Pamięć, MATERIAŁY dla STUDENTÓW, 500 PRAC (pedagogika, psychologia, socjologia, filozofia)


Pamięć

Pamięć jest to zdolność do rejestrowania i ponownego przywoływania wrażeń zmysłowych, skojarzeń czy informacji.

Procesy pamięciowe:

- zapamiętywanie

Rodzaje pamięci:

Cechy pamięci:

- Szybkość zapamiętywania,

- Trwałość pamięci- zdolność do długotrwałego przechowywania informacji,

- Wierność pamięci- dokładność odtwarzania, zgodność informacji z rzeczywistym stanem rzeczy,

- Gotowość pamięci- zdolność do szybkiego odtwarzania zapamiętanych informacji (może być zaburzona przez silny stres).

Pamięć jest procesem, w wyniku którego kodujemy, utrzymujemy i przywołujemy informacje.

Procesy zapamiętywania, utrzymywania i odtwarzania informacji są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania pamięci, jednak nie mówią nic o tym, w jaki sposób materiał dostaje się do pamięci. Dlatego wielu psychologów sugeruje, że istnieją różne etapy (bloki), przez które informacja musi przejść, jeśli ma być zapamiętana.

Według jednej z najbardziej wpływowych teorii (Atkinsona i Shiffrina) istnieją trzy bloki pamięci, które różnią się od siebie pełnioną funkcją oraz czasem przechowywania informacji. Są to: pamięć sensoryczna, pamięć krótkotrwała (świeża, operacyjna) i pamięć długotrwała (trwała).

Pamięć sensoryczna:

Bodźce takie jak: błyskawica, trzask łamanej gałązki, ukłucie igłą;

Może przechowywać informacje tylko przez bardzo krótki czas: 1-4 sekundy (jeśli w tym czasie materiał nie dostanie się do pamięci krótkotrwałej - zanika);

Wydawało się niemożliwym znalezienie dowodu na istnienie takiej pamięci, ponieważ nowe informacje zastępują stare zanim osoba zdąży o nich powiedzieć.

Pamięć krótkotrwała:

Pamięć długotrwała:

Istnieją dwa rodzaje wiedzy gromadzonej w pamięci długotrwałej: ogólna wiedza o świecie (obejmuje fakty, pojęcia i sądy) oraz pamięć o zdarzeniach z osobistej przeszłości, doświadczonych w określonym czasie i miejscu.

Pamięć długotrwała zbudowana jest z kilku części. Istnieje podział pamięci długotrwałej na pamięć deklaratywną i proceduralną.

pamięć deklaratywna (faktograficzna) - zawiera świadomą wiedzę o różnych faktach, semantyczną i epizodyczną, którą możemy zakomunikować słownie (nazwy, daty).

pamięć proceduralna (niedeklaratywna) - obejmuje wiedzę praktyczną, ujawniającą się w działaniu, dotyczącą umiejętności; dotyczy umiejętności i nawyków ruchowych (np. jak wiązać krawat, jeździć na rowerze)

U pacjentów z uszkodzoną strukturą hipokampa występuje amnezja następcza ograniczona do pamięci deklaratywnej, przy zachowanej pamięci proceduralnej.

Tulving dokonał podziału pamięci deklaratywnej na semantyczną i epizodyczną.

pamięć semantyczna - odnosi się do ogólnej wiedzy o świecie, jak również zasad logicznego dochodzenia faktów (dzięki niej pamiętamy, że 2+2=4, że główne wydanie Wiadomości jest o 19.30, itd.);

pamięć epizodyczna - dotyczy faktów z życia jednostki, tego, co zrobiliśmy i czego doświadczyliśmy (dzięki niej pamiętamy pierwszą randkę, pierwszy upadek z roweru, lub maturę);

Od połowy lat 80. pojawił się pomysł podziału pamięci długotrwałej na pamięć jawną (explicite) i pamięć utajoną (implicite).

pamięć jawna - często jest utożsamiana z pamięcią deklaratywną, wielu badaczy uznaje je za synonimy;

pamięć utajona - utożsamiana z proceduralną pamięcią, w jej obrębie wyróżnia się liczne podsystemy: umiejętności motoryczne i poznawcze, warunkowanie klasyczne, torowanie; Cechą wspólną podsystemów jest to, że ich treść pozostaje niedostępna świadomości, ale poza tym funkcjonują one odrębnie.

Zaburzenia pamięci

Nadczynność pamięci- zdolność do bardzo szybkiego zapamiętywania i wzmożona gotowość pamięci. Występuje wraz ze wzmożonym napięciem emocjonalnym. Może być objawem patologii procesów poznawczych lub choroby psychicznej.

Niedoczynność pamięci- osoba stara się zapamiętać, a nie może, nie jest w stanie skoncentrować się nad określonym materiałem. Często powodami są nerwice, silne napięcie lękowe - zaburzenia pamięci czynnościowe; lub zmiany w OUN.

Zafałszowanie pamięci- zaburzenia w następstwie utraty świadomości, występuje luka pamięciowa od momentu utraty przytomności do jej odzyskania. W celu jej wypełnienia osoba konfabuluje (np. w psychozie Korsakowa).

Złudzenia - zniekształcone przypominanie

Omamy pamięciowe- przypominanie sobie faktów, które nigdy nie miały miejsca w rzeczywistości.

Zjawiska typu de ja vu - poczucie, że coś się już widziało, mimo że nie miało to miejsca.

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
RYTMY BIOLOGICZNE, MATERIAŁY dla STUDENTÓW, 500 PRAC (pedagogika, psychologia, socjologia, filozofia
Człowiek wobec śmierci 2, MATERIAŁY dla STUDENTÓW, 500 PRAC (pedagogika, psychologia, socjologia, fi

więcej podobnych podstron