Rozdział 8. Procesy poznawcze

• Poznanie wzrokowe (wykorzystanie reprezentacji wzrokowych)

Myślenie za pomocą obrazów = Wyobrażenia wzrokowe przyczyniają się od odkryć (Albert Einstein myślał wyłącznie w kategoriach obrazów wzrokowych, a później przekładał je na symbole matematyczne)

• Rozwiązywanie problemów: przestrzeń problemu, procesy rozwiązywania problemu, algorytm i heurystyka

Rozwiązywanie problemów - myślenie bezpośrednio uwarunkowane na rozwiązywanie konkretnych problemów w których podmiot przechpdzo pd stanu wyjściowego do dowolnego za pomocą zbioru operacji umysłowych

Algorytm -ściśle określona procedura, której wykonanie pozwala otrzymać prawidłowe rozwiązanie

-przydatne zwłaszcza przy problemach dobrze zdefiniowanych

-gwarantowane rozwiązanie

Heurystyka -podejście pozwalające na rozwiązanie w krótszym czasie i z mniejszym nakładem sił

-nie gwarantuje rozwiązania

-np. typu „byle bliżej”, rozumowania przez analogię

• Rozumowanie dedukcyjne i indukcyjne

Rozumowanie - proces myślenia w którym wyciąga się wnioski na podstawowe zbioru faktów, myślenie ukierunkowane na określony cel

1. Dedukcyjne- sposób myślenia z którego formułuje się wnioski wynikające logicznie z dwóch lub więcej przesłanek

2. Indukcyjne- sposób myślenia z którego formułuje się wnioski na temat prawdopodobieństwa pewnych stanów rzeczy na podstawie dostępnych dowodów oraz doświadczeń z przeszłości

• Ocenianie i podejmowanie decyzji: heurystyki (dostępności, reprezentatywności, zakotwiczenia); ramy decyzyjne, awersja decyzyjna

• h. dostępności - sąd oparty na informacji najłatwiejszej do wyszukania w pamięci

• h. reprezentatywności - strategia poznawcza, zgodnie z którą obiekt zostaje przyporządkowany do danej kategorii na podstawie kilku cech uznawanych za reprezentatywne dla kategorii

• h. zakotwiczenia - niewystarczające odejście w górę lub w dół od dokonanej pierwotnie oceny? podczas seryjnego oceniania prawdopodobnej wartości pewnego wydarzenia lub efektu

awersja decyzyjna umożliwia podejmowanie decyzji podczas gdy jest trudna

rama decyzyjna - perspektywa z której opisywany lub postrzegany jest wybór, wpływająca na to w jaki sposób podejmowana jest decyzja, która opcja w końcu zostanie wybrana

Rozdział 11. Motywacja

• Źródła motywacji (popędy, podniety, teoria odwrócenia kierunku, instynkt)

• Odżywianie się (zaburzenia odżywiania się)

• Zachowania seksualne (pobudzenie seksualne, fazy cyklu reakcji seksualnej, ewolucja zachowań seksualnych, normy seksualne, homoseksualizm)

• Motywacja do osiągnięć osobistych (potrzeba osiągnięć, atrybucje sukcesu i porażki, umiejscowienie kontroli, hierarchia potrzeb)

Rozdział 12. Emocje, stres i zdrowie

• Teorie emocji (fizjologia emocji, teorie oceny poznawczej emocji)

Fizjologia emocji

• autonomiczny uklad nerwowy-przygotowuje cialo do emocjonalnej reakcji poprzez dzialanie czesci sympatycznej(wspolczulnej)sterowanie wydzielaniem hormonów i przysympatycznej(przywspolczulnej)hamowanie wydzielania hormonow

• osrodkowy uklad nerwowy

• podwzgorze-hormonalny aspekt pobudzenia hormonalnego

• uklad limbiczny-system kontroli emocji,ataku,obrony i ucieczki

• cialo migdaloate-nadaje znaczeniom informacji

• kora mozgowa-bierze udzial w doswiadczaniu emocji,dostarcza skojarzen,wspomnien i znaczen,ktore integruja doswiadczenie psychiczne i reakcje biologiczne

• Funkcje emocji

-motywacja i uwaga,pobudzaja do podjecia dzialania ze względu na jakieś doswiadczenie lub wyobrazone zadanie

-spoleczne funkcje,pozytywne spoiwo spoleczne,wiaza lub dystansuja od innych

-przetwarzanie zgodne z nastrojem,sytuacje w których ludzie są wybiorczo uwrazliwieni na przetwarzanie i wydobywanie info zgodnych z ich aktualnym nastrojem

-pamiec zalezna od nastroju-okolicznosci w których ludziom latwiej jest przypomniec sobie informacje gdy ich nastroj w czasie przypominania sobie tych info jest podobny do nastroju w ktorym byli gdy poraz 1 zapisali je w pamieci

• Stres (fizjologiczne reakcje, psychologiczne reakcje, radzenie sobie ze stresem)

Stres-zespol reakcji organizmu na zdarzenia bodzcowe, które zaklocaja stan jego rownowagi i wystawiaja na probe lub przekraczaja jego zdolnosc do radzenia sobie

Fizjologiczne

• -wazne wydarzenia zyciowe

• *stadium I powiekszenie kory nadnerczy i ukł. Limfatycznego,reakcja na konkretny stresor,wydzielanie sdrenaliny,podatnosc na choroby

• *stadium II obkurczenie kory nadnerczy,wysoki poziom hormnów i pobudzenie fizjologiczne,opór wobec oslabienia organizmu,podwyzszona wrazliwosc na stres

• *stadium III dysfunkcja struktur limfatycznych,wzrost hormonów,wyczerpanie hormonow adaptacyjnych,zmniejszona odpornosc na stresory,depresja,choroby,smierc

• -wydarzenia traumatyczne- negatywny charakter,niemozliwe do opanowania,nieprzewidywalne,wieloznaczne

• -stres pourazowy- reakcja stresowa w której ludzie cierpia z powodu nieustannie powracajacego wspomnienia dotyczacego wydzrenia traumatycznego

• -PTSD- znieczulenie emocjonalne w stosunku do zdarzen codziennych i uczucie alienacji do innych ludzi

Psychologiczne

• -ostry stres,przejściowe stany pobudzenia majacy okreslony poczatek i przebieg reakcji

• -stres chroniczny,stan trwajacego pobudzenia,rozciagnietego w czasie w trakcie którego rzadania otoczenia są poztrzegane jako przekraczajace dostepne zasoby wewn i zewn niezbedne do radzenia z nimi

• -reakcje alarmowe na zagrozenia,walcz lub ucieka, opiekuj się i bądź przyjazny

• -ogolny syndrom adaptacyjny,stadia

• *reakcja alarmowa-krotki okres pobudzenia cielesnego w trakcie którego organizm przygotowuje się na intensywna aktywnosc

• *odpornoscum-uiarkowane pobudzenie,organizm może wytrzymac i oprzec się oslabiajacym efektom dzialania stresora

• *wyczerpanie-długotrwaly stresor

Radzenie ze stresem- odnosi się do procesow postepowania z wewn i zewn wymaganiami i postrzeganiami jako wyczerpujace lub przekraczajace zasoby jednostki

• *ocena stresu poznawcza-odgrywa kluczowa role w definiowaniu sytuacji,czego wymaga i jak duze stanowi zagrozenie. Zmienna modyfikujaca stres to zmienna która zmienia wpływ stresora na okreslony typ reakcji na stres.

• *strategi radzenia sobie

• -zorientowana na problem,bezposrednie radzenie sobie ze stresem

• -zorientowane na emocje,radzenie sobie z wplywem stresorow niepodlegajacych kontroli(choroba)

• *modyfikowanie strategii poznawczych-zmiana oceny stresorów i wlasnych przekonan na temat skutecznosci posiadanego sposobu radzenia sobie ze stresorami

• *wsparcie spoleczne-zasoby których dostarczaja inni ludzie komunikujacy danej osobie ze jest ona kochana,powiazana z innymi ludzmi zobowiazaniami

Rozdział 13. Osobowość człowieka

• Model Wielkiej Piątki

Model wielkiej piatki- zwiazki między powszechnie uzywanymi terminami oznaczajacymi cechy,pojęcia teoretyczne,skala osobowości

• *ekastawersja-rozmowny,energiczny,asertywny/cichy.powsciagliwy,niesmialy

• *ugodowosc-zyczliwy,uprzejmy,czuly/zimny,klotliwy,okrutny

• *sumiennosc-skłonny do porzadku,odpowiedzialny, rozwazny/nieczuły, niepowazny,

• nieodpowiedzialny

• *neurotyczność-zrownowazony,pogodny,spokojny/lękliwy,niezrównoważony

• *otwartość na doświadczenia-twórczy,intelektualny,wolny od uprzedzeń

• /ograniczony,płytki,nieintelektualny

• Teorie psychodynamiczne

*psychodynamiczne-istnienie wewnetrznych sił,które kształtuja osobowość i motywują zachowania(s. Freud)

-psychoanaliza freudowska,popedy i rozwój psychoseksualny,system napiec wytwarzane przez narzady cielesne,istnienie 2 podstawowych popedów:

libido-energia psychiczna popychajaca do poszukiwania przyjemnosci

tanatos- instynkt smierci sklaniajacy do agresywnych zachowan

-determinizm psychiczny,zalozenie ze wszystkie reakcje psychiczne,zachowania normalne i zaburzone są determinowane doswiadczeniem

• Metody badania osobowości - testy projekcyjne ????????

Rozdział 16. Poznanie społeczne i relacje społeczne

• Teorie atrybucji (podstawowy błąd atrybucji, egotyzm atrybucyjny, samospełniająca się przepowiednia)

Teoria atrybucji stara się odpowiedzieć na pytanie, jak osoba postrzegająca zdarzenia społecznie wykorzystuję dostępną informację do sformułowania wyjaśnień przyczynowych.

Podstawowy błąd atrybucji to występująca u ludzi tendencja do jednoczesnego przeceniania czynników dyspozycyjnych (przypisywania mu winy lub zasługi ludziom) i niedoceniania czynników sytuacyjnych )przypisywania winy lub zasługi środowisku), kiedy szukają oni przyczyny jakiegoś zachowania lub zdarzenia

Egotyzm atrybucyjny polega na tym, że ludzie skłonni SA przypisywać sobie zasługę za swoje sukcesy a wypierać się odpowiedzialności za swoje niepowodzenia.

Samospełniające się przepowiednie są to przewidywania dotyczące jakiegoś przyszłego zachowania lub zdarzenia, które modyfikują interakcje behawioralne w taki sposób, że uzyskuje się to ,czego się oczekiwało.

• Postawy, perswazja

Postawa jest to pozytywna lub negatywna ocena ludzi, przedmiotów, poglądów

Perswazja - świadome usiłowania mające na celu zmianę twoich postaw

0

• Teoria dysonansu poznawczego

Dysonans poznawczy jest to stan konfliktu, którego dana osoba doświadcza o podjęciu decyzji, realizacji działania lub otrzymaniu informacji niezgodnych z jej uprzednimi przekonaniami, uczuciami lub wartościami.

• Uprzedzenia

Uprzedzenie jest to wyuczona postawa wobec pewnego obiekt w której skład wchodzą : negatywne emocje, przekonania usprawiedliwiające tę postawę oraz skłonność do pewnych zachowań - dążenie do unikania, kontrolowania, podporządkowania, wyeliminowania członków z grupy, stanowiącej przedmiot uprzedzeń

• Relacje społeczne (sympatia, miłość) ??

Rozdział 17. Procesy społeczne, społeczeństwo i kultura

• Role społeczne (eksperyment więzienny)

Rola społeczna - to społecznie określony wzorzec zachowań jakich oczekuje się od osoby funkcjonującej w danych sytuacji lub grupie

• Konformizm (wpływ normatywny Ascha i informacyjny Scherifa)

Konformizm to skłonność ludzi do przejmowania zachowań i opinii prezentowanych przez innych członków grupy

Wpływ normatywny = pragnienie żeby być lubianym, akceptowanym i aprobowanym przez innych (Salomon Asch - różne odcinki)

Wpływ informacyjny - pragnienie żeby mieć słuszność i żeby poznać właściwy sposób postepowania w danej sytuacji (kropka na ścianie Scherif)

• Dyfuzja odpowiedzialności

Dyfuzja odpowiedzialności - ludzie zakładają, ze pomoże lub powinien pomóc ktoś inny - więc oni sami nie muszą się angażować

• Hipotez frustracji-agresji

Hipoteza frustracji-agresji - frustracja występuje w sytuacjach, w których ludziom utrudnia się lub uniemożliwia osiągnięcie ich celów; wzrost frustracji przyczynia się więc do wzrostu prawdopodobieństwa agresji

• Posłuszeństwo wobec autorytetu (eksperyment Milgrama)

---