mechaniczne - bezpośrednie rozrywanie komórek (np. przez mielenie, ucieranie, homogenizację)
działanie czynnikami fizycznymi (jak: szok osmotyczny, gwałtowna dekompresja, zamrażanie i rozmrażanie powodujące pękanie ściany i błony komórkowej)
działanie czynnikami chemicznymi (np. rozpuszczalnikami organicznymi, detergentami, kwasami, które uszkadzają błonę komórkową)
rozkład ściany komórkowej na drodze lizy enzymatycznej
W praktyce najczęściej stosuje się:
ultradźwięki - dobrze rozrywają bakterię gram-, ścinanie pod wpływem drgań, gorsze efekty dla grzybów i komórek ziarniaków gram+
mielenie w specjalnych młynach (z dodatkiem materiałów ściernych); młyny kulowe, wstrząsanie z kulkami szklanymi
działanie wysokich ciśnień w stanie zamrożenia tzw. x-prasy typu Hughesa (przetłaczanie „pasty” pod ciśnieniem 1000-6000 atm i gwałtowna dekompresja, pękanie ścian)
enzymatyczna liza ściany komórkowej - dość kosztowne, najstarszy sposób: enzymy lityczne z żołądka ślimaka Helix pomatia (winniczek) lub lizozym z białka jaja kurzego - lepiej działa na bakterie gram+; obecnie preparaty enzymów mikrobilogicznych
traktowanie wysuszonych lub zliofilizowanych komórek acetonem (lub innymi rozpuszczalnikami organicznymi)