częste moczenie i suszenie dłoni, środki do dezynfekcji.
Stosowanie pilników metalowych.
LECZENIE:
- utrzymywanie rąk w stanie suchym
- obcinanie paznokci na krótko
- używanie odżywek do paznokci
- wcieranie kremów odżywczych i zmiękczających
- stosowanie lakierów utwardzających
- używanie zmywaczy bezacetonowych z zawartością witamin i tłuszczów
- stosowanie doustnie żelatyny ( 7 g dziennie przez 4 miesiące)
- polerowanie płytek wolnego brzegu paznokcia specjalnymi pilnikami.
ODDZIELENIE SIĘ PŁYTKI
Może być to wada wrodzona lub choroby tj. łuszczyca, grzybica, zakażenia bakteryjne, urazy, częste moczenie rąk, niektóre składniki lakierów do paznokci.
Należy dbać aby pod płytkę nie dostała sie woda.
Rozpoczyna się od wolnego brzegu paznokcia ( część zewnętrzna oddziela się o części łożyskowej).
LECZENIE:
- odstające części paznokcia obcina się
- miejscowo stosuje się środki odkażające
- pędzlowanie nalewką jodową.
PRZEROST PŁYTKI PAZNOKCIOWEJ
Płytka jest pogrubiała, niekiedy zakrzywiała.
Zmienia kolor na żółty lub brązy, traci połysk.
Jest pobruzdowana.
Zmiana dotyczy wszystkich paznokci lub w wyniku zmian mechanicznych tylko pojedynczego.
LECZENIE:
- chirurgiczne ( polega na usunięciu paznokcia i wyłyżeczkowaniu macierzy, zalecane u osób młodych
- zachowawcze ( ścinanie paznokcia i szlifowanie przy użyciu szybkoobrotowych szlifierek i specjalnych sztanc).
ZANIK PŁYTKI
Defekt polega na ścięczenieu i skróceniu płytki paznokciowej, w skrajnych przypadkach płytka zanika całkowicie.
Są to zmiany również wrodzone.
Zakażenie drobnoustrojami i zakażenia ropne w obrębie macierzy paznokcia.
Uraz mechaniczny.
Zaburzenia gruczołów wewnętrznych.
ZMIANY ZABARWIENIA PAZNOKCIA
Zakażenie grzybicze, rozwój czerniaka.
Kolor żółty - kłopoty z wątrobą.
Kolor czarny - zaburzenia funkcji nerek.
Blady - niedobór żelaza.
Białe poprzeczne pasma - duża ilość toksyn w organizmie.
Pozostałość po zmyciu ciemnego lakieru z płytki paznokciowej.
Czarne lub brunatne - od lapisu, bądź nadmanganianu potasu.
Zielonkawe - zakażenia bakteriami beztlenowymi.
ZMIANY WYWOŁANE PRZEZ KOSMETYKI
Lakiery o ciemnym kolorze.
Tipsy - brak tlenu, zbyt ścięczona płytka.
CHOROBY WTÓRNE PŁYTKI PAZNOKCIOWEJ
DROŻDŻYCA
Zaczyna się od wału paznokciowego.
obrzęk
zaczerwienienie
bolesność
tworzy się nawis nad płytką, po naciśnięciu może wydobywać sie ropa
Następnie zostaje zaatakowana płytka.
jest matowa, krucha, łamliwa
przybiera kolor od żółtego, po brązowy do brunatnego, zielonego
LECZENIE:
- dermatolog - leki przeciwgrzybiczne, nie należy często moczyć dłoni.
GRZYBICA
Zaatakowana jest płytka paznokcia od wolnego brzegu do całej powierzchni.
Jest ona pogrubiała, krucha łamliwa, kolorowa - biała, żółta, zielona, brunatna, szara.
Zaznaczone jest mocno bruzdowanie podłużne.
Występuje częściej na stopach.
Może dojść do całkowitego zaniku płytki.
LECZENIE:
- Stopy należy często myć, dobrze wysuszyć przestrzenie między palcami
- doustne stosowanie preparatów przeciw grzybiczych
- zewnętrzne stosowanie preparatów przeciw grzybiczych w postaci płynów, maści, kremów, lakierów.
CHOROBY WAŁU PAZNOKCIOWEGO
Wszelkie niepokojące zmiany należy skonsultować z dermatologiem.
ŁUSZCZYCA
Nie można sie nią zarazić.
Zmiany dotyczą głównie skóry na paznokciach.
Na płytce są punkcikowe wgłębienia (coś jak naparstek).
Paznokieć jest bardzo świecący lub matowy.
Może wyglądać jak robaczywe drewno.
Zmiany ustępują bardzo powoli.
LECZENIE:
- smarowanie płytki paznokciowej preparatami dziegciowymi
- doustnie witamina A
- maść salicylowa
- fototerapia.
ZANOKCICA
Ostre, ropne zapalenie tkanki okołopaznokciowej.
Powstaje w skutek zakażenia bakteriami chorobotwórczymi, głównie przez ukucie zanieczyszczonym przedmiotem np. cążki.
Zmiany podobne do drożdżycy.
Dotyczą wału paznokciowego.
jest on zaczerwieniony
obrzęknięty
bardzo bolesny
może wydobywać się ropa.
LECZENIE:
- ogólnie stosuje się odpowiedni antybiotyk
- zewnętrznie okłady z ichitolu i sody
- chirurgiczne ( nacięcie, sączkowanie, lub usunięcie płytki paznokciowej).
LISZAJ PŁASKI
- Są zaznaczone bruzdy podłużne.
- Może dojść do atrofii i zaniku płytki paznokciowej.
4