ZAPALENIE MÓZGU

(encephalitis)

WIRUSOWE ZAPALENIE MÓZGU I OPON M-R

• etiologia:

• enterowirusy (Coxsackie, ECHO, Polio)

• arbowirusy

• myksowirusy

• grypy

• opryszczki

• drogi zakażenia - przewód pokarmowy, drogi oddechowe lub skóra i błony śluzowe

• objawy:

• na początku - nieżyt górnych dróg oddechowych, objawy ze strony przewodu pokarmowego, podwyższona temperatura ciała

• po kilku dniach: * silne bóle głowy, * wymioty, * pobudzenie psychoruchowe z „krzykiem mózgowym”, * utrata świadomości

• w przypadkach o gwałtownym przebiegu - drgawki i zaburzenia oddechowo-krążeniowe

• okresy pobudzenia i nadmiernej senności

• zaburzenia rytmu snu

• diagnostyka:

1. Badanie płynu m-r - bez zmian (czasem niewielka pleocytoza z przewagą komórek jednojądrzastych, ↑ glukoza lub chlorki

2. Badania serologiczne - poziom p/ciał p/antygenom wirusowym

• leczenie (głównie objawowe):

• leki p/wirusowe (Izoprynozyna)

• leki zmniejszające obrzęk mózgu (mannitol, furosemid)

• leki p/drgawkowe (luminal, relanium)

• bilans wodno-elektrolitowy

• zabezpieczenie wymiany gazowej

• drożność dróg oddechowych

• zapobieganie odleżynom i przykurczom w przypadku niedowładów

POSZCZEPIENNE ZAPALENIE MÓZGU I RDZENIA

• występuje na tle alergicznym, najczęściej po szczepieniu przeciwko ospie prawdziwej i wściekliźnie

• początek bywa nagły (ospa - 10-12 po szczepieniu; wścieklizna - 10-20 dzień od początku szczepienia)

• objawy:

• bóle głowy

• ↑ temp. ciała

• wymioty

• ospa - drgawki

• wścieklizna - bóle w okolicy lędźwiowej i bolesne nacieki w miejscach wstrzyknięć

• oba - zajęcie rdzenia - wiotkie niedowłady, zatrzymanie moczu

• porażenie mięśni oddechowych (wstępujące Landry'ego)

• leczenie - objawowe

PRZYZAKAŹNE ZAPALENIE MÓZGU I RDZENIA

• jest ono u dzieci powikłaniem chorób zakaźnych (odry, różyczki, świnki, ospy wietrznej)

• ma najczęściej tło toksyczne lub toksyczno-alergiczne

• objawy i przebieg - podobne do wirusowego

• najczęstsze powikłanie przyzakaźne - zapalenie odrowe mózgu i rdzenia przebiega ciężko, mogąc przyjmować postać rdzeniową lub zapalenia wielonerwowego

• płyn m-r - ↑ białko, mierna pleocytoza (1-jądrzaste)

• leczenie - objawowe

PODOSTRE STWARDNIEJĄCE ZAPALENIE MÓZGU

(SSPE - subacuta scleroticans panencephalitis)

• choroba zapalna mózgu wywołana przez myksowirusy (mutacja latentnego wirusa odry)

• początek w wieku przedszkolnym lub szkolnym, często u tych dzieci, które przebyły odrę przed ukończeniem 2 rż.

• objawy:

• zaburzenia pamięci

• trudności w nauce

• mioklonie (skurcze mięśni lub grup mięśniowych)

• zaburzenia równowagi

• napady drgawek

• ogniskowe objawy neurologiczne (niedowłady i porażenia)

• narasta spastyczność

• postępująca degradacja psychiczna

• utrata kontaktu z otoczeniem

• leczenie - Izoprinozyna