Pytania z testów.
1. Osoby urodzone po 1948 mogą nabyć prawo do emerytury w systemie emerytalnego świadczenia.
W formule zdefiniowanego świadczenia, jeśli spełniły warunki nabycia prawa do 31 grudnia 2007 r.
W formule zdefiniowanej składki.
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. będą otrzymywały emeryturę bazową pochodzącą albo z obu funduszy (filarów), albo tylko z FUS (pierwszy filar)
Osoby urodzone po 31 grudnia 1968 r. będą otrzymywały emeryturę bazową zawsze z obu funduszy (pierwszego i drugiego filaru)
2. Ubezpieczony może płacić wyższą składkę niż wynika to z ustawy aby zdobyć wyższą emeryturę.
NIE
3. Waloryzacja płacowa (rodzaje, efekty)
Podwyżki rent i emerytur przeprowadza się więc w odniesieniu do urzędowego indeksu cen na towary konsumpcyjne (waloryzacja cenowa), lub na podstawie wskaźnika wzrostu płac (waloryzacja płacowa).
Stosowanie waloryzacji cenowej prowadzi do znacznie wolniejszego wzrostu świadczeń niż rosną płace. W efekcie dochodzi do stopniowego obniżania się tzw. stopy zastępowalności zarobku przez świadczenia oraz do tworzenia się „starych” portweli na skutek tego, że nowo przyznane emerytury (od takich samych zarobków) są wyższe niż emerytury wcześniej przyznane i waloryzowane.
Waloryzacja płacowa (efekty) - ten mechanizm powodował, że świadczenia rosły w takim samym stopniu i takim samym tempie jak przeciętne wynagrodzenie, ale ze znacznym przesunięciem w czasie.
4. Wymień warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Warunki sensu largo:
Ubezpieczony:
1) Jest niezdolny do pracy
2) ma wymagany okres składkowy i nieskłądkowy
3) niezdolność do pracy powstała w okresach enumeratywnie wymienionych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Warunki sensu stricto:
Niezdolność do pracy powstała w czasie trwania ubezpieczenia albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tego ubezpieczenia oraz aby ubezpieczony posiadał wymagany staż ubezpieczeniowy.
5. Kiedy pracownik może być pozbawiony jednorazowego odszkodowania?
Gdy wyłączną przyczyną szkody na osobie jest udowodnione przez pracodawcę naruszenie przez poszkodowanego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez pracownika umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa, lub gdy pracownik będący w stanie nietrzeźwości przyczynił się w znacznym stopniu do zajścia wypadku przy pracy.
6. Różnica między emeryturą w niższym wieku emerytalnym a wcześniejszą emeryturą.
Emerytura wcześniejsza- możliwość otrzymania świadczenia przez osoby, które nie osiągnęły wieku podstawowego emerytalnego, jeżeli mają pełny staż emerytalny i są całkowicie niezdolne do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo są kombatantami. Mogą przejść kobiety z 30-letnim stażem pracy.
Emerytura w niższym wieku- przysługuje osobom po osiągnięciu wieku emerytalnego niższego(40 lat- kobiety lub 60 lat- mężczyźni), i osiągnięciu wymaganego stażu pracy przy niższym wieku emerytalnym 5 - 10 - 15 lat pracy uprawniającej do niższego wieku emerytalnego)
7. Jakie znaczenie ma współczynnik „p” przy ustalaniu EH (Kp).
Kapitał początkowy ustala się dla osób, które nie osiągnęły wieku emerytalnego i nie mają pełnego stażu ubezpieczeniowego, przy ustalaniu emerytury hipotecznej, kwota stała zostaje proporcjonalnie zmniejszona za pomocą współczynnika „p”.
8. Pracownica w czasie urlopu wychowawczego zawarła umowę zlecenie jak podlega ubezpieczeniu społecznemu
URLOP WYCHOWAWCZY UMOWA ZLECENIE
E O D E O D
R O D R O D
CH O D CH O D
W O - W O -
9. Jak się ustala podstawę wymiaru emerytury w starym systemie.
a) osiągnięcie wieku emerytalnego
b) posiadanie okresu składkowego i nieskładkowego, który wynosi 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn
10. Kto otrzymuje emeryturę wg wzoru:
E = ΣS + Kp + KT
n n
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r., które wybrały OFE
Wszyskie osoby urodzone po 31 grudnia 1968 r.
11. Kiedy dzieci tracą żywiciela?
a) mogą pozostawać na utrzymaniu ubezpieczonego do lat 16 (utrata żywiciela oznacza, że będzie miało prawo do renty z ZUS-u)
b) mogą być utrzymywane przez rodzica do lat 18 gdy się uczy (utrata żywiciela oznacza, że będzie miało prawo do renty z ZUS-u)
c) mogą być utrzymywane do lat 25 gdy studiuje (utrata żywiciela oznacze, że będzie miało prawo do renty z ZUS-u)
12. Osoba A zawarła ze swoim pracodawcą także umowę zlecenie. Obowiązek ubezpieczenie tej osoby przy zbiegu tytułów:
UMOWA O PRACĘ UMOWA ZLECENIE
E O D E O D
R O D R O D
CH O D CH O D
W O - W O -
13. Kiedy zachodzi związek wypadku (urazu lub śmierci) z pracą?
Wywołane przyczyną zewnętrzną w związku z pracą; ma powodować uraz lub śmierć. Jeżeli przyczyna zewnętrzna zadziała w miejscu i czasie pracy to wystąpi związek między przyczyną a pracą (miejscowy i czasowy). Przyczyna będzie miała związek z pracą w czasie wykonywania danej czynności.
14. Co to znaczy, że prawo do renty rodzinnej jest procesem wtórnym?
To znaczy, że renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.
inwalida - musi wykazać, że inwalidztwo zaszło w czasie trwania pracy lub w czasie ochronnym ( należy spełnić warunki - okazać oświadczenie)
dziecko do lat 25 i małżonek - gdy tracą żywiciela renta rodzinna należy im się bez warunków
śmierć rencisty lub emeryta - automatycznie ZUS zamienia emeryturę lub rentę na rentę rodzinną, jeżeli zmarły zostawia kogoś kogo utrzymywał
śmierć młodego ubezpieczonego 40-letniego pracownika - ZUS najpierw przyznaje rentę inwalidzką, żeby móc zamienić ją na rentę rodzinną.
15. Emerytura bazowa w nowym wymiarze.
Emerytura bazowa = E I filaru + E II filaru
E = ΣS + Kp + KT
n n
16. Wymienić tytuły do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego.
a) osoby pozostające w stosunku pracy (każdy kto ma umowę o pracę, powołanie lub mianowanie)
b) osoby wykonujące pracę nakładczą
c) członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych
d) osoby mające umowę zlecenie
e) osoby prowadzące działalność pozarolniczą gospodarczą
f) posłowie i senatorowie
g) stypendyści sportowi i Krajowej Szkoły Administracji Publicznej
h) osoba tymczasowo aresztowana (wykonująca pracę odpłatną w okresie pozbawienia wolności)
i) osoba pobierająca zasiłek dla bezrobotnych
j) duchowny
k) służba zasadnicza wojskowa
l) zastępcza służba wojskowa
m) służba celna
n) osoby, przebywające na urlopie macierzyńskim i wychowawczym
o) osoby mające świadczenia szkoleniowe
17. Tytuły bezwzględne
Są to tytuły bezwzględnie podlegające obowiązkowi ubezpieczenia
a) stosunek pracy
b) członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych
c) stosunek służby
18. Wylicz odszkodowanie dla małżonka, 3 dzieci i matki poszkodowanego….
(chyba tak ale nie jestem pewien)
C+3B + 1B
3+1
C- 18-stokrotność przeciętnego wynagrodzenia
B- trzyipółkrotność przeciętnego wynagrodzenia
19. Jaka może być klasyfikacja prawna urazu doznanego na przejciu dla pieszych?
Przyczyna zewnętrzna zadziałała w sferze spraw prywatnych- kwalifikowane jako „z ogólnego stanu zdrowia”
Przyczyna zewnętrzna zadziałała w sferze spraw zawodowych- kwalifikowane jako „wypadek podczas wykonywania pracy”, „wypadek podczas wykonywania czynności zrównanych z pracą”, „wypadek podczas odbywania drogi do pracy lub z pracy”
20. Przy jakiej treści ryzyka dopuszczalne jest zawieszenie prawa do emerytury?
Jeżeli emeryt przestanie korzystać z przysługującego mu prawa do zaprzestania działalności zawodowej i znowu stanie się czynny zawodowo.
21. (prawdopodobie) Wylicz odszkodowanie dla poszkodowanego pracownika.
Wylicza się według rozmiaru uszkodzenia zdrowia(% uszczerbku).
%uszczerbku x cena jednego procenta = kwota A
Jako cenę jednego procenta można przyjąć ryczałt - 500zł, % średnich zarobków, % indywidualnych zarobków.
Poszkodowany dostaje kwotę A oraz kwotę B tj. 3,5% wynagrodzenia. Kwota przysługuje temu, kto ma całkowitą niezdolność do pracy czyli grupę inwalidzką, ponieważ nie może samodzielnie egzystować.
22. Osoby urodzone w przedziale czasowym 1.01.1949 - 31.12.1969 mogą wybrać (zaznacz odpowiedzi):
a) …………. składki tylko do ZUS
b) ………….. składki do ZUS i do OFE
c) ………….. składki tylko do OFE
d) pozostamie w starym systemie
odp: a i b
23. Wskaż tytuł podlegający obowiązkowi ubezpieczenia przy zbiegu tytułów.
Są to tytuły bezwzględnie podlegające obowiązkowi ubezpieczenia
a) stosunek pracy
b) członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych
c) stosunek służby
5