MECHANIZACJA - zastepowanie czynności wykonywanych ręcznie przez czynności wykonywane za pomocą energii obcej dostarczanej z zewnątrz.

ROBOTYZACJA - wykonywanie czynności samoczynnych z uzyciem robotów przemysłowych.

AUTOMATYZACJA - zastepowanie ręcznych czynności sterowania zmechanizowanych procesów, czynnościami samoczynnymi automatycznymi odbywającymi się bez uciążliwego obserwowania procesu przez człowieka.

AUTOMATYKA - dziedzina wiedzy, której przedmiotem są samoczynne procesy.

AUTOMAT - urządzenie pracujące samoczynnie i nie wymagające bezpośredniego udziału człowieka.

UKŁAD AUTOMATYKI - to zespół elementów biorących udział bezpośrednio w kierowaniu procesem automatycznym oraz elementów pomocniczych, który jest uporządkowany na zasadzie ich wzajemnej współpracy tzn. zgodnie z kierunkiem przepływu sygnału.

SYGNAŁ - to stan lub zmiana stanu dowolnej wielkości fizycznej będącej nośnikiem informacji. Informacja ta jest zawarta w: *rodzaju sygnału *postaci sygnału (przebieg zmian sygnału w czasie) *wartości sygnału. Rodzaje: *przełączające *logiczne.

SCHEMAT BLOKOWY - służy do wizualizacji elementów układu automatyki i uwidocznieniu zależności pomiędzy poszczególnymi członami i kierunku przepływu sygnałów.

WĘZŁY - miejsca połączeń sygnałów. Rodzaje: *sumacyjny (gdzie sygnały ulegają algebraicznemu dodawaniu) *informacyjny (sygnały przepływają bez zmiany wielkości).

UKŁAD OTWARTY REGULACJI - to układ, w którym sygnał nastawiający w nie zależy od aktualnego stanu sygnału wejściowego.

UKŁAD ZAMKNIĘTY - to układ, w którym sygnał regulujący x zależy od aktualnej wielkości lub stanu sygnały wyjściowego y, a sygnał e nosi nazwę uchybu regulacji.

SPRZĘŻENIE ZWROTNE - to oddziaływanie wsteczne wielkości regulowanej y na wielkośc regulującą x. Polega na otrzymaniu prze układ informacji o własnym działaniu. Rodzaje: *dodatnie - gdy sygnał z gałęzi zwrotnej dodaje się do wartości referencyjnej w węźle sumacyjnym *ujemne - gdy sygnał z gałęzi zwrotnej odejmuje się od wartości referencyjnej w węźle sumacyjnym.

PODZIAŁ AUTOMATYKI: *układy ciągle (liniowe, nieliniowe) *układy dyskretne (impulsowe, przełączające).

UKŁADY CIĄGŁE - układy i w których wszystkie sygnały (wejściowe i wyjściowe) są funkcjami stałymi w czasie i mogą przyjmowac dowolną wartośc z obszaru swojej zmienności.Układy te opisuje się zwykle równaniami różniczkowymi.

UKŁADY LINIOWE - charakterystyka statyczna jest linią prostą.

UKŁADY NIELINIOWE - charakterystyka statyczna nie jest linią prostą.

UKŁADY DYSKRETNE - układy te operują sygnałami, które są nieciągłymi funkcjami czasu.

UKŁADY IMPULSOWE - układy, w których na wyjściu powstają sygnaly tylko w chwilach impulsowania, a przesuniete względem siebie o okres impulsowania T.

UKŁADY PRZEŁĄCZAJĄCE - układy, w których na wyjściu sygnały mogą przyjmowac tylko kilka wartości, przy czym przejście od jednego do drugiego sygnału nastepuje po przekroczeniu tzw. punktu przekroczenia.

AUTOMAT KOMBINACYJNY - jest układem przełączającym służącym do przetwarzania sygnałów dwuwartościowych. Sygnał wyjściowy y zależy tylko od aktualnego stanu sygnałów wejściowych. Brak pamięci, która umożliwiłaby zapamiętanie poprzednich stanów wejść.

AUTOMAT SEKWENCYJNY - ma zdolnośc zapamiętywania poprzednich stanów a więc sygnał wyjściowy y zależy nie tylko od aktualnego stanu sygnałów wejściowych ale także od aktualnego stanu pamięci, pamiętającej stany poprzednie (stan wewnętrzny).

PAMIĘC - jest zdolna do przetwarzania i ponownego przywoływania zadań.

UKŁAD SYNCHRONICZNY - zmiana sygnały wyjściowego nastepuje wyłącznie w określonych chwilach, które wyznacza sygnał zegarowy. Każdy układ synchroniczny posiada wejście zegarowe. Gdy stan wejść nie zmienia się to stan wewnętrzny może ulec zmianie.

UKŁAD ASYNCHRONICZNY - zmiana sygnałów wejściowych powoduje natychmiastową zmianę wyjśc. Układy te są szybkie ale są podatne na zjawisko hazardu i wyścigu. Zjawisko wyścigu występuje, gdy co najmniej dwa sygnały wejściowe zmieniają swój stan w jednej chwili czasu. Jednak, ze względu na niezerowe czasy przełączania bramek i przerzutników, zmiana jednego z sygnałów może nastąpić [trochę] wcześniej niż innych, powodując trudne do wykrycia błędy. Dlatego też w analizie układów asynchronicznych uznaje się, że jednoczesna zmiana kilku sygnałów jest niemożliwa. Hazard - niekorzystne zjawisko w układach cyfrowych, którego podłożem jest niezerowy czas propagacji (przenoszenia) sygnałów. Hazardem nazywamy błędne stany na wyjściach układów cyfrowych, powstające w stanach przejściowych (przełączania) w wyniku nieidealnych właściwości używanych elementów. Przyczyną są różnice w czasie dotarcia i wartości sygnału do określonego miejsca układu w zależności od drogi. Rozróżnia się dwa rodzaje hazardu: statyczny i dynamiczny.

SYSTEM BINARNY - to pozycyjny system liczbowy, w którym podstawą jest liczba 2. Do zapisu liczb potrzebne są więc tylko dwie cyfry: 0 i 1.

SZESNASTKOWY SYSTEM - to pozycyjny system liczbowy, w którym podstawą jest liczba 16. Do zapisu liczb potrzebne jest 16 znaków. Poza cyframi dziesiętnymi od 0 do 9 używa się pierwszych 6 liter alfabetu. Jak w każdym pozycyjnym systemie liczbowym, liczby zapisuje się tu jako ciąg znaków, z których każdy jest mnożnikiem kolejnej potęgi liczby stanowiącej podstawę systemu.

DZIESIĘTNY SYSTEM - to pozycyjny system liczbowy, w którym podstawą są kolejne potęgi liczby 10. Do zapisu liczb potrzebne jest 10 cyft: 0 -9.

FUNKCJA PRZEŁĄCZAJĄCA - jest opisana przez przyporządkowanie kolejnym kombinacjom wartości zmiennych wejściowych odpowiednich wartości zmiennych wyjściowych.

SYSTEM FUNKCJONALNIE PEŁNY - to minimalny zbiór takich funkcji, że każda inna funkcja logiczna może być przedstawiona za pomocą argumentów operacji tego minimalnego zbioru oraz stałych neutralnych o, 1.

KANONICZNA POSTAC FUNKCJI LOGIZNYCH:

*ALTERNATYWNA - jest sumą iloczynów kombinacji tych argumentów, dla których f. przełaczająca przyjmuje wartośc 1. Umownie przyjęto: 0 jest negacją x a 1 jest afirmacją. IMLIKANTY ZASADNICZE - są to składniki alternatywnej postaci kanonicznej.

*KONIUNKCYJNA - jest iloczynem sum tych argumentów dla których f. przełączająca jest równa 0. Umownie przyjęto że 0 jest afirmacją x a 1 jego negacją.

IMPLICENTY ZASADNICZE - są czynnikami koniunkcyjnej postaci kanonicznej.

SYNTEZA UKŁADÓW PRZEŁĄCZAJĄCYCH: *ustalenie słownego opisu układy z uwzględnieniem wszystkich zmiennych wejściowych i wyjściowych *sporządzenie tablicy wartości funkcji *zminimalizować funkcję *sporządzic schemat logiczny.

TRANSMITANCJA OPERATOROWA - jest to stosunek transformaty Laplace'a sygnały wyjściowego do transformaty Laplace'a sygnały wejściowego.

WYMAGANIA STAWIANE UKŁADOM REG.: *stabilnośc asymptotyczna *dokładności statyczna *jakośc dynamiczna.

STABILNOŚC ASYMPTOTYCZNA - jeśli pod wpływem wymuszenia o skończonej wartości układ przybiera ponownie ten stan równowagi stałej po ustaniu tego wymuszenia. Układ automatyki jest stabilny jeżeli wszystkie pierwiastki jego równania charakterystycznego leżą w lewej półpłaszczyźnie zmiennej zespolonej.

STABILNOŚC NIEASYMPTOTYCZNA - jeśli pod wpływem wymuszenia o skończonej wartości układ przybiera nowy, inny od poprzedniego, stan równowagi stałej po ustaniu tego wymuszenia.

KRYTERIUM HURWITZA - pozwala okreslic stabilnośc układu na podstawie jego równania charakterystycznego. Jeżeli *wszystkie wszystkie współczynniki wielomianu są dodatnie *wyznacznik główny układu jest >0 i wszystkie jego minory główne są >0 to układ automatyki jest stabilny.

STAN USTALONY - jest to stan w którym postac odpowiedzi układu jest identyczna z postacią wymuszenia.

UKŁAD STATYCZNY - układ regulacji, w którym uchyb ustalony jest proporcjonalny do wartości wymuszenia w postaci skokowej f. Heaviside'a.

UKŁAD ASTATYCZNY - układ regulacji, w którym uchyb ustalony jest równy 0 niezależnie od wartości wymuszenia w postaci skokowej f. Heaviside'a.

Element automatyki - podstawowy element mechanizmu, dla ktorego można określić sygnał wejściowy i sygnał wyjściowy.
Charakterystyka statyczna - w automatyce, zależność między sygnałem wyjściowym y, a sygnałem wejściowym x w stanie ustalonym. W

odrożnieniu od wykresow charakterystyk dynamicznych (skokowej, impulsowej), wykres charakterystyki statycznej nie jest zależny od

czasu.

Charakterystyka skokowa (odpowiedź skokowa) - w automatyce, odpowiedź układu na wymuszenie w postaci skoku jednostkowego przy

zerowych warunkach początkowych. Przedstawia przebieg sygnału wyjściowego układu w stanie nieustalonym. Wraz z charakterystyką

impulsową oraz charakterystykami częstotliwościowymi stanowi podstawowy opis działania układu.
Podstawowe człony automatyki: proporcjonalny, inercyjny I rzędu, całkujący, różniczkujący, oscylacyjny, opóźniający.
Licznik - układ cyfrowy, ktorego zadaniem jest zliczanie wystąpień sygnału zegarowego (impulsow). Licznik złożony najczęściej z kilku

przerzutnikow. Działanie licznika cyfrowego opiera się najczęściej na układzie dzielnika częstotliwości.
Sumator układ realizujący sumę arytmetyczną liczb binarnych

Układy porownujące liczby, czyli komparatory, występują w trzech rożnych odmianach, sygnalizując występowanie relacji: 1)A=B;A¹B 2)

A ³ B; A <B 3)A>B; A = B; A<B
UKŁAD OTWARTY:


w - wartość zadana wielkości sterowanej

u - sygnał sterujący

y - wielkość wyjściowa

z - sygnały zakłocające (zakłocenia)

U.S. - urządzenie sterujące

O - obiekt (proces) podlegający sterowaniu
UKŁAD ZAMKNIETY:


e - odchyłka (uchyb) sterowania

---