Życie i dzieło Druchena Gyalwa Yungdrung.
Druchen Gyalwa Yungdrung (Bru-chen rgyal-ba g.yung-drung) należał do klanu Dru, a urodził się w Yeru Wensakha (g.yas-ru'i dben-sa-kha) w Tybecie Centralnym w roku 1242. Najważniejszy ówczesny klasztor Bonu, z którego później wyłonił się klasztor Menri nazywał się tak samo i znajdował się pod opieką klanu Dru. Założył go w 1072 roku Druchen Yungdrung Lama (Bru-chen g.yung-drung bla-ma).
Druchen Gyalwa Yungdrung osiągnął wspaniałe rezultaty praktyki już w bardzo młodym wieku i nauczał wtedy głównie filozofii oraz kosmologii z tekstu mTshan-nyid srid-pa'i mdzod-phug. Tekstu tego zaczął nauczać już w wieku 8 lat ! Imię Gyalwa Yungdrung otrzymał po przyjęciu mnisich ślubowań. Od swoich Nauczycieli otrzymał wiele wprowadzeń tantrycznych, ale jego najważniejszym przeznaczeniem był „Wielki Pojazd Stanu Naturalnego”, czyli Dzogczen. Uważany jest za Nirmanakaję pojawiającą się w tym świecie dla dobra czujących istot. Uzyskał on wszystkie nauki z cyklu Zhang Zhung Nyan Gyud, w tym także sekretny Pojedyńczy Przekaz (gcig-brgyud). Praktykował medytację w wielu miejscach, ale najistotniejszymi z nich były skaliste ostępy Yeru Kharna (g.yas-ru mkhar-sna'i brag) i Ragong Yonpo (Ra-gong yon-po). Na drodze całkowitego zaufania do Stanu Naturalnego oraz pełnego oddania dla Linii Mistrzów, które zrodziło w nim bezgraniczne współczucie, odciął on wszelkie wątpliwości i wyzwolił się od wszelkich ekstremalnych i wypracowanych koncepcji.
Pozostawił po sobie liczne dzieła, które zaliczyć można do przekazów zewnętrznych, wewnętrznych i tajemnych:
1. Lag-len pod chung (rytuały zewnętrzne, wewnętrzne i tajemne)
2. gZungs `dus (mantry dharani)
3. rDzogs-chen snyan-rgyud kyi lag-len dmar-khrid (esencjonalne wyjaśnienia do praktyk z cyklu Zhang Zhung Nyan Gyud)
4. dBal-gsas khrig-ma lag khrid (objaśnienia do praktyk z bóstwem Walse)
5. rTsa rlung gi gdams-pa (instrukcje do praktyk tsa-lung)
6. Drang-don snod bcud kyi yig-sna (teksty z dziedziny “prawdy relatywnej” dotyczące wszechświata i jego mieszkańców)
7. Dong sprugs zlas lung (recytacje mantr pomagających w pokonaniu otchłani samsary)
8. Zhal gdams mgur `bum (pieśni wyjaśnień duchowych)
9. gSol-`debs (inwokacje i modlitwy)
10. A-khrid kyi gzhung rgyab skor (cykl zasadniczych i dodatkowych tekstów odnośnie przekazu Dzogczen A-khrid).
Przeżył w fizycznym ciele 49 lat umierając w Yeru Wensakha w roku 1291. Jego dwoma najbliższymi uczniami byli - młodszy brat Dru Namkha Odzer (Bru Nam-kha` `od-zer) oraz bratanek Druton Sonam Gyaltsan (Bru-ston bsod-nams rgyal-mtshan). Imię Gyalwa Yungdrung przetłumaczyć można jako „Niezniszczalny Zwycięzca”.
Na podstawie The Oral Tradition From Zhang-Zhung (Kathamandu 2005) Johna Reynoldsa, opracował Jarosław Kotas.