Ochrona środowiska
Wykład 2
8 marzec 2007
Pierwsze ustawodawstwa polskie dotyczyły ochrony przyrody. Pierwszą ustawą była ustawa z 1934 r. O ochronie przyrody. Wprowadziła ona podstawowe formy ochrony przyrody. Jej podstawowe zasady obowiązują do dziś. Drugą była ustawa z 1949 r. Obowiązująca przez cały okres PRL, o ochronie przyrody. Uważano iż jest to jeden z najlepszych aktów dotyczących ochrony przyrody. Ustawa ta wyznaczyła kierunek konserwatorskiej ochrony przyrody, który kontynuowany został w kolejnych aktach. Wydane po uchyleniu tej ustawy, akty są w zasadzie rozwinięciem tej ustawy. Przez okres lat 50 i część 60 była prawie jedynym aktem dotyczącym ochrony środowiska. Stopniowo w latach 60 ochroną zaczęto obejmować inne sektory ochrony środowiska. Akty te zwane są ustawami sektorowymi. W roku 1976 została znowelizowana konstytucja PRL i wprowadzono przepisy dotyczące ochrony środowiska. Ochronę środowiska potraktowano jako sprawę państwa i obowiązków obywatelskich. W drugiej połowie lat 70 dojrzewała koncepcja szerszego traktowania ochrony środowiska niż na poziomie konserwatorskim i sektorowym. 31 stycznia 1980 uchwalono ustawę zawierającą w nazwie wyraz „środowisko”. Ustawa określiła pewne instrumenty ochrony środowiska ale stała się też źródłem zagadnień sektorowych. W sposób wyczerpujący uregulowała kwestię ochrony powietrza oraz usuwania odpadów. Ustawa z 1980 roku uznana została za bardzo dobry akt. Akt ten ustanowił Inspekcję Ochrony Środowiska, wprowadził instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska, wprowadzono zasadę „zanieczyszczający płaci”. Przełom lat 80/90 to okres podniesienia na nowo kwestii oś. W latach 90 obejmowano ochroną nowe sektory które nie miały regulacji w poprzedniej ustawie. Rok 1997 to uchwalenie nowej Konstytucji, wprowadzającej bardziej szczegółowe regulacje (prawo informacji o stanie środowiska). Przepisy Konstytucji zaowocowały uchwaleniem w 2001 roku ustawy Prawo ochrony środowiska. P.o.ś. po raz pierwszy wprowadza instytucje wspólne ochrony środowiska. Zalicza się do nich zasady ogólne. Są one zasadami całego systemu praw, a nie tylko samej ustawy. Ustawa p.o.ś. Odgrywa wspólną rolę, a także zawiera regulacje sektorowe (ochrona powietrza, przed hałasem i przed promieniowaniem. Obok rozwiązań horyzontalnych zawarte są regulacje wertykalne (sektorowe - tytuł II - ochrona zasobów) - ochrona krajobrazu, estetyki. Ustawa wyraźnie podzielona jest na dwie części. Oznacza to że pierwsza grupa przepisów to normy związane ze standardami środowiska i jego poszczególnych elementów, zapewnieniem instrumentów do utrzymania tych standardów. Druga grupa to przepisy zawiązane z emisjami do środowiska substancji czy też energii (pozwolenia emisyjne).
PRAWO
przepisy sektorowe: <----------------- OCHRONY ------------------> przepisy uzupełniające:
- ustawa o ochronie przyrody ŚRODOWISKA - prawo budowlane
- prowo wodne - planowanie przestrzenne
- prawo geologiczne i górnicze - nasiennictwo
- gospodarka odpadami > administracja rządowa
> administracja samorządowa
> organy wyspecjalizowane (IOŚ)
Najwarzniejszymi składnikami tej struktury ... p.o.ś są przepisy:
prawo wodne
ustaw o ochronie przyrody
prawo geologiczne i górnicze
prawo łowieckie
ustawa o rybołówstwie
ustawa o ochronie zwierząt.
W zakresie prawa odpadowego:
ustawa o odpadach
ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
ustawa o międzynarodowym obrocie odpadami
ustawa o recyklingu odpadów wycofanych z eksploatacji.
W zakresie produktów:
ustawa o substancjach i odpadach chemicznych
ustawa o organizmach genetycznie zmodyfikowanych
ustawa o substancjach zubożających warstwę ozonową
W zakresie prawa sektorowego:
ustawa o rolnictwie ekologicznym
prawo atomowe
ustawa o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych...
ustawa o ochronie przyrody.
Pozwolenie zintegrowane - decyzja administracyjna zezwalająca na kilka emisji.