Zemsta
Akt I
Rano Cześnik Raptusiewicz podczas rozmowy ze swoim sługą Dyndalskim wyjawia mu swoje plany co do małżeństwa z Podstoliną, bogatą wdową. Wcześniej chciał się on ożenić z Klarą, ale była dla niego zbyt Plocha i nieśmiała. Do Cześnika przybywa Papkin. Chwali się on swoją odwagą, czynem, podbojami sercowymi, a w rzeczywistości jest on tylko kłamcą i tchórzem. Cześnik postanawia wysłać go do Podstoliny jako swojego swata. Opowiada Papkinowi o swoim sąsiedzie w zamku Rejencie, z którym ciągle toczy różne spory i kłótnie. Rozdziela ich tylko zrujnowany mur. Papkin poznawszy plany Cześnika sam postanawia ożenić się z Klarą.
Podczas rozmowy Podstoliny z Papkinem zgadza się ona na proponowane jej małżeństwo, gdyż sama planowała to od dłuższego czasu. W tej samej chwili do komnaty wpada zdenerwowany Cześnik wykrzykujący, że Rejent najął murarzy do zamurowania i naprawy granicznego muru, czym tym samym wywołał otwartą walkę między nimi. Wysyła on Papkina, aby pogonił on pracujących murarzy. Wacław, syn Rejenta spotyka się z Klara, którą kocha od dawna i postanawia się z nią ożenić, aby w ten sposób załagodzić spór Cześnika i Rejenta. Śmigalski, sługa Cześnika wraz z Papkinem i innymi ruszają na murarzy. Dochodzi do bójki przy murze podczas, której Rejent i Cześnik grożą sobie z okien. Rejent widzi szanse na podanie Cześnika do sądu za napad i pobicie. Wacław poddaje się Papkinowi i zostaje zabrany do domu Cześnika. Mówi mu, że jest komisarzem Rejenta.
Akt II
Wacław nakłania Cześnika do zgody z Rejentem lecz ten kategorycznie odmawia. Syn Rejenta postanawia jeszcze zostać u Cześnika i próbuje przekupić Papkina do pomocy mu przy realizacji jego planów małżeńskich. Wcześniej wyjawia mu kim jest. Przychodzi Klara i mówi Wacławowi o zaręczynach Podstoliny i Cześnika mówiąc, że to jest dobra okazja do proszenia o wstawiennictwo u Cześnika. Wacław potkawszy Postolinę rozpoznaje w niej swoją dawną kochankę. Ona zaś myśli, że on nadal chce się z nią ożenić. Wchodzi Klara i po zachowaniu Podstoliny wnioskuje, że Wacław zyskał jej przychylność. Papkin wyznaje miłość Klarze. Ona udaje, że nie wierzy i żąda dowodów jego miłości. Jednym z nich jest post, milczenie i prezent w postaci krokodyla. Cześnik mówi Papkinowi o swoich zaręczynach i prosi go, aby zaniósł Rejentowi jego wyzwanie na pojedynek.
Akt III
Rejent szykuje pozew do sądu dla Cześnika za pobicie jego murarzy. Domaga się odszkodowania. Karze mówić murarzom jak to bardzo zostali pobici i nie wypłaca im ani grosza za pracę. Wyjawia Wacławowi jego plany do małżeństwa z Podstoliną. Nie słuch próśb syna i mówi, że jego decyzja jest ostateczna i nie odwracalna. Do Rejenta przybywa Papkin z wiadomością wyzwania go na pojedynek przez Cześnika. Przychodzi również Podstolina, która uciekła od Cześnika i przyszła do Rejenta, aby wyjść za mąż za Wacława. Papkin stara się ją odwieźć od tego postanowienia, jednak ona jest nie ugięta w swojej decyzji.
Akt IV
Cześnik szykuje się do wesela z Podstoliną. Śmigalski zwołuje gości. Przyszykowuje się również do pojedynku z Rejentem i ogląda swój miecz. Przybywa Papkin od Rejenta i przynosi mu list, z którego dowiaduje się on o zdradzie swojej narzeczonej i zamiarze poślubienia Wacława. Chce on zemsty na niej i na Rejencie. W akcie złości postanawia wydać Klarę za Wacława, aby tym pokrzyżować plany Podstoliny i Rejenta nie wiedząc, że spełnia marzenia młodej pary. Dyktuje Dyndalskiemu list, który rzekomo pisze Klara do Wacława, aby w ten sposób zwabić młodego Rejentowicza do siebie. Po długim dyktowaniu listu zdenerwowany niedołęstwem swego sługi Cześnik postanawia wysłać posłańca z ustnym powiadomieniem. Papkin mówi mu, że komisarzem Rejenta był właśnie jego syn Wacław podający się za kogoś innego. Cześnik karze pochwycić Wacława gdy on znajdzie się po jego stronie zamku. Tymczasem Papkin czyta Klarze swój testament, w którym oskarża Rejenta o otrucie go winem. Klarze zapisuje kolekcję motyli i gitarę. Do Klary przychodzi Wacław i mówi jej o przymusie ślubu z Podstoliną. Papkin wyjawia mu, że wydał jego prawdziwe imię Cześnikowi. Ojciec Klary zjawia się wraz ze swymi sługami i mów Wacławowi, że ma dwie możliwości, albo śmierć, albo małżeństwo z Klarą. Młody Rejentowicza wybiera oczywiście ślub, który według życzenia Cześnika odbywa się natychmiast w kaplicy. Do Cześnika przychodzi Rejent, gdyż ten nie zjawił się na pojedynku z nim. Dyndalskim mówi mu, że jego syn ożenił się właśnie z Klarą. Z kaplicy wychodzi młoda para. Cześnik zobaczywszy Rejenta sięga po szable, ale oznajmia sobie, że jest on jego gościem weselnym. Przychodzi Podstolina i gdy widzi Wacława z Klarą mówi, że panna młoda od tej chwili przejmuje jej majątek. Ona zaś od Rejenta otrzyma sto tysięcy za złamanie zaręczyn. Dziewczyna mówi jej, że wypłaci jej tą kwotę ze swego majątku. Rejent godzi się z Cześnikiem i od tej chwili na zamku panuje zgoda.
bez-nauki.pl - ściągi, opracowania, testy
2