Niektóre pojęcia prawa spadkowego.
Prawo spadkowe jest częścią prawa cywilnego.
Jego postanowienia są zgrupowane w odrębnej księdze kodeksu cywilnego, mianowicie w księdze IV / art. 922-1088/.
Regulując sprawe dziedziczenia prawo spadkowe określa kto dziedziczy, a więc kto jest spadkobiercą. Polskie prawo spadkowe przewiduje dwa zródła powolania do spadku: ustawę i testament.
W obrębie problematyki prawa spadkowego podstawowe znaczenie mają nastepujące pojęcia:
Spadkodawcą jest osobą fizyczną po śmierci której jej majątek przechodzi na inne podmioty tzn. spadkobierców. Spadkodawca może być wyłącznie czlowiek czyli osoba fizyczna.
Spadkobiercą jest osobą, na którą przechodzi ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego. Spadkobiercą może być zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna. Obie te kategorie podmiotów wyposażone zostaly przez ustawę w zdolność do dziedziczenia.
Spadek to ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego przechodzących z chwilą jego śmierci na określoną osobę czyli spadkobiercę.
Powołanie do spadku oznacza źródło, z którego wynika prawna możliwość wejścia w ogół praw i obowiązków zmarłej osoby fizycznej. Prawo polskie przewiduje dwa zródła powołania do spadku: ustawę i testament.
Otwarcie spadku określa zdarzenie, z którym ustawa łaczy skutek w postaci przejścia ogółu praw i obowiązków majątkowych zmarlego na jego następcę prawnego (spadkobiercę). Chwila otwarcia spadku jest chwilą śmierci spadkodawcy.
Zdolność do dziedziczenia czyli inaczej zdolność do bycia spadkobiercą jest to możliwość wejścia w ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego. Jest ona fragmentem zdolności prawnej czyli możliwości bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego. Zdolność prawną ma każda osoba fizyczna od chwili urodzenia /art.8kc/.
Testament jest czynnościa prawną jednostronną i odwolalną, przez którą testator/ spadkodawca/ rozrządza swoim majątkiem na wypadek swej śmierci.
Swoboda testowania to zakres uprawnień pozwalających spadkodawcy dysponować swoim majątkiem na wypadek śmierci.
Zdolność testowania to możliwość sporządzenia przez osobę fizyczną ważnego testamentu. Zdolność testowania w prawie polskim nabywa się z chwilą uzyskania pełnej zdolności do czynności prawnych.
Polecenie to rozrządzenie testamentowe, które nakłada na spadkobiercę lub zapisobiercę obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania bez czynienia kogokolwiek wierzycielem.
Zapis to dyspozycja spadkodawcy zawarta w testamencie, która nakłada on na spadkobiercę lub zapisobiercę obowiązek dokonania pewnego przysporzenia majątkowego na rzecz innej osoby.
Wykonawca testamentu to osoba powołana przez spadkodawcę w testamencie przede wszystkim do zarządzania majątkiem spadkowym, spłaty długów spadkowych, w szczególności do wykonania zapisów i poleceń.
Zachowek to roszczenie pieniężne skierowane przeciwko spadkobiercom testamentowym przysługujące zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy jeżeli byliby oni powołani do spadku z ustawy gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu, w którym ich całkowicie pominął.