ZESPÓŁ BOLESNEGO BARKU
Staw barkowy składa się z wielu stawów (ramienny dolny i górny, piersiowo-łopatkowy, obojczykowo-barkowy, kruczo-obojczykowy,obojczykowo-mostkowy), grupy mięśni stanowiących tzw. stożek mięśniowo-ścięgnisty oraz z kaletek maziowych. Tak złożona budowa sprawia, że dolegliwości okolicy stawu barkowego mogą być wynikiem różnorodnych zmian. Przyczynami bólu najczęściej są:
- stany zapalne poszczególnych elementów stawu lub tkanek okołostawowych
- zmiany zwyrodnieniowe
- urazy
- długotrwałe unieruchomienie
Niezależnie od przyczyny i mechanizmu powstania ból w okolicy stawu barkowego, połączony z ograniczeniem lub zniesieniem ruchomości w tym stawie, określa się mianem zespołu bolesnego barku. Zespół ten występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. Do najczęstszych dolegliwości dochodzi na skutek:
- zapalenia ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego
- przerwanai stożka ścięgnisto-mięśniowego
- zapalenia kaletki podbarkowej
- zmian w ścięgnie mięśnie ramiennego
Może się zdarzyć, że w okolicy stawu barkowego dochodzi stopniowo do zwłóknienia przestrzeni podpowięziowej, zarośnięcia zachyłków torebki stawowej i zrastania się jej z chrząstką stawową głowy kości ramiennej, co prowadzi do całkowitego unieruchomienia barku. Stan taki określamy mianem „bark zamrożony”.
Stosowane zabiegi
Jeżelu leczenie nie wymaga interwencji chirurgicznej, stosujemy zabiegi w celu:
- zmniejszenia napięcia mięśni
- zniesienia, względnie zmniejszenia bólu
- likwidacji przykurczów
- absorpcji złogów wapnia
Stan ostry
Fizykoterapia - stosujemy ultradźwięki, prądy diadynamiczne, prąd Traberta, jonoforezę lignokainową, prądy interferncyjne
Masaż - w tym okresie nie wykonujemy masażu chorego stawu. Można wykonywać masaż zdrowego stawu, wykorzystując wpływ konsensualny
Kinezyterapia - Przez około 2-3 dni od wystąpienia stanu zapalnego nie stosujemy ćwiczeń. Kończyna powinna być umieszczona na szynie odwodzącej lub pozostawać oparta na poduszkach w odwiedzeniu, ze zgiętym stawem łokciowem pod kątem 90 stopni i w rotacji zewnętrznej. Nie wolno pozostawiać kończyny z przywiedzionym ramieniem.
Stan podostry i przewlekły
Fizykoterpia - stosujemy ultradźwięki, galwanizację, jonoforezę, prądy diadynamiczne, prądy interferencyjne, laseroterapię, magnetoterapię, promieniowanie nadfioletowe, promieniowanie podczerwone, diatermię krótkofalową, diatermię krótkofalową, parafinoterapię.
Masaż - wyróżniamy dwa sposoby postępowania: klasyczny i segmentarny. W postępowaniu klasycznym przy wykonywaniu masażu należy zwrócić uwagę na opracowanie powięzi: naramiennej, nadgrzebieniowej, podgrzebieniowej, podłopatkowej, obojczykowo-piersiowej. Stosujemy głaskania, duzą ilość rozcierań, ze szczególnym opracowaniem tkanek dookoła łopatki, ugniatanie podłużne i wibrację poprzeczną. Dobre efekty daje wykonywanie ucisków punktowych jednostajnych, powodujących rozluźnienie napięć w obrębie stawu barkowego, łopatki i stawu łokciowego. Po zlikwidowaniu przykurczów i doprowadzeniu do pełnego zakresu ruchu w stawie barkowym i łokciowym masaż powinien przybrać formę pobudzającą. Masażem obejmujemy dodatkowo mięsień najszerszy grzbietu, czworoboczny i piersiowy większy oraz mięśnie ramienia i przedramienia. Stosujemy głaskania, dużo rozcierań, ugniatania poprzeczne i podłużne, ugniatanie ze skręceniem, mieszenie, delikatne oklepywania, szczypanie oraz wibrację podłużną.
Kinezyterapia - do ćwiczeń przystepujemy mozliwie jak najwcześniej. Początkowo wykonujemy płynne ruchy bierne w niepełnym zakresie (bez wywolywania bólu. Stopniowo dołączamy kombinacje ruchów w stawie barkowym
- odwiedzenie z rotacją zewnętrzną
- zgięcie z ruchem obwodzącym
Po ustąpienie dolegliwości bólowych rozpoczynamy pełne usprawnianie wykonując:
- ćwiczenia w odciążeniu
- ćwiczenia rozluźniające przy zwisającej kończynie
- ćwiczenia w wodzie
- ćwiczenia samowspomagane na bloczku
- ćwiczenia mięśni antygrawitacyjnych
- ćwiczenia czynne wolne
- ćwiczenia w odciążeniu
- ćwiczenia z dawkowanym oporem