1009 1010
Konrad Dróżka Rafał Witkowski
110368 110489
Wydział: Fizyka Techniczna, Informatyka i Matematyka Stosowana
Kierunek: Informatyka
Semestr: III
Rok Akademicki: 2002/2003
Laboratorium Fizyki
Ćwiczenie nr 412
Wyznaczanie długości fali świetlnej metodą pierścieni Newtona
Ocena:
Wyznaczanie długości fali świetlnej metodą pierścieni Newtona.
1.Opis metody pomiaru.
W doświadczeniu oświetlamy monochromatycznymi promieniami równoległymi układ soczewki płasko-wypukłej oraz płytki szklanej wiązką światła (rys.1), część promieni odbija się od wewnętrznej powierzchni soczewki natomiast pozostałe przechodzą przez cienką warstwę powietrza i odbijają się o płytki szklanej. Promienie odbite od wewnętrznej części soczewki oraz od płytki szklanej interferują ze sobą dając układ jasnych i ciemnych prążków. To czy prążki są jasne czy ciemne zależy od różnicy dróg optycznych promieni interferujących:
gdzie d - grubość warstwy powietrza,
- długość fali
Gdy ta różnica równa jest nieparzystej wielokrotności
/ 2 to otrzymamy prążek ciemny (wygaszenie interferencyjne) natomiast, gdy jest równa całkowitej wielokrotności
/ 2 to otrzymamy prążek jasny (wzmocnienie interferencyjne). W rezultacie otrzymujemy szereg prążków interferencyjnych w kształcie współśrodkowych pierścieni (pierścienie Newtona) - rys.2.
Średnica dowolnego pierścienia zależy jedynie od promienia krzywizny soczewki (R) oraz od długości światła padającego (
):
gdzie k - numer prążka
Z różnicy długości dwóch promieni można również wyznaczyć długość fali, która wynosi wtedy:
Do obserwowania i mierzenia średnic prążków używamy mikroskopu z ruchomym stolikiem oraz z czujnikiem zegarowym. Obraz interferencyjny badamy dla dwóch różnych barw światła - czerwonej oraz żółtozielonej.
2.Tabela z wartościami wielkości mierzonych.
Barwa światła |
Numery prążków |
a1 [mm] |
a2 [mm] |
d [mm] |
czerwona |
2 |
0,05 |
0,59 |
0,54 |
czerwona |
3 |
-0,06 |
0,68 |
0,74 |
czerwona |
4 |
-0,14 |
0,76 |
0,90 |
czerwona |
5 |
-0,20 |
0,83 |
1,03 |
czerwona |
6 |
-0,24 |
0,91 |
1,15 |
czerwona |
7 |
-0,28 |
0,97 |
1,25 |
czerwona |
8 |
-0,33 |
1,04 |
1,37 |
czerwona |
9 |
-0,40 |
1,09 |
1,49 |
żółto-zielona |
2 |
-0,57 |
0,03 |
0,60 |
żółto-zielona |
3 |
-0,67 |
0,22 |
0,89 |
żółto-zielona |
4 |
-0,75 |
0,25 |
1,00 |
żółto-zielona |
5 |
-0,80 |
0,35 |
1,15 |
żółto-zielona |
6 |
-0,86 |
0,39 |
1,25 |
żółto-zielona |
7 |
-0,93 |
0,45 |
1,38 |
żółto-zielona |
8 |
-0,96 |
0,51 |
1,47 |
Pozostałe wartości znane:
promień krzywizny R= 100,25 mm
błąd pomiaru odległości Δd= 0,01 mm
Oryginalna tabela z doświadczenia jest dołączona do sprawozdania.
3.Tabela z wartościami wielkości wyliczonych.
Błąd pomiaru długości fali wyliczamy ze wzoru:
Wyliczamy po trzy długości fali dla każdej z barw, oto przykładowe wyliczenia:
Barwa czerwona, prążki 4 i 2:
Barwa żółto-zielona, prążki 5 i 3:
Wyliczone długości fal:
Barwa światła |
Numery prążków |
dk [mm] |
dl [mm] |
|
Δ |
czerwona |
4 i 2 |
0,90 |
0,54 |
639 |
39 |
czerwona |
5 i 3 |
1,03 |
0,74 |
640 |
47 |
czerwona |
6 i 4 |
1,15 |
0,90 |
639 |
54 |
czerwona |
7 i 5 |
1,56 |
1,06 |
625 |
59 |
|
|
|
|
|
|
żółto-ziel. |
4 i 2 |
1 |
0,36 |
798 |
23 |
żółto-ziel. |
5 i 3 |
1,32 |
0,79 |
661 |
54 |
żółto-ziel. |
6 i 4 |
1,56 |
1 |
701 |
59 |
żółto-ziel. |
7 i 5 |
1,90 |
1,32 |
725 |
66 |
4.Dyskusja wyników końcowych i czynników powodujących błędy.
Uśrednione wyniki otrzymane dla barwy czerwonej:
= (635,25 ± 49,75) nm
Dla barwy żółto-zielonej:
= (721,25 ± 50,50) nm
Błędy są rzędu 7% wyniku końcowego. Głównymi przyczynami błędów są: niestabilność stolika pomiarowego, który drgał nawet, gdy ktoś przechodził obok, blokowanie się czujnika zegarowego podczas mierzenia odległości dla barwy żółto-zielonej. Poza tym największą trudność sprawiało zmierzenie średnic prążków najbardziej oddalonych od środka gdyż częściowo się rozmazywały. Dlatego uważamy, że najbardziej wiarygodne są wyliczone długości fal z prążków o niskich numerach.
4
Przykładowa grubość powietrza - d