Rusycyzmy

kalki leksykalne

czajka (ros.чайка / czajka) - zamiast mewa (po ros. czajka - чибис / czibis)

naliczyć - zamiast podliczyć

rozpracować (ros. разработать / razrabotat') - pot. zamiast zdemaskować, rozszyfrować, rozwiązać

rozwarstwienie (ros. расслоение / rassłojenije)

tangenta (ros. тангента / tangenta) - zamiast mikrofon lub mikrofono-głośnik z przyciskiem nadawania do radiotelefonu

wyszkolić (urzędowe)

zabezpieczyć (obiespieczit', obiespiecziwat') - niepoprawne w znaczeniu: zapewnić (komuś coś), zaopatrzyć (kogoś w coś)

zagłuszka (ros. заглушка / zagłuszka) zamiast zaślepka; l.mn. zagłuszki - zamiast ochronniki słuchu, nauszniki

zeszłeś (zeszł - z ros.) - poprawnie: zszedłeś, zeszedłeś (ale nie odeszedł, zeszedł)

kalki frazeologiczne

co by nie było (ros. czto by ni było), jak by nie było, co by nie zrobił, gdzie by nie był, kiedy by nie przyszedł - poprawnie: cokolwiek by było, jakkolwiek by było, cokolwiek by zrobił, gdziekolwiek by był, kiedykolwiek by przyszedł

podobnie: gdziekolwiek by nie spojrzeć; cokolwiek by nie zrobić; jakkolwiek by nie wybrać; kiedykolwiek by nie przyjechać itp. (to kontaminacja)

w każdym bądź razie - w każdym razie. Każdy = ktokolwiek, a ktokolwiek = kto bądź

czym..., tym... (Czym dalej w las, tym więcej drzew; Czym prędzej się z tym uporasz, tym będzie lepiej; Czym starsze dziecko, tym trudniej je wychować) - poprawnie: im…, tym… (Im dalej w las, tym więcej drzew; Im prędzej się z tym uporasz, tym będzie lepiej; Im dziecko starsze, tym trudniej je wychować)

doścignąć celu - poprawnie: osiągnąć cel

jak raz (ros. kak raz) - poprawnie: właśnie, akurat

pójść w odstawkę (pot.) - lepiej: odsunąć kogoś, pominąć, zwolnić (z pracy)

póki co (ros. poka czto) -poprawnie: na razie, tymczasem, chwilowo

przedstawiać sobą - tylko kogoś, coś, komuś, nie: sobą

statek wojenno-morski (ros. военнo-морскоe суднo / wojenno-morskoje sudno) - zamiast okręt

tym niemniej (ros. tiem niemnieje) - niemniej, mimo to, a jednak, a przecież

zdjąć ze stanowiska - lepiej: zwolnić

wlec się w ogonie

w try miga (pot.) - szybko

kalki semantyczne

wiodący - zamiast: przodujący, główny

rusycyzmy składniowe

Jeżeli jest to jednak nie incydent, a skutek klimatu - poprawnie: Jeżeli jest to nie incydent, ale skutek klimatu...

mieć miejsce - lepiej: odbywać się, trwać, dziać się, pojawić się, zdarzyć się (od kilku lat słowniku dopuszczają)

na dniach - poprawnie: w tych dniach, lada dzień, w najbliższym czasie, wkrótce

na przedpokoju - w przedpokoju (na używa się tylko w przypadku wielkich pomieszczeń, np. może być na sali i w sali)

na akademii - lepiej: w akademii

na uniwersytecie - np. studiuje się, ale już pracuje się w uniwersytecie (oficjalne, urzędowe)

prace na budynku itp. - w języku polskim następuje zmiana znaczenia - chodzi o prace na dachu budynku, a nie prowadzone w środku

pod rząd (ros. pod rjad), np. ustawiać pod rząd, zamiast: ustawiać rzędem, w rząd, w rzędzie, jeden przy drugim, czy robić coś przez trzy dni pod rząd, zamiast: przez trzy dni z rzędu, po kolei, kolejno

ryzykować czymś (ros. riskowat' czem) - ryzykować coś

za wyjątkiem czegoś/kogoś (ros. za iskluczenijem) - z wyjątkiem (inni, że to znowu kalka z niemieckiego - mit Ausnahme); (o)prócz, wyjąwszy (kalka z łac. excepto)

z dużej (wielkiej)/małej litery (ros. s bolszoj bukwy) - dużą (wielką)/małą literą lub od dużej (wielkiej)/małej litery

---