Skały metamorficzne

Metamorfizm regionalny

Skały strefy epi:

Zieleńce i łupki zieleńcowe:

• wynik przeobrażenia zasadowych skał wulkanicznych (diabazów, bazaltów, melafirów, rzadziej gabr),

• struktura homeoblastyczna, drobnoblastyczna,

• tekstura równoległa (łupkowa). Jeżeli oddzielność łupkowa nie jest widoczna skała nazywana jest zieleńcem,

• skład mineralny: chloryty, epidot, plagioklazy,

• zabarwienie zielonkawe.

Fyllity:

• pośrednie ogniwo pomiędzy osadowymi łupkami ilastymi a typowo metamorficznymi łupkami łyszczykowymi,

• struktura granoblastyczna i lepidoblastyczna,

• tekstura łupkowa (czasem pofałdowana)

• skład mineralny: serycyt, kwarc i chloryty,

• barwa od czarnej do czerwonawego.

Łupki grafitowe:

• z przeobrażenia skał ilastych, bogatych w materiał organiczny,

• domieszka grafitu - zabarwienie czarne.

Kwarcyty:

• powstają we wszystkich strefach metamorfizmu,

• struktura: granoblastyczna,

• tekstura: zbita, bezładna,

• skład mineralny: głównym składnikiem jest kwarc, domieszka skaleni, granatów.

Łupki kwarcytowe:

• od wyżej wymienionych kwarcytów odróżnia je wyraźna łupkowa tekstura oraz występowanie serycytu (nadaje skale połysk).

Serpentynity:

• powstają w skutek lekkiego metamorfizmu skał ultrazasadowych,

• tekstura: zbita, bezładna,

• skład mineralny: głównie minerały z grupy serpentynu: antygoryt, chryzotyl,

• zabarwienie zielonkawe.

Skały strefy mezo

Łupki mikowe (łyszczykowe):

• struktura lepidoblastyczna,

• tekstura: laminacja, foliacja czasami falista,

• skład mineralny: głównie łyszczyki oraz trudno dostrzegalne gołym okiem kryształki kwarcu, domieszka granatów, cyjanit (dysten),

• wyróżnia się łupki muskowitowe, biotytowe i serycytowe,

• łupki muskowitowi - srebrzyste, szare z wyraźnymi blaszkami (w serycytowych nie widać blaszek),

• łupki biotytowe - brunatne i czarne.

Gnejsy:

• najczęściej powstają ze skał osadowych,

• powstają w bardzo różnych warunkach: od metamorfizmu dyslokacyjnego przez metasomatozę o metamorfizm stref mezo po strefę kata,

• duże zróżnicowanie pod względem struktur: homeoblastyczna, granoblastyczna, drobno i gruboblastyczna,

• tekstura: oczkowe, soczewkowe,

• skład mineralny: kwarc, plagioklazy, mikroklin, muskowit, biotyt, podrzędnie pirokseny, hornblenda, granaty,

• zabarwienie jasne, szare, czerwonawe do brązowego,

• od granitów odróżnia je wyraźna tekstura kierunkowa,

• powszechny składnik skorupy kontynentalnej,

• istnieje b. dużo odmian gnejsów; jeżeli skład mineralny zbliżony jest do granitoidów a tekstury kierunkowe słabo widoczne skała nazywana jest granitognejsem.

Marmury:

• marmury kalcytowe powstają w warunkach metamorfizmu kontaktowego oraz we wszystkich strefach metamorfizmu regionalnego,

• struktura: granoblastyczna, średnio i gruboblastyczna,

• tekstura równoległa

• skład mineralny: głównie kalcyt,

• zwykle zabarwienie jasne,

• niewielka twardość, reagują z HCl,

• w odróżnieniu od wapieni i dolomitów posiadają posiadają wyraźną krystaliczną strukturę i nie posiadają warstwowania, skamieniałości.

Skały strefy Kata

Granulity:

• tworzą się w wyniku głębokiego metamorfizmu w środowisku pozbawionym wody,

• struktura: homeoblastyczna, drobno i gruboblastyczna,

• skład mineralny: skalenie, kwarc i granaty (izometryczne ziarna),

• tekstura bezładna, czasem kierunkowa (gnejsowa),

• zabarwienie skały białe, szare z czerwonymi lub brązowymi blastami granatów,

• od granitoidów odróżnia je brak biotytu (biotyt jest minerałem uwodnionym i nie może powstawać w strefie kata),

Eklogity:

• powstają w głębokiej strefie metamorfizmu,

• struktura: homeoblastyczna, granoblastycznarzadziej porfiroblastyczna,

• tekstura: bezładne

• skład mineralny: granaty, rzadziej kwarc, skalenie, amfibole,

• zabarwienie: zielonoczerwone i zielone z czerwonymi i brązowymi plamkami.

---