WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
WYKŁAD 1
zawłaszczenie
1. przejąć coś na własność
2. przyznać sobie prawo do czegoś
3. na stałe
- każda osoba, która pracuje ma prawo do zawłaszczania pensji, dochodu, wynagrodzenia.
- to co powstaje w wyniku pracy jest zawłaszczane przez właściciela dobra
przywłaszczenie
▪ przestępstwo polegające na bezprawnym rozporządzaniu jak swoją własnością cudzym
mieniem ruchomym
▪ przywłaszczyć — przywłaszczać «bezprawnie zabrać coś cudzego lub uzurpować sobie
prawo do czegoś»
▪ na chwilę
.
WYKŁAD 2
Własność - niezbywalne prawo człowieka, prawo uniwersalne, podstawowe, posiadamy własność do zawłaszczania tego co powstaje dzięki pracy umysłowej i fizycznej.
WŁASNOŚĆ i WOLNOŚĆ to wartości uzupełniające się, wspierają siebie, idą z sobą w parze.
Człowiek:
- posiada prawo do życia, własności, wolności
- jest wolny
- może dokonywać wolnego wyboru,
- ma prawo do ustalenia własnej drogi życia
- ma prawo do ustalenia hierarchii celów
- jest wolny od przymusów płynących od kogoś innego
- szuka drogi najlepszej i najkrótszej, która nie wymaga dużego nakładu pracy
- jeśli ktoś liczy na kogoś innego podporządkowuje się
Człowiek wolny:
- odpowiedzialny
- potrzebuje własności ( musi coś posiadać), jest ona bardzo ważna ponieważ umożliwia
dialog, zwiększa komfort życia
- potrzebuje obszaru do twórczego rozwoju, działania
- kreatywny, twórczy,
- dąży do własnego wyboru
Dobra według Maslowa:
- niezbędne
- różne ( materialne, niematerialne)
Socjalizm - spowalnia, ogranicza wolność człowieka. Może uruchomić specyficzne siły człowieka. Uczymy się „cwaniactwa”, nie chcemy poddać się regule równości, mamy różne sposoby wyrażania siebie.
Własność prywatna, wolność - instytucje wspierające się, ochraniające, żeby wolność nie uległa samozagładzie. Własność chroni życie człowieka. Instytucja, która chroni dobro, prawa człowieka i rynek konkurencji ( Instytucja Ochrony Konkurencji)
● Rynek - przejmuje prawa własności, wolność wyboru.
● Tworzymy prawo chroniące wolność przed nią samą, państwo może zagrażać wolności.
● Własność potrzebuje prawa chroniącego . Podstawowym prawem chroniącym własność
człowieka jest - KONSTYTUCJA ( pochodne: Kodeks Rzeczowy, Kodeks Cywilny)
● WŁASNOŚĆ MORALNA - Kodeks Cywilny, Dekalog
WEDŁUG GALBRAITHA:
- Człowiek ma prawo do życia i jest wolny, wybiera życie dla przyjemności.
- Praca jest nudna.
- Człowiek jest leniwy.
- Własność ma niebagatelne znaczenie dla życia człowieka.
PRACA :
- źródło zawłaszczania dóbr, tworzenia własności legalnie
- pracę chroni np. prawo patentowe
- jest to źródło własności
- wpisuje się w sens życia człowieka
„Pracujemy, aby żyć” - bliższe człowiekowi.
„Żyjemy, aby pracować”
Pieniądz powstaje spontanicznie, ale drogą umowy społecznej. Jest akceptowany, kiedy rozwija się gospodarka, ale źródłem tego jest praca. Pieniądz jest umownym dobrem, pojawia się w sposób zapotrzebowania moralnego, może być źródłem bogactwa.
PRACA → DOBRO → PIENIĄDZ
Wcześniej musiała być PRACA, aby mogło powstać DOBRO, które zostało zamienione na PIENIĄDZ
Dobra:
- materialne - rzeczowe, które widać, można sprzedać, zniszczyć itp.
- niematerialne - idea, zaufanie, prawda
WYKŁAD 3
EGZAMIN - 30.05.2008 r.
Grupy A-H - 13:30
Grupy I-O - 14:30
ZAGADNIENIA:
- własność prywatna i publiczna, również jako typy idealne (Max Weber)
- dobra intelektualne
- własność intelektualna
- patent
- znak towarowy
- prawo autorskie - w jaki sposób są chronione
- ustawa
- zawłaszczanie praw własności
- wiedza
- dlaczego własność ma być chroniona, czym jest, kto chroni ( Prawo autorskie, prawo
patentowe, prawo zwyczajowe - dekalog)
- praca
mogą być interpretacje pojęć, pytania np. Jak długo autor może korzystać z praw autorskich?
Reszta notatek
TYP IDEALNY - według Maxa Webera jest to pewien abstrakcyjny model składający się z cech istotnych danego zjawiska społecznego, jednak w czystej postaci nie występujący w rzeczywistości. Koncepcja typu idealnego miała pozwalać na porównywanie ze sobą różnych zjawisk społecznych względem owych abstrakcyjnych form, np. konkretnej formy władzy do typu panowania.
Weber wprowadził pojęcie typu idealnego m. in. przy analizie organizacji, jaką jest biurokracja, czy rozpatrując typy przywództwa.
▪ dla państwa - rynek konkurencji doskonałej
▪ w ekonomii - homoekonomik, hedonista - jeżeli maksymalizuje przyjemność, czyli zysk
▪ w religii - człowiek wierzący
Własność prywatna i publiczna jako typy idealne. Wiązka praw własności.
Własność inna niż prywatna i publiczna:
- własność intelektualna
- własność dobra rzeczowego
Dobra intelektualne:
- wiedza
- eseje
- wynalazki techniczne itp.
Rodzaje własności:
- spółdzielcza
- komunalna
- fundacji
Praca - trud i wysiłek musi być wynagrodzony zapłatą.
Twierdzenia Johna Locke'a:
- Ludzie, którzy pracują mają prawo do zawłaszczania efektu swojej pracy.
- „Każdy człowiek będąc panem siebie, będąc panem swojej osoby, swego twórczego działania
ma w samym sobie podstawę własności”
- Źródłem własności może być praca - a raczej jest tylko praca.
- Cokolwiek człowiek wydobył i złączył ze swoją pracą jest jego jest jego własnością, ma do
tego prawo, które jest chronione.
- Jeśli człowiek ma możliwości zawłaszczania własności, nie opłaca się pracować, gospodarka
jest nieefektywna, prowadzi do konfliktów o udział w tej własności.
- Gospodarka rynkowa musi posiadać wolność i własność, która jest chroniona.
- Sprawiedliwość komutatywna - oznacza przestrzeganie zasady wzajemności i towarzyszącego
jej ideału równoważnej wymiany. Zastosowanie tych reguł w gospodarce opartej na
pieniądzu to np. kategorie godziwej płacy i uczciwej ceny.
Definicja według James'a Madisona - własność prywatna
„ Własność w szczególnym ujęciu oznacza taką dominację, do której na prawach wyłączności korzysta. W odniesieniu do istniejących w otaczającym świecie zewnętrznych przedmiotów. W szerszym i właściwym znaczeniu pojęcie to obejmuje wszystko czemu człowiek może przypisać pewną wartość i mieć do tego czegoś prawo, nie pozbawiając jednocześnie takiego samego przywileju innych”
▪ W pierwszym rozumieniu należące do człowieka ziemia, towary czy pieniądze nazywane są
jego własnością.
▪ W znaczeniu drugim jego własność stanowią wyznawane przeze poglądy oraz swoboda ich
wymiany.
▪ Własnością szczególnej wartości są zapatrywania religijne oraz podyktowane przez nie praca
zawodowa i obyczaje. Każdy ma prawo do wyznawania własnej religii. W kontekście
religijnym umieszczona jest praca zawodowa i obyczaje.
▪ Niezwykle cenną wartością jest poczucie bezpieczeństwa i wolność osobista.
▪ Własnością człowieka jest swoboda wykorzystania własnych zdolności oraz możliwości
wolnego wyboru, celu tych działań.
▪ Jeśli człowiek posiada jakowy prawo do swoich własności może też w różnym stopniu
własnością uczynić swoje prawa.
Własność prywatna ( ekskluzywna, silna) charakteryzuje się :
- jeśli jest autorem to mam prawo do używania, posiadania, mogę sprzedać ( już do mnie nie
należy) wydawcy, przetransferować, użyczyć
- musi posiadać prawo do czerpania korzyści
- Jako typ idealny musi posiadać wszystkie te 3 cechy.
Własność publiczna (anonimowa, słaba) charakteryzuje się brakiem przynajmniej jednej z tych 3 cech w.w., nie możemy jej sprzedać.
4