Postępowanie ratownicze w zatruciach
Zatrucia: część ogólna:
nagły, niespodziewany obraz chorobowy osoby dotychczas zdrowej z tendencją do pogorszenia sugeruje możliwość wystąpienia zatrucia
zaburzenia OUN (drgawki, porażenia, utrata przytomności)
zaburzenia psychiczne (agresja, euforia, majaczenie)
zaburzenia oddychania i krążenia (tachy-, bradypnoe, arytmia, hypo-, hypertonia)
zaburzenia żołądkowo-jelitowe(nudności, wymioty,biegunka)
zmiany na powierzchni skóry
foetor ex ore
Zatrucia: diagnostyka ogólna:
wywiad od pacjenta i od osób trzecich
jaka trucizna? jaka dawka?
jaka droga przyjęcia?
zabezpieczenie trucizny, zabezpieczenie wydalin do badania
monitorowanie (EKG, SpO2 , glukoza)
wykluczenie dodatkowych obrażeń
Postępowanie: część ogólna
zadbać o własne bezpieczeństwo
ewakuować poszkodowanego ze strefy zagrożenia
zastosować wentylację mechaniczną i resuscytację jeśli wskazana
usunąć truciznę
podać antidotum
przewieść do szpitala
Zatrucia alkoholem etylowym - objawy:
zapach alkoholu z ust
I Stadium ekscytacji - euforia, odhamowanie, pobudzenie ruchowe, bełkotliwa mowa, rozszerzenie źrenic
II Stadium hipnotyczne - zaburzenia świadomości, postawa agresywna, tachykardia, źrenice wąskie
III Stadium narkotyczne - utrata świadomości, adynamia, bezwiedne oddawanie moczu i stolca, spadek R/R, hipoglikemia
IV Stadium asfiksji - głęboko śpiączka, brak odruchów, szerokie źrenice, sinica, zatrzymanie oddechu, hipotermia
Zatrucia alkoholem etylowym - postępowanie w I i II stadium:
sprowokować wymioty
u dzieci założyć sondę żołądkową i wypłukać żołądek
w razie pobudzenia podać Diazepam
wlew dożylny PWE lub Sol. Ringerii
podać tlen 2-4 l/min
chronić przed wychłodzeniem
Zatrucia alkoholem etylowym - postępowaniu w I i II stadium:
Po wykonaniu czynności jak w stadium I-II dodatkowo:
przeprowadź diurezę wymuszoną Furosemidem
wyrównaj hipoglikemię
przeprowadź intubację jeśli wskazana
uzupełnij objętość płynów
dzieci niezależnie od stadium do SOR
Zatrucia metanolem:
zatrucia najczęściej przypadkowe
obecny w rozpuszczalnikach i odmrażaczach
Zatrucia metanolem - objawy:
objawy pojawiają się po 6-24 godz.
zawroty i bóle głowy
bóle brzucha, nudności i wymioty
światłowstręt, zaburzenia widzenia, ślepota
zaburzenia świadomości, drgawki
duszność i tachypnoe
bradykardia lub tachykardia
Zatrucia metanolem - postępowanie:
pozycja na boku
tlen 4-6 l/min
dostęp dożylny i sol. Ringerii
wywołać wymioty u przytomnego lub płukanie żołądka u nieprzytomnego do 2-4 godz. od spożycia
podać doustnie 1ml/kg m.c. wysokoprocentowego alkoholu etylowego doustnie
Zatrucie związkami fosforoorganicznymi: objawy:
zwężenie źrenic,
ślinotok , wymioty (niebieska ślina i wymiociny),
kolka jelitowa,
zapach czosnku w wydychanym powietrzu,
triada głównych objawów:
śpiączka z drgawkami
zwężenie źrenic
obrzęk płuc
Zatrucie związkami fosforoorganicznymi - postępowanie:
bezpieczeństwo - trucizna kontaktowa
ułożyć na boku, odessać
oddech wspomagany lub intubacja
dostęp dożylny i Płynoterapia
podać atropinę:
dorośli 2-5-10 mg iv, - powtarzać po 5-10min.
dzieci 0,02-0,05 mg/kg m.c. iv. - powtarzać po 5-10min.
wykonać płukanie żołądka i podać węgiel aktywowany 0,5-1g/kg m.c.
Zatrucia amfetaminą - objawy:
nadciśnienie, tachykardia
szerokie źrenice
hipertermia
silne poty i uczucie pragnienia
nadaktywność
drgawki, arytmia, skurcze dodatkowe
ostra psychoza
Zatrucia amfetaminą - postępowania:
wywołać wymioty,
podać diazepam lub haloperidol
przewieźć do szpitala monitorując pracę serca
w razie migotania komór postępowanie standardowe
Zatrucie środkami narkotycznymi - postępowanie:
prowadzić stałe monitorowanie PCzŻ
dostęp do żyły i płynoterapia
w przypadku pobudzenia diazepam, dormicum lub haloperidol
podać tlen 4-6l/min
przy zatruciu opiatami podać: nalokson 1amp (2mg) co 5-10 min do wybudzenia
zastosować wymuszoną diurezę: furosemid 40 mg iv
Zatrucie dwutlenkiem węgla:
CO2 gaz bezbarwny, bezwonny
powstaje w procesie spalania i fermentacji
jest cięższy od powierza, wypiera tlen z pomieszczeń
prowadzi do hipoksji i hiperkapnii, których efektem są: obrzęk mózgu i kwasica metaboliczna
Zatrucie dwutlenkiem węgla - objawy:
bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, szum w uszach
niepokój ruchowy, zaburzenia świadomości do utraty przytomności i drgawek
szerokie źrenice
duszność, oddech gonionego psa, sinica
kołatanie serca, tachykardia, wzrost a potem spadek R/R, arytmia.
Zatrucie dwutlenku węgla - postępowanie:
ewakuacja pacjenta z pomieszczenia
podać tlen 4-8 l/min
zastosować wentylację zastępczą, intubację i hiperwentylację
zapewnić dostęp dożylny i podać sol. Ringerii
monitorować EKG, SpO2
w przypadku drgawek diazepam.
Zatrucie tlenkiem węgla:
powstaje podczas niecałkowitego spalania węgla
ma dwukrotnie silniejsze powinowactwo do hemoglobiny
blokuje transport tlenu i powoduje hipoksję
prowadzi do bezpośredniego uszkodzenia mięśnia sercowego i mózgu
Zatrucie tlenkiem węgla - objawy:
niskie stężenie CO-Hb 10-20%: silne bóle głowy, niepamięć wsteczna, zaburzenia widzenia, odurzenie, wymioty
średnie stężenie CO-Hb 30-50%: zawroty głowy, przymglenie świadomości aż do utraty, wymioty, hiperwentylacj
wysokie stężenie CO-Hb > 50%: utrata świadomości, drgawki toniczno-kloniczne, hipowentylacja, sinica, wstrząs z tachykardią i hipotonią
Zatrucie tlenkiem węgla - postępowanie:
podobnie jak w zatruciu CO2
rozważyć terapię hiperbaryczną w komorze ciśnieniowej
badanie pulsoksymetryczne może być niemiarodajne
istnieje zagrożenie wybuchem, CO to gaz palny
Zatrucie grzybami - objawy:
Zespół muchomora plamistego1-2 godz. - Muchomor plamisty, Muchomor czerwony.
Zespół muskarynowy 1-2 godz. - Lejówka, Gołąbek wymiotny, Borowik szatański.
Zespół żołądkowo-jelitowy 30min-2h - Wieruszka zatokowa, Gąska tygrysowata, Mleczaj wełnianka
Zespół faloidynowy 5-48 godz. - Muchomor sromotnikowy, Piestrzenica kasztanowata
Zespół muchomora plamistego - objawy:
rozszerzenie źrenic
zawroty głowy
oszołomienie
halucynacje
stan odurzenia
drgania włókienkowe mięśni
niekiedy śpiączka
Zespół muskarynowy - objawy:
zwężenie źrenic, zaburzenia widzenia
ślinotok, łzawienie
obfite poty i uczucie zimna
nudności i wymioty
bolesne parcia, wymioty
duszność astmatyczna
bradykardia
wstrząs i obrzęk płuc
Zespół żołądkowo-jelitowy - objawy:
nudności, wymioty
biegunka
bolesne parcia, kolka jelitowa
brak objawów ośrodkowych.
Zespół faloidynowy - objawy:
uporczywe wymioty
wodnista biegunka
kolka jelitowa, bolesne parcia
kurcze łydek
złagodzenie objawów a po 18-24 godz.
ostre uszkodzenie wątroby z żółtaczką
skaza krwotoczna, drgawki
śpiączka wątrobowa
Zespół muchomora plamistego - postępowanie:
wywołać wymioty lub płukanie żołądka
leczenie czysto objawowe
zastosować diazepam przy drgawkach
wspomaganie wentylacji w śpiączce
Zespół muskarynowy - postępowanie:
wywołać wymioty lub płukanie żołądka
zapewnić dostęp do żyły
uzupełnić płyny
podać atropinę0,5-2mg. Iv
wymusić diurezę
Zespół żołądkowo-jelitowy - postępowanie:
wywołać wymioty lub płukanie żołądka
zapewnić dostęp do żyły
uzupełnić płyny
podać atropinę0,5-2mg. iv
wymusić diurezę
Zespół faloidynowy - postępowanie:
prowokować wymioty, płukać żołądek
podać węgiel aktywowany
dostęp dożylny i płynoterapia PWE
wymuszona diureza
podać dexametazon 100mg iv
pilny przewóz do szpitala specjalistycznego
1