Jerzy Mellibruda

GRUPOWE METODY POMOCY PSYCHOLOGICZNEJ

1.Dlaczego pracujemy w grupach ?

2.Różne rodzaje grup

3.Siły tkwiące w grupach

4.Świat wewnętrzny grupy

•Normy i role grupowe, komunikowanie się w grupie

5.Zadania osoby prowadzącej grupę

6.Doświadczenia powodujące zmianę

Literatura do egzaminu.;

Marianne i Gerald Corey. GRUPY - metody grupowej pomocy psychologicznej.IPZ.2002 Wa-wa

Rozdziały; 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8,

Dlaczego pracujemy w grupach ?

1.Kontakt indywidualny i grupowy

•Dwa podstawowe wzory relacji międzyludzkich

•Kontakt z rodzicem

•Uczestnictwo w grupie rodzinnej

•Uczestnictwo w grupie rówieśniczej jako prototyp

•Różnorodność zjawisk grupowych

2.Względy organizacyjno - ekonomiczne

RÓŻNE RODZAJE GRUP

1.GRUPY PSYCHOTERAPEUTYCZNE

2.GRUPY TRENINGOWE

•T. INTERPERSONALNY, INTRAPERSONALNY, ASERTYWNOŚCI

3.GRUPY SPECJALISTYCZNE

•DLA DZIECI, MŁODZIEŻY, OSÓB STARSZYCH, NIEPEŁNOSPRAWNYCH

4.GRUPY SAMOPOMOCY

SIŁY TKWIĄCE W GRUPIE

czyli zdolność grupy do;

1.Formowania więzi -doświadczenie przynależności i wspólnoty, atrakcyjność grupy i uczestników, społeczny mikrokosmos

2.Kontrolowania zachowań - tworzenie systemu kar i nagród, określanie i standardów, łamanie norm powoduje kary psychospołeczne (aż do wykluczenia)

3.Wspólnego określanie obrazu rzeczywistości - uzgadnianie opinii i ocen, wspólne przekonania są bardziej trwałe i sugestywne

4.Wzbudzania i łagodzenia uczuć - udzielanie się stanów emocjonalnych, wyzwalanie się silnych pierwotnych uczuć, łatwiej jest przeżywać wspólnie uczucia i odkrywać zdolność do ich doświadczania

5.Tworzenia układu odniesienia i porównania-porównywanie swych postaw wobec rodziców, małżonków, dzieci, swoich uczuć wobec tego, co dzieje się w grupie, porównania pomagają w zmianach osobistych

ŚWIAT WEWNĘTRZNY GRUPY

1.Normy grupowe

2.Role

3.Pozycje

4.Przywództwo

5.Komunikowanie się

FAZY ROZWOJU PROCESU GRUPOWEGO-Corey

1.Przygotowanie i rozpoczynanie pracy z grupą

- sprawdzanie sytuacji, zapoznawanie się, uzyskiwanie orientacji, stopniowy wzrost spójności i bezpieczeństwa, pierwsze negatywne reakcje, chwile ciszy i zamieszania, próby otwartości i zaufania, uczenie się pozytywnych postaw interpersonalnych

2.Etap przejściowy -przejawy lęku, konfliktów i oporu

- obawy uczestników dotyczące eksploracji, sprawdzanie prowadzącego i innych uczestników, konflikty potrzeby bezpieczeństwa i pragnienia ryzyka, kontrola i walka o wpływy, uczenie się wyrażania siebie

3.Etap konstruktywnej pracy

-wysoki poziom zaufania i spójności, otwarta komunikacja, samodzielność i inicjatyw uczestników, podejmowanie problemów trudnych i konfliktowych, obieg informacji zwrotnych, praca nad zmianą poza grupą, udzielanie wsparcia, wiara w możliwość zmiany

4.Kończenie pracy grupowej

-smutek i niepokój zakończenia, indywidualne decyzja o kontynuowaniu dalszej pracy nad sobą, troska o innych, ocena i analiza doświadczeń grupowych

Zadania osoby prowadzącej grupę

1.Zrozumienie i diagnoza sytuacji

2.Dawanie wsparcia i bezpieczeństwa

3.Ukierunkowanie i strukturalizacja

4.Rozwijanie i ulepszanie komunikacji

5.Opracowanie poznawcze i tworzenie znaczenia

1.

Doświadczenia powodujące zmianę wg.Irvinga Yaloma

a. Ekspresja

b. otwarcie się

c. informacje zwrotne

d. doświadczanie intensywnych emocji

e. doświadczenie wspólnoty

f. altruizm

g. obserwowanie

h. odkrywanie podobieństw

i. eksperymentowanie

j. modelowanie

k. wzbudzanie nadziei

l. czynniki poznawcze

m. zrozumienie

Zjawiska i procesy grupowe- opis wg C.Rogersa

1.Ogólne zamieszanie

2.Opór przed odsłanianiem i poznawaniem siebie

3.Opisywanie uczuć przeżywanych w przeszłości

4.Wyrażanie negatywnych uczuć.

5.Ujawnianie i badanie ważnych problemów osobistych

6.Wyrażanie uczuć do innych uczestników

7.Uzdrawiające oddziaływanie grupy

8.Akceptacja samego siebie i początek procesu zmian

9.Zrzucanie masek

10.Wymiana informacji zwrotnych

11.Konfrontacja

12.Kontakty poza spotkaniami grupowymi

13.Znaczące spotkanie międzyludzkie

14.Wyrażanie pozytywnych uczuć i bliskości

15.Zmiany zachowania w grupie

Teoria i praktyka treningu interpersonalnego

Cele treningu interpersonalnego

uczenie się i rozwijanie umiejętności;

•  Spostrzegania i rozumienia innych ludzi i samego siebie w trakcie kontaktów z innymi

•  komunikowania się (wyrażania myśli i uczuć, uważnego słuchania ze zrozumieniem, wrażliwości na sygnały niewerbalne itd.)

•    rozwiązywania problemów i konfliktów międzyludzkich

•    udzielania i przyjmowania wsparcia psychologicznego

•    uczenia się w oparciu o doświadczenia osobiste.

istnieją także inne sposoby formułowania celów treningu - np. rozwijanie właściwości ważnych w kontaktach międzyludzkich takich jak empatia, ciepło, szacunek, otwartość, autentyczność, bezpośredniość, zaangażowanie, odwaga, konfrontacja, itd.

ELEMENTY

1.Rola doświadczeń interpersonalnych

2.Kultura grupy treningowej - normy, zwyczaje, rytuały

3.Klimat poszukiwania, eksperymentowania i bliskości

4.Przekazywanie informacji zwrotnych i system komunikowania

5. Ćwiczenia ustrukturalizowane

6.Opracowanie poznawcze doświadczeń

PRZEBIEG TRENINGU

1.uruchamianie procesu poszukiwań

2.tworzenie się środowiska grupowego

3.badanie relacji międzyludzkich w grupie

4.przyjmowanie i udzielanie pomocy psychologicznej w grupie

5.samookreślanie i planowanie zmian

ZJAWISKA I PROBLEMY

1.Otwartość i potrzeba intymności

2. Zmiana osobista a mechanizmy obronne

3. trening a psychoterapia

4. Zadania trenera

a) a)stymulowanie i inspirowanie doświadczeń

b) pomoc w opracowaniu poznawczym i odkrywaniu znaczenia doświadczeń osobistych

c) Ukierunkowanie procesu poszukiwań

d) Czuwanie nad pożądanym poziomem bezpieczeństwa

stymulowanie i inspirowanie doświadczeń

b) pomoc w opracowaniu poznawczym i odkrywaniu znaczenia doświadczeń osobistych

c) Ukierunkowanie procesu poszukiwań

d) Czuwanie nad pożądanym poziomem bezpieczeństwa

3

---