Rusycyzmy
kalki leksykalne
czajka (ros.чайка / czajka) - zamiast mewa (po ros. czajka - чибис / czibis)
naliczyć - zamiast podliczyć
rozpracować (ros. разработать / razrabotat') - pot. zamiast zdemaskować, rozszyfrować, rozwiązać
rozwarstwienie (ros. расслоение / rassłojenije)
tangenta (ros. тангента / tangenta) - zamiast mikrofon lub mikrofono-głośnik z przyciskiem nadawania do radiotelefonu
wyszkolić (urzędowe)
zabezpieczyć (obiespieczit', obiespiecziwat') - niepoprawne w znaczeniu: zapewnić (komuś coś), zaopatrzyć (kogoś w coś)
zagłuszka (ros. заглушка / zagłuszka) zamiast zaślepka; l.mn. zagłuszki - zamiast ochronniki słuchu, nauszniki
zeszłeś (zeszł - z ros.) - poprawnie: zszedłeś, zeszedłeś (ale nie odeszedł, zeszedł)
kalki frazeologiczne
co by nie było (ros. czto by ni było), jak by nie było, co by nie zrobił, gdzie by nie był, kiedy by nie przyszedł - poprawnie: cokolwiek by było, jakkolwiek by było, cokolwiek by zrobił, gdziekolwiek by był, kiedykolwiek by przyszedł
podobnie: gdziekolwiek by nie spojrzeć; cokolwiek by nie zrobić; jakkolwiek by nie wybrać; kiedykolwiek by nie przyjechać itp. (to kontaminacja)
w każdym bądź razie - w każdym razie. Każdy = ktokolwiek, a ktokolwiek = kto bądź
czym..., tym... (Czym dalej w las, tym więcej drzew; Czym prędzej się z tym uporasz, tym będzie lepiej; Czym starsze dziecko, tym trudniej je wychować) - poprawnie: im…, tym… (Im dalej w las, tym więcej drzew; Im prędzej się z tym uporasz, tym będzie lepiej; Im dziecko starsze, tym trudniej je wychować)
doścignąć celu - poprawnie: osiągnąć cel
jak raz (ros. kak raz) - poprawnie: właśnie, akurat
pójść w odstawkę (pot.) - lepiej: odsunąć kogoś, pominąć, zwolnić (z pracy)
póki co (ros. poka czto) -poprawnie: na razie, tymczasem, chwilowo
przedstawiać sobą - tylko kogoś, coś, komuś, nie: sobą
statek wojenno-morski (ros. военнo-морскоe суднo / wojenno-morskoje sudno) - zamiast okręt
tym niemniej (ros. tiem niemnieje) - niemniej, mimo to, a jednak, a przecież
zdjąć ze stanowiska - lepiej: zwolnić
wlec się w ogonie
w try miga (pot.) - szybko
kalki semantyczne
wiodący - zamiast: przodujący, główny
rusycyzmy składniowe
Jeżeli jest to jednak nie incydent, a skutek klimatu - poprawnie: Jeżeli jest to nie incydent, ale skutek klimatu...
mieć miejsce - lepiej: odbywać się, trwać, dziać się, pojawić się, zdarzyć się (od kilku lat słowniku dopuszczają)
na dniach - poprawnie: w tych dniach, lada dzień, w najbliższym czasie, wkrótce
na przedpokoju - w przedpokoju (na używa się tylko w przypadku wielkich pomieszczeń, np. może być na sali i w sali)
na akademii - lepiej: w akademii
na uniwersytecie - np. studiuje się, ale już pracuje się w uniwersytecie (oficjalne, urzędowe)
prace na budynku itp. - w języku polskim następuje zmiana znaczenia - chodzi o prace na dachu budynku, a nie prowadzone w środku
pod rząd (ros. pod rjad), np. ustawiać pod rząd, zamiast: ustawiać rzędem, w rząd, w rzędzie, jeden przy drugim, czy robić coś przez trzy dni pod rząd, zamiast: przez trzy dni z rzędu, po kolei, kolejno
ryzykować czymś (ros. riskowat' czem) - ryzykować coś
za wyjątkiem czegoś/kogoś (ros. za iskluczenijem) - z wyjątkiem (inni, że to znowu kalka z niemieckiego - mit Ausnahme); (o)prócz, wyjąwszy (kalka z łac. excepto)
z dużej (wielkiej)/małej litery (ros. s bolszoj bukwy) - dużą (wielką)/małą literą lub od dużej (wielkiej)/małej litery