Współczesne doktryny polityczne: Rasizm
Pochodzenie słowa rasizm: włoskie słowo razzismo, z franc. race, z polskiego RASA
Rasa ludzka to ukształtowana biologicznie duża populacja ludzka lub ugrupowania o swoistych cechach fizycznych przekazywanych dziedzicznie, mniej lub bardziej geograficznie i kulturowo spokrewniona. Rasy odróżniają się od siebie: barwą skóry, cechami głowy (np.:kształt włosów, profil twarzy, zarys nosa), typem sylwetki.
Klasyfikacja ras ludzkich wg Georges'a Cuviera:
biała (europeidzi),
żółta (mongoloidzi),
czarna (negroidzi),
australoidzi (pierwotni mieszkańcy Australii i Malezji).
RASIZM - to zespół idei, wysnuwanych z wyodrębniania ras i przypisywania im różnic rasowych, w celu formułowania ideologii i doktryn politycznych jako podstawy praktyki rasistowskiej. Na pojęcie rasizmu składają się III tezy:
I teza o istnieniu ras wyższych, obdarzonych wybitnymi zdolnościami kulturotwórczymi i z tego powodu powołane są do do roli władczej, panowania, rasy niższe powinny się podporządkować rasie wyższej,
II teza o wrodzonych różnicach fizycznych i psychicznych między rasami ludzkimi, podział na rasy niższe i wyższe, rasy wyższe tworzą wyższy poziom jakości kultury i cywilizacji niż rasy niższe,
III teza o szkodliwości krzyżowania się ras, w rozwoju cywilizacji i kultury sprzyja czystość ras wyższych.
Dyskryminacja rasowa jest praktyczna konsekwencją rasizmu jako ideologii i doktryny politycznej. To wszelkie zróżnicowanie, wykluczenie z powodu rasy i koloru skóry, które pociąga za sobą przekreślenie korzystania z podstawowych praw i wolności człowieka. Najbardziej rozwinięte formy dyskryminacji rasowej to apartheid i segregacja rasowa.
Mysl polityczna rasizmu pojawiła się w XIX wieku, rozwijała się do ok. połowy XXw., później tracąc swoje znaczenie.
Idee rasizmu:
Człowiek jest jednostka należącą do jakiejś rasy. Z przynależności tej wynika konstytucja fizyczna i psychiczna oraz miejsce w społeczeństwie, państwie, oraz miejsce wśród społeczeństw i państw. Każda rasa może dążyć do wyższości wobec innych ras. Człowiek - rasista odznacza się aktywizmem, woluntaryzmem i niehumanitaryzmem.
Społeczeństwo to konsekwencja rasistowskiej idei człowieka, różnice rasowe prowadzą do powstawania społeczeństwa nierówności. Rasy wyższe zajmują uprzywilejowane miejsce. Rasizm przyjmuje poziom kultury i cywilizacji własnej rasy za porównawczą miarę kultur i cywilizacji innych ras. Miara ta określa, co wyższe, a co niższe w organizacji społeczeństw. Rasizm wprowadza zróżnicowanie społeczeństwa i zróżnicowanie między społeczeństwami.
Prawo rasizmu dzieli wiele cech nacjonalizmu, faszyzmu i konserwatyzmu. Główne kryterium sprawiedliwości w rasizmie spełnia rasa ludzka (w nacjonalizmie - naród), niezbędna hierarchia ras ludzkich. Celem prawa rasistowskiego jest utrwalenie owej hierarchii rasowej (konserwatyzm). Zapobieganie krzyżowaniu się ras poprzez segregację rasową.
Państwo nie może być państwem liberalnym i demokratycznym, ponieważ nie może zapewnić równości prawnej wszystkim członkom społeczeństwa. Odrzucenie możliwości solidaryzmu między różnymi rasami. Implicite zakłada ukryte lub jawne konflikty pomiędzy panującymi przypisującymi sobie przynależność do ras wyższych, a podwładnymi zepchniętymi na margines ras niższych. Państwo rasistowskie musi dysponować silnym reżimem politycznym, zdolnym do utrzymania poniżenia społecznego ras uznanych za niższe. Rasizm występuje zarówno w państwach dyktatorskich i demokratycznych np. USA, jest to możliwe dopóki poniżana rasa stanowi mniejszość.
Gospodarka - najlepszy model to gradacja, zdolne do najwyższego zysku ekonomicznego ras niższych w interesie ras wyższych, idea zniewolenia ras niższych. niższych wymiarze międzynarodowym gospodarka rasistowska opiera się na kolonializmie.
Zmiany społeczne mogą być legalne lub nielegalne. Legalne to dyskryminacja prawna, może mieć miejsce w jednej sferze życia społecznego, kilku, lub nawet wszystkich, może też osiągnąć skrajność dążenia do całkowitej eksterminacji ras niższych. Legalne jest także wypędzenie z kraju lub zmuszenie do emigracji, wydzielanie enklaw terytorialnych, odizolowania ich od miejsca zamieszkania ras wyższych. Nielegalne środki zmian to różne przejawy gwałtu i przemocy fizycznej i psychicznej.
Rasizm antysemicki (rasizm antyżydowski, kwestia żydowska, antysemityzm)
Źródła antysemityzmu:
- diaspora - rozproszenie Żydów wśród narodów świata, tworząc własną państwowość unikali asymilowania się,
- duże powodzenie Żydów w handlu, ich majątek raził inne narody,
- uczestnictwo w organizacjach międzynarodowych, co wywoływało niepokój w organizacjach wolnomularskich,
- religia żydowska judaizm, była postrzegana jako wroga dla chrześcijan (śmierć Chrystusa).
Główne aspekty antysemityzmu:
* demograficzno - rasowy - polegał na terytorialnym przemieszczaniu Żydów i formy zmierzające do ich fizycznego unicestwienia:
- emigracja Żydów,
- getto - dobrowolnie obrana lub przymusowo wyznaczona część miasta lub przedmieścia dla określonej mniejszości, Hitlerowcy w gettach zmierzali do eksterminacji Żydów, tworzyli „żydowskie dzielnice mieszkaniowe”, stanowiące przedsionek do obozów masowej zagłady,
- wygnanie - np.: w XIX w. wypędzano Żydów z Rosji do Królestwa Polskiego, w 1938 r. wypędzono ok. 13-20 tys. Żydów polskich z Niemiec,
- tumult - stworzenie zamieszania w tłumie poprzez wrzask, zgiełk, hałas, w celu wzbudzenia niepokoju, wywołania paniki i doprowadzeniu w ten sposób do uszkodzenia ciała lub nawet śmierci,
- pogrom - najbardziej brutalna i okrutna forma antysemityzmu, to świadoma i ukartowana masakra ludności żydowskiej przypisywana obłudnie przez jej organizatorów spontanicznemu oburzeniu tłumu,
- obozy masowej zagłady - miały na celu ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej (Endoslung), czyli całkowitą eksterminację Żydów, w III Rzeszy powstawały takie obozy w miejscach istniejących już obozów koncentracyjnych.
*religijny - odwieczne konkurowanie ze sobą trzech głównych religii świata: islamu, chrześcijaństwa i judaizmu,
*gospodarczy - Żydzi odgrywali zawsze dużą rolę w gospodarce, wyróżniali się pracowitością, było to „solą w oku” dla innych narodów, do podstawowych form antysemityzmu w tej kwestii należało bojkotowanie przedsiębiorstw, towarów i usług żydowskich,
* prawny - tworzenie prawa ograniczającego prawa i wolności Żydów,
* polityczny - przenikanie wrogości do Żydów do myśli i praktyki politycznej.
Rasizm francuski
Główna postać - Artur de Gobineau czołowy teoretyk rasizmu. Głosił on, że ważne wydarzenia w dziejach ludzkości są następstwem istnienia ras niższych i wyższych oraz ich krzyżowania się. Rozwój społeczny ras wyższych przebiega szybciej od rozwoju ras niższych. Czystość ras to czystość krwi, jest bardzo ważna, bo w pełni wyzwala wrodzone zdolności. Rasy wyższe tworzą wyższą cywilizację. 3 rasy:
*biała - blondyni o niebieskich oczach i smukłej sylwetce, mała zmysłowość, wysoka inteligencja, energia, talent organizowania swego życia społecznego, honor, bezinteresowność, zmysł ładu, to urodzeni przywódcy i twórcy najwyższych wartości. Najczystsza gałąź rasy białej to rasa aryjska (odłam niemiecki),
* żółta (męska) średni wzrost i ciemne oczy, wytrwałość, trzeźwość, praktyczność, mierna fantazja i przeciętna inteligencja
* czarna (kobieca) zróżnicowana pod względem fizycznym, zmysłowość, uczuciowość, niska zdolność organizowania się, to ludzie mało twórczy, o słabej woli, dużej fantazji i wybitnych zdolnościach estetycznych
Słowianie to najbardziej skrzyżowana rasa i najbardziej zdegenerowana.
Kontynuatorem de Gobineau był Georges Vacher de Lapouge - za główny wyróżnik ras przyjął wymiary i proporcje szkieletu ludzkiego. 3 rasy: nordycka (aryjska), alpejska i śródziemnomorska. Najwyższa rasa to rasa aryjska.
Rasizm niemiecki:
Johan Gottlieb Fichte
Richard Wagner - niemiecki kompozytor, krzewił antysemityzm w muzyce, a sam był Żydem, ukształtował światopogląd Hitlera,
Paul Anton Lagard,
Fridrich Wilhelm Nietsche - idea nadczłowieka - wybitna jednostka, ideał osobowy, stworzony do panowania,
Houston Steward Chamberlain
Rasizm afrykański:
Apartheid - odrębność, separacja, i instytucjonalna odrębność rozmaitych ras, rasie białej ciąży chrześcijański obowiązek sprawiedliwości i opieki wobec innych ras, nigdy nie usunie się różnic rasowych apartheid miał różne wymiary realizował się poprzez: wydzielanie rezerwatów dla ludności niebiałej,, brak parlamentarnej reprezentacji ludności niebiałej, eksploatacja siły roboczej wśród ludzi rasy niebiałej, wyodrębnieniu szkół dla dzieci białych i niebiałych.