Ćwiczenia II 19.03.2005r.
Prowadzący:
Zaliczenie: test jednokrotnego wyboru
Miary produkcji
PKB, PNN, PNB - strumienie
Zasób - ilość w danym momencie
Strumień - ilość w danym okresie
PKB - miara wartości produkcji wytworzonej w ciągu roku przez czynniki produkcji zlokalizowane na terytorium kraj, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
PKB może być obliczane:
metodą sumowania produktów (sumowanie wszystkich towarów wytworzonych w kraju)
metodą sumowania dochodów
metodą sumowania wydatków
Metoda sumowania produktów - polega na sumowaniu wartości produktów i usług wytworzonych w danej gospodarce w ciągu roku.
Przy obliczaniu PKB metodą sumowania produktów trzeba uważać, żeby nie dodawać wielokrotnie tych samych elementów. Istnieją dwa sposoby na uniknięcie wielokrotnego liczenia tych samych elementów:
1 polega na sumowaniu wartości tzw. dóbr finalnych
2. sumowanie tzw. wartości dodanej
Wartość dodana - przyrost wartości dobra w rezultacie danego procesu produkcji.
Metoda sumowania dochodów - istotne jest za co, a nie kto otrzymuje dochody, polega na dodawaniu dochodów z czynników produkcji (płace, procenty, dywidendy, zyski, czynsze), powstających procesie w danym roku.
PKB liczone metodą sumowania wydatków = C+J+G+X (export netto)
Metoda sumowania wydatków - istotne jest tu kto dokonuje wydatku, polega na sumowaniu wydatków na dobra finalne wytworzone przez przedsiębiorstwa krajowe.
Wydatki te obejmują
na dobra konsumpcyjne (dobra i usługi ) C
dobra inwestycyjne I
wydatki rządowe na wytwarzane finalne produkty i usługi z wyłączeniem płatności transferowych G
export skorygowany o import Ex - Im czyli export netto X
PKB c. Produkcji = PKBcr - p + subsydia
PNB - wlicza się produkty wyprodukowane w kraju i przez polskie firmy za granicą
PNB - miara łączonych dochodów osiągalnych przez obywateli danego kraju, niezależnie od miejsca ich uzyskiwania
PNB = PKB + dochody netto z tytułu własności za granicą
Dochody netto - dochody Polaków za granicą - dochody zagraniczne u nas w kraju
PNBcr = PKBcr + dochody netto
PNBccp = PKBccp + dochody netto
Ccp - ceny czynników produkcji
Cr - ceny rynkowe
Inwestycje netto - faktyczne zwiększenie potencjału produkcyjnego
Inwestycje brutto - wszystkie wydatki inwestycyjne
Inetto = Ibrutto - Amortyzacja
PNN (dochód narodowy) = PNB - A
PNNcr = PNBcr - A
PNN ccp = PNBccp - A
Wskaźnik dobrobytu ekonomicznego netto DEN koryguje wskaźniki PKB/PNB o:
szarą strefę
pracę wykonywaną przez gospodarstwa domowe na własne potrzeby
wartość czasu wolnego
ujemne efekty zewnętrzne produkcji - zanieczyszczenie środowiska, wzrost natężenie hałasu, zatłoczenie miast
Wartości nominalne - bieżąca wartość rynkowa
Wartości realne - wartości pozbawione wpływu inflacji
Nominalny i realny PKB
Nominalny PKB wyrażany jest w bieżących cenach rynkowych:
Przekształcenie nominalnego PKB w realny:
za pomocą cen stałych
deflatora
PKB realny = (PKB nominalny/deflator) x 100
Metoda cen stałych i metoda deflowania są równoważne
Przykład:
I
10szt * 800zł = 8000
II
10szt * 850zł= 8500
8000 i 8500 - wartości nominalne
Zadanie 1
W gospodarce proukowane sątrzy dobra (ABC)
Ceny bieżące |
Wartość produkcji |
||||||||
|
1994 |
1995 |
1996 |
1994 |
1995 |
1996 |
|||
A |
300 |
600 |
1200 |
300 |
360 |
600 |
|||
B |
200 |
400 |
800 |
200 |
320 |
400 |
|||
C |
80 |
180 |
320 |
80 |
120 |
160 |
|||
580 |
1180 |
2320 |
580 |
800 |
--> 1160[Author:S] |
Zadanie 2
Nominalny PKB w 1990 roku w kraju Nibylandia wynosił 200 bln nibyeuro. Do 1998 roku wzrósł do 690 bln nibyeuro. Deflator cenowy PKB 1998/1990=230%. Ile wyniósł realny PKB w cenach z 1990 roku w latach 1990 i 1998?
PKB nominalny 1990 = 200
PKB nominalny 1998 = 690
Deflator 1998/1990 = 230%
Realny PKB = ?
Rozwiązanie:
PKB 1990 = 200/230%*100 = 86,9 bln
PKB 1998 = 690/230%*100 = 300 bln
Ćwiczenia III 20.03.2005r.
Zadanie 1
Czy poniższe pozycje są wliczane do PKB??
posiłki domowe
zakup autentycznego obrazu Rembhranda
satysfakcja z przegrania sobie płyty Boba Dylana z 1978roku
zakup pędzla przez malarza pokojowego
ODP. NIE
Zadanie 2
Dobro |
Sprzedawca |
Nabywca |
Wartośc transakcji |
Wartoś dodana |
Wydatki na dobra finalne |
Dochody czynników wytwórczych |
Stal |
Producent stali |
Producent maszyn |
1000 |
1000 |
0 |
1000 |
Stal |
Producent stali |
Producent samochodów |
3000 |
3000 |
0 |
3000 |
Maszyna |
Producent maszyn |
Producent samochodów |
2000 |
1000 |
2000 |
1000 |
Opony |
Producent opon |
Producent samochodów |
500 |
500 |
0 |
500 |
samochody |
Producent samochodów |
konsumenci |
5000 |
=5000 -stal- opony= 1500 |
5000 |
1500 |
Całkowita wartość transakcji11500700070007000PKB700070007000Zadanie4Poniższa tabela zawiera składniki produktu narodowego brutto. Pewnego kraju, ujętego od strony dochodów i wydatków. Wszystkie wielkości wyrażone są w cenach bieżących. Podchodząc do rachunku od strony wydatków oblicz:PKBcrPNBcrPKBccpDochód narodowyPodchodząc do rachunku od strony dochodowej oblicz produkt krajowy brutto w ccpWydatki konsumentów370000Subsydia państwowe6000Czynsze48400Dochody netto z wł. Za granicą300Wydatki konsumpcyjne państwa122000Podatki od towarów i usług83000Zyski64000Amortyzacja64000Inwestycje95000Eksport135000Płace391000Wynagrodzenia pozostałych czynników produkcji1600Import140000PKBcr = 370000 + 95000 + 122000 + (135000 - 140000) = 582000PNBcr = 582000 + 300 = 582300PKBccp = 582000 - 83000 + 6000 = 505000Dochód narodowy = 505300 - 64000 = 441300PNBccp = 505000 + 300 = 505300PKBccp (od strony dochodowej) = 484000 + 64000 + 391000 + 1600 = 505000Zadanie 5Zestawienie zawiera dane ilustrujące sytuację gospodarczą Pewnego Kraju w dwóch kolejnych latach:PKBWskaźnik cen detalicznychWskaźnik liczby ludnościPrzeciętna długość tygodnia roboczegoRok 110510210244Rok 2 11010610344Dane wskazują, ze w tym okresie:
realny PKB zwiększył się (prawda)
realny PKB na 1 mieszkańca wzrósł (fałsz)
stopa życiowa wszystkich mieszkańców kraju wzrosła (nie wiadomo)
liczba ludności zawodowo czynnej zwiększyła się (nie wiadomo)
Ocenić prawdziwość stwierdzeń.
PKB realny rok 1= 105/102 * 100 = 102,941
PKB realny rok 2 = 110/106 * 100 = 103,773
PKB na 1 mieszkańca rok 1 = 1,009
PKB na 1 mieszkańca rok 2 = 1,007
Zadanie 6
Które z następujących pozycji są uwzględniane w PNB, a które nie?
wynagrodzenia nauczycieli - nie
napiwki otrzymywane przez taksówkarza - nie
zasiłki z opieki społecznej - nie
dochód osiągany przez handlarza używanych samochodów - tak
praca wykonywana w domu przez gospodynie domów- nie
praca wykonywana w domu przez płatną gospodynię - tak
wartość przyjemności z czasu wolnego - nie
dochód ze sprzedaży jej na rynku - tak
maliny z naszego ogródka - nie
1