System operacyjny
Definicje systemu operacyjnego:
1. System operacyjny (system: sterujący, nadzorczy, nadrzędny) -
zorganizowany zespół programów, które pośredniczą między sprzętem a
Użytkownikiem, dostarczając zestawu środków ułatwiających
projektowanie, kodowanie, uruchamianie i eksploatację programów.
2. System operacyjny - warstwa oprogramowania operująca bezpośrednio na
sprzęcie, której celem jest zarządzanie zasobami systemu komputerowego i
stworzenie Użytkownikowi przyjaznego środowiska.
3. System operacyjny - oprogramowanie, które udostępnia maszynę
rozszerzoną (maszynę wirtualną) łatwiejszą do programowania.
System operacyjny:
Zarządza zasobami systemu komputerowego
Stworzą środowisko wygodne dla Użytkownika
Zadania systemu operacyjnego
Definiuje interfejs Użytkownika
Definiuje i udostępnia system plików
Udostępnia środowisko do uruchamiania programów
Udostępnia mechanizmy synchronizacji i komunikacji procesów
Steruje urządzeniami wejścia-wyjścia
Obsługuje błędy zaistniałe w sprzęcie i oprogramowaniu
Jądro systemu operacyjnego (Kernel)
Elementy jądra systemu operacyjnego:
Zarządca plików (File manager)
Zestaw programów obsługi urządzeń peryferyjnych (Device driver)
Zarządca pamięci (Memory manager)
Moduł szeregujący (Scheduler)
Usługi systemu operacyjnego
Usługi dla Użytkownika:
Wykonanie programu: załadowanie do pamięci, uruchomienie, zakończenie
Operacje we/wy: na pliku lub urządzeniu
Manipulowanie systemem plików: tworzenie, usuwanie, zapisywanie, odczytywanie pliku
Wykrywanie błędu
Usługi systemu operacyjnego
Usługi do optymalizacji działania systemu:
Przydzielanie zasobu
Rozliczanie: przechowywanie danych wykorzystaniu zasobów systemu do wystawiania rachunku lub celu statystycznych
Ochrona: nadzorująca nad dostępem do zasobów systemu,
zabezpieczenie systemu przed niepożądanymi czynnikami
zewnętrznymi (uwierzytelnienie tożsamości Użytkownika w
systemie)
Funkcje systemowe
Nadzorowanie procesów:
Zakończenie (end), zaniechanie (abort)
Załadowanie (load), wykonanie (execute)
Utworzenie procesu (create process), zakończenie procesu
(terminate process)
Czekanie czasowe (wait for time)
Czekanie na zdarzenie (wait for event)
Sygnalizacja zdarzenia (signal event)
Przydział i zwolnienie pamięci (allocate, free memo
Operacje na plikach:
Utworzenie / usunięcie pliku (create / delete file)
Otwarcie (open), zamknięcie (close)
Czytanie (read), pisanie (write), zmiana położenia (reposition)
Pobranie atrybutów pliku (get file attributes), określenie
atrybutów pliku (set file attributes)
Operacje na urządzeniach:
żądanie / zwolnienie urządzenia (request / release device)
Czytanie (read), pisanie (write), zmiana połoŜenia (reposition)
Pobranie / ustawienie atrybutów urządzenia (get / set device
attributes)
Logiczne przyłączenie / odłączenie urządzeń (logically attach /
detach devices)
Utrzymywanie informacji:
Pobranie czasu, daty (get time, date) ustawienie czasu, daty (set
time, date)
Ustawienie atrybutów procesu, pliku, urządzenia (set process,
file, device attributes)
Komunikacja:
Utworzenie, usunięcie połączenia komunikacyjnego (create,
delete communication connection)
Nadawanie, odbieranie komunikatów (send, receive messages)
Przekazanie informacji o stanie (transfer status information)
Przyłączanie, odłączanie urządzeń zdalnych (attach, dettach
remote devices)