Gęstość objętościowa - stosunek masy do objętości materiału wraz z zawartymi w niej porami wewnątrzmateriałowymi oraz w niektórych przypadkach otwory technologiczne.

Porowatość - zawartość procentowa porów w materiale (%). Im większa gęstość objętościowa tym mniejsza porowatość.

P=0% np.; szkło, bitumy, metale

P=95% np.,; wełna mineralna, pianka poliuretanowa

Wilgotność - zawartość wilgoci w materiale w określonych warunkach cieplnowilgotnościowych. Wilgotność jest cechą zmienną zależną od wilgoci otoczenia. Ma ogromny wpływ na przewodność cieplną materiału która wzrasta w miarę wzrostu wilgoci.

Nasiąkliwość - jest to maksymalna ilość wody jaką materiał może wchłonąc i utrzymać w sobie. Zwykle nasiąkliwość materiałów budowlanych jest mniejsza od porowatości. Nasycone wodą materiały mają mniejszą wytrzymałość na ściskanie niż próbki suche i większą gestość objętościową.

N=0% np.; szkło, metal

N= powyżej 1005 np.; drewno

Mrozoodporność - odporność na działanie niskich temp. To przeciwstawianie się materiału nasyconego wodą zniszczeniu jego struktury przy wielokrotnych naprzemiennych cyklach rozmrażania i odmrażania. Im większa porowatość materiału tym mniejsza mrozoodporność.

Materiały o małej gęstości objętościowej, dużej porowatości i wilgotności mają małą przewodność cieplną i wytrzymałość na ściskanie np.; styropian, wełna mineralna.

Materiały o małej porowatości i wilgotności mają większą przewodność cieplną i wytrzymałość na ściskanie np.; beton.

Materiały o zerowej porowatość np.; stal, bitumy, miedź, aluminium mają bardzo duże przewodność cieplną.

Jeżeli gęstość objętościowa jest mniejsza od gęstości materiałów to porowatość jest większa.

Materiał o dużej porowatości ale malej nasiąkliwości to styropian.

1. płyty gipsowo-kartonowe - Wyrób składa się z gipsowego rdzenia i obustronnej okładziny, którą jest karton nadający płycie wymaganą wytrzymałość i gwarantujący gładkość jej powierzchni. Rdzeń wykonuje się z gipsu naturalnego lub syntetycznego.

W zależności od kształtu dłuższej krawędzi, płyty gipsowo - kartonowe dzieli się na odmiany:

KP - płyta o krawędzi prostej

KO - płyta o krawędzi okrągłej

KS - płyta o krawędzi spłaszczonej

KPO - płyta o krawędzi półokrągłej

KPOS - płyta o krawędzi półokrągłej spłaszczonej

b) wyroby silikatowe - otrzymuje się je z mieszaniny piasku kwarcowego, wapna palonego i wody, poprzez uformowanie pod ciśnieniem i utwardzone w procesie autoklawizacji (ok.160°C, 10 atm.). W wyniku tego procesu piasek SiO₂ reaguje chemicznie z wapnem tworząc nierozpuszczalne chemicznie wapno w wodzie o bardzo dużej sile wiązania.

3. płyty Pro-Monta - wymiary 667*500*80 (60 i 100)

d) cegła dziurawka - wyrób o strukturze porowatej, z otworami podłużnymi nazywamy wozówkami W lub podłużnymi, a z otworami poprzecznymi - główkowymi G lub poprzecznymi. Rowki na powierzchni cegieł dziurawek zwiększają przyczepność zapraw.

e) cegła kratówka - wyrób o strukturze porowatej,

Biorąc pod uwagę wymiary rozróżnia się trzy typy kratówek:

1. K-1 250x120x65 mm

2. K-2 250x120x140 mm (250x120x188 mm)

3. K-3 250x120x220

Klasy betonu

Symbol literowo liczbowy np. B20, B25 itp. odpowiadający wytrzymałości na ściskanie tego betonu, przy czym liczba po literze „B” oznacza wytrzymałość gwarantowaną

Wytrzymałość gwarantowana

Jest to wytrzymałość na ściskanie zagwarantowana przez producenta wyrobu z prawdopodobieństwem 95%. Inna definicja: wymagane przy danej klasie ograniczenie dolne do minimalnej wytrzymałości betonu, przy założonej wadliwości 5% oraz przy posiadaniu ufności co najmniej 0,05.

Wytrzymałość umowna betonu

Wytrzymałość na ściskanie
mierzona na próbkach sześciennych 15x15x15 cm, dojrzewających w temp. 18°C ± 2°C i przy wilgotności powyżej 90%.

Metoda zaczynu

Tok postępowania:

1. dobór uziarnienia kruszywa z uwzględnieniem jego maksymalnej szczelności

2. przygotowanie próbki kruszywa o masie co najmniej 20kg (w naszym przypadku 12kg)

3. wyliczenie ze wzoru Boloney`a stosunku C/W

4. przygotowanie zaczynu o stosunku C/W wyliczonym wcześniej

Domieszki uplastyczniające

Wyróżnia się:

• Zwykłe (zmniejszające ilość wody zarobowej do 10-18%, obniżają napięcie powierzchniowe wody zarobowej)

• Superplastyfikatory tzw. upłynniacze (zmniejszenie ilości wody zarobowej o 18-35%, powodują powstawanie wokół ziaren cementu podwójnej warstwy jonowej, dzięki której zmniejszają się siły tarcia i następuje intensywna dyspersja zaczynu cementowego.)

Są to związki (plastyfikatory ogólnie) organiczne o łańcuchowej budowie cząsteczkowej, wykazujące silne powinowactwo zarówno do cząstek cementu jak i do wody. W wyniku zastosowania preparatów uplastyczniających cząstki mieszanki betonowej zostają naładowane jedno-imiennie, co powoduje odpychanie się tych cząstek, a tym samym lepszą urabialność mieszanki. Efekt działania zależy od ilości i rodzaju domieszki, ilości i rodzaju cementu (np. klasy), ilości wody zarobowej, oraz od rodzaju i jakości kruszywa.

zastosowanie:

1. w betonach transportowanych na znaczne odległości

2. w warunkach letnich do wykonywania dużych masywów betonowych, z uwagi na spowolnienie uwalniania ciepła hydratacji.

3. do podawania zapraw i mieszanek betonowych metodami hydraulicznymi.

Przewodność cieplna - zdolność do przewodzenia ciepła przez dany materiał. Miarą przewodności cieplnej jest współczynnik przewodzenia ciepła (λ ). Lambda jest to ilość ciepła wyrażona w watach jaka przechodzi przez materiał o umownej powierzchni 1m² i grubości 1m w czasie 1 godziny i przy różnicy temperatur na obu przeciwległych 1 stopień K. Przewodność cieplna zależy od struktury materiału, ilości porów w materiale, rodzaju porów, od wilgotności materiału. Im mniejsza wartość współczynnika λ tym materiał gorzej przewodzi ciepło, tym jest lepszym izolatorem. Najlepszymi izolatorami są: suche powietrze (0,023 λ), suchy śnieg (0,027 λ), wełna mineralna (0,055 λ przy warunkach suchych)

Wytrzymałość na ściskanie - nazywamy stosunek maksymalnej siły oddziałującej na materiał w momencie jego zniszczenia do powierzchni na którą ta siła działa.

Materiały o małej gęstości objętościowej, dużej porowatości i wilgotności mają małą przewodność cieplną i wytrzymałość na ściskanie np.; styropian, wełna mineralna.

Materiały o małej porowatości i wilgotności mają większą przewodność cieplną i wytrzymałość na ściskanie np.; beton.

Materiały o zerowej porowatość np.; stal, bitumy, miedź, aluminium mają bardzo duże przewodność cieplną.

Jeżeli gęstość objętościowa jest mniejsza od gęstości materiałów to porowatość jest większa.

Materiał o dużej porowatości ale malej nasiąkliwości to styropian.

Warunek wytrzymałościowy (Boloney`a)

Zależność wytrzymałości od składu, wg wzoru Fereta R=A(^c/_(w+p) - a); p - porowatość mieszanki betonowej (porowatość betonu) w dm³/m³, a - stała zależna od jakości kruszywa i cementu, zawsze przyjmuje się a=0,5

Wg Boloney`a (uproszczony wzór Boloney`a) p=0; jest słuszny w granicach 1,2 ≤ c/w ≤ 2,8

R=A(^c/_w - a)

Przekształcony wzór Boloney`a

R=A_i(^c/_w± a) słuszny jest w granicach 1,2 ≤ c/w ≤ 3,2

„3,2” wynika z używania plastyfikatorów i super-plastyfikatorów, w wyniku czego użycie wody jest mniejsze.

Gdy c/w < 2,5 to A_i = A₁ (z tabel) oraz stała „a” przyjmuje „­^_„

Gdy c/w ≥ 2,5 to A_i = A₂ (z tabel) oraz stała „a” przyjmuje „+„

Do projektowania przyjmuje się

R₂₈ >=1,3*R_B^G

B25 F75 W6

B - klasa

F - mrozoodporność

W - wodoodporność

Warunek urabialności (warunek konsystencji lub wzór na wodę)

C · w_c + K · w_k = W

w_c - wodożądność cementu (odczytywana z tabel);

w_k - wodożądność kruszywa (wyznaczalna doświadczalnie)

Wodożądność kruszywa. (w_k) zależy od konsystencji mieszanki betonowej jaką chcemy uzyskać, zależy też od uziarnienia kruszywa (im drobniejsze kruszywo tym większą posiada wodożądność), porowatości i stanu powierzchni ziarn (kruszywa łamane o chropowatych powierzchniach mają większą wodożądność o około 10-20% w porównaniu z kruszywem naturalnym tej samej frakcji.

Elementy budowane z gipsu;

• do wykonywania elementów budynków ściennych i stropowych

• tynków wewnętrznych, suchego tynku w arkuszach, i wyrobów budowlanych np. bloków ściennych, pustaków, ścian działowych, jastrychów podłogowych.

• do wykonywania szczegółów architektonicznych, sztukaterii

• zasklepiania ubytków (prace remontowe)

Wytrzymałość gwarantowana

Jest to wytrzymałość na ściskanie zagwarantowana przez producenta wyrobu z prawdopodobieństwem 95%. Inna definicja: wymagane przy danej klasie ograniczenie dolne do minimalnej wytrzymałości betonu, przy założonej wadliwości 5% oraz przy posiadaniu ufności co najmniej 0,05.

Wytrzymałość umowna betonu

Wytrzymałość na ściskanie
mierzona na próbkach sześciennych 15x15x15 cm, dojrzewających w temp. 18°C ± 2°C i przy wilgotności powyżej 90%.

1. Wykonać próbny zarób mieszanki betonowej ze składników:

• cement 3,84 kg

• piasek 8,90 kg

• żwir 22,37 kg

• woda 3,10 l

otrzymano mieszankę o objętości 12,6 dm3.

Należy obliczyć, podać:

1. ile w mieszance jest zaprawy cementowej.

2. Napisać receptę laboratoryjną tej mieszanki, tzn. receptę suchych składników na 1 m3

3. Jaki jest wskaźnik cementowo-wodny tej mieszanki.

C/W=

4. Obliczyć receptę dla tej mieszanki., lecz wykonanej z wilgotnego piasku o w=2,1% i wilgotnego żwiru o w=0,6%

Wapno Suchogaszone (hydratyzowane)

rozprowadzane jest w workach po 40 kg (35, 50 kg). Produkt jest w postaci proszku, otrzymywany przez działanie na wapno niegaszone wodą w odpowiedniej ilości (małą ilością wody, w sposobie przemysłowym), zawierający głównie wodorotlenek wapniowy. Hydratyzowane wapno do zapraw murarskich stosowane jest bez przygotowania, do tynkarskich 24 godz.

Wiązanie zapraw wapiennych:

W murze o grubości 55 cm na zaprawie wapiennej wiązanie zaprawy może trwać do ok. 3 lat.

Wapno palone

wypalanie wapieni:
, CO₂ jako gaz uchodzi do atmosfery. W temperaturze 800 - 900 °C przebiega dość szybko (zaczyna już w temperaturze 700 °C). Szybkość reakcji uzależniona jest od ilości CaO w skale wejściowej. Im bardziej jest czysta tym wyższa musi być temperatura. Temperatury wyższej od 1100°C nie zaleca się (CaO zaczyna stapiać się z innymi składnikami skały i traci możliwość wiązania po zalaniu wodą). W ten sposób uzyskuje się wapno zwykłe palone (niegaszone). Jest zróżnicowane pod względem uziarnienia, gęstość nasypowa wapna palonego 800 - 1100 kg/m³.

Wapno palone mielone

- otrzymuje się przez zmielenie w młynach kulowych wapna palonego wraz z dodatkiem 5-15% żużla wielkopiecowego, powodującego, że wapno tego rodzaju gasi się szybciej i szybciej twardnieje. Gęstość pozorna wapna palonego mielonego wynosi 0,7 - 0,8 Mg/m³.

Szyby zespolone

Są to szyby termoizolacyjne, składają się z 2 lub 3 szyb trwale złączonych ze sobą za pomocą ramki dystansowej. Szerokość komór wynosi 6, 12 lub 16 mm. Jako uszczelnienie stosuje się kit poliuretanowy lub tiokol. Ramę szyb wykonuje się z blachy aluminiowej grubości 1mm. Najczęstsza grubość poszczególnych szyb wynosi 4 mm. Suchość powietrza (gazu, także szlachetnego jak np. argonu) między szybami uzyskuje się przez umieszczenie w ramkach dystansowych absorbentu pary wodnej (żelu krzemionkowego). Izolacyjność akustyczna szyb zespolonych waha się w granicach od 30 do 36 dB. Łączna grubość szyb jednokomorowych wynosi 20 mm, a dwukomorowych 24 mm

Szyby zespolone

Są to szyby termoizolacyjne, składają się z 2 lub 3 szyb trwale złączonych ze sobą za pomocą ramki dystansowej. Szerokość komór wynosi 6, 12 lub 16 mm. Jako uszczelnienie stosuje się kit poliuretanowy lub tiokol. Ramę szyb wykonuje się z blachy aluminiowej grubości 1mm. Najczęstsza grubość poszczególnych szyb wynosi 4 mm. Suchość powietrza (gazu, także szlachetnego jak np. argonu) między szybami uzyskuje się przez umieszczenie w ramkach dystansowych absorbentu pary wodnej (żelu krzemionkowego). Izolacyjność akustyczna szyb zespolonych waha się w granicach od 30 do 36 dB. Łączna grubość szyb jednokomorowych wynosi 20 mm, a dwukomorowych 24 mm

Historia: płyty gipsowo - kartonowe wynalazł w 1894r. Amerykanin August Socket, była to wówczas okładzina ściany wewnętrznej: warstwy papieru przedzielone twardą substancja zawierającą gips.

Gips. jest to materiał w postaci białego proszku uzyskanego z wyprażonego kamienia gipsowego.

Płyty gipsowo - kartonowe dotarły do Europy w latach 20. (masowo zaczęto je stosować w latach 40.). W Polsce pierwsze płyty wyprodukowano pod koniec lat 50. (nazywano je suchym tynkiem). W 1989 r. po pojawieniu się na rynku firmy Nida Gips pł. stały się podstawowym elementem całego systemu suchej zabudowy wewnętrznej. Nida Gips była polsko - belgijską spółką (polski udział wynosił wówczas 60%). Obecnie większościowym udziałowcem jest firma Lafarge.

Płyty gipsowo - kartonowe do przegród pionowych i poziomych

Wyrób składa się z gipsowego rdzenia i obustronnej okładziny, którą jest karton nadający płycie wymaganą wytrzymałość i gwarantujący gładkość jej powierzchni. Rdzeń wykonuje się z gipsu naturalnego lub syntetycznego. Badania wykazują, że promieniotwórczość obu rodzajów gipsu jest zbliżona i bardzo niska - do 5% wartości dopuszczalnej. Gdy płyta jest poddawana działaniu ognia, następuje wyprażenie wody zawartej w gipsie (10 kg gipsu zawiera około 2 l wody). W zwykłych płytach, nie zawierających włókna szklanego po wyprażeniu wody struktura płyty ulega zniszczeniu. W płytach GKF i GKFI włókna szklane przedłużają trwałość struktury materiału, a tym samym ogniochronność płyty (trwałość przy opalaniu struktury wynosi ponad 20 min.; badanie polega na wieszaniu próbki obciążonej w zależności od jej grubości, a następnie opalaniu jej z obydwu stron palnikami. Badanie uważa się za spełniające wymagania nory, jeśli tylko jedna próbka nie zerwie się przez 15 minut, a pozostałe wytrzymają 20 minut. Źródło: płyty gipsowo - kartonowe PN-B-79405: 1997) płyty mają grubość od 9,5 do 18, ale produkuje się też płyty grubości 6,5 mm oraz 25-45 mm.

Płyty gipsowo - kartonowe w zależności od środków modyfikujących dodanych do gipsu w procesie produkcji, dzieli się na cztery rodzaje:

GKB - zwykłe, wykonane z zaczynu gipsowego i obłożone kartonem; przeznaczone do stosowania w pomieszczeniach o wilgotności względnej poniżej 70%.

GKF - ogniochronne, wykonane z zaczynu gipsowego z dodatkiem włókna szklanego; służące do wykonywania barier ogniowych i osłon ochronnych na elementach nośnych budynku.

GKBI - impregnowane, wykonywane z zaczynu gipsowego z dodatkiem środka Hydrofobowego; stosowane w pomieszczeniach, w których wilgotność przekracza 70% jednak nie dłużej niż przez 12 godzin na dobę.

GKFI - ogniochronne impregnowane, wykonane z zaczynu gipsowego z dodatkiem włókna szklanego i środka hydrofobowego.

Odmiany płyt

W zależności od kształtu dłuższej krawędzi, płyty gipsowo - kartonowe dzieli się na odmiany:

KP - płyta o krawędzi prostej

KO - płyta o krawędzi okrągłej

KS - płyta o krawędzi spłaszczonej

KPO - płyta o krawędzi półokrągłej

KPOS - płyta o krawędzi półokrągłej spłaszczonej

Wyroby silikatowe

(wapienno piaskowe)

otrzymuje się je z mieszaniny piasku kwarcowego, wapna palonego i wody, poprzez uformowanie pod ciśnieniem i utwardzone w procesie autoklawizacji (ok.160°C, 10 atm.). W wyniku tego procesu piasek SiO₂ reaguje chemicznie z wapnem tworząc nierozpuszczalne chemicznie wapno w wodzie o bardzo dużej sile wiązania. Identyczny skład mieszaniny, ale poddany utwardzaniu w procesach naturalnych ma znacznie niższą wytrzymałość.

Właściwości: barwa biała, nasiąkliwość do15%, gęstość nasypowa 1900 kg/m³, λ=0,7 W/(m·K),

Rc=7,5-20 MPa

Wyroby z betonu komórkowego

Otrzymuje się go z drobnoziarnistej zaprawy cementowej lub cementowo-wapiennej z dodatkiem wapna palonego, popiołów lotnych piasku mielonego oraz związków chemicznych powodujących spulchnienie masy i nadanie jej struktury komórkowej. W Polsce do tego celu stosuje się najczęściej proszek aluminiowy, który reagując z wapnem powoduje powstawanie wodoru nadającego zaprawie porowatą strukturę. Do masy dodaje się środki powierzchniowoczynne, które rozpuszczają warstewkę ochronną na powierzchni ziaren proszku aluminiowego (jest wybuchowy) . Utwardzanie następuje w procesie tzw. autoklawizacji w podwyższonej temp. 160°C i ciśnieniu 8 - 12 Atm.

Cechy makroskopowe: jest to materiał dość lekki, posiada strukturę komórkową, powietrze rozproszone jest w nich w postaci regularnych pęcherzyków o przeciętnej srednicy 0,2 - 1 mmm. Charakteryzuje się gładkimi ściankami zewnętrznymi, są łatwe w obróbce mechanicznej.

Produkuje się: płytki, bloczki, dyle ścienne

Bloczki

Wymiary dł 49cm(59), wys. 24cm szer. 12-36 (12,18,24,36) [cm]

Najczęściej stosuje się 24x24x49 i 12x24x49

Płytki

Wymiary 49(590x24x6-10(6,8,10)

Dyle

Wymiary szer.60cm, gr. 7cm dł 250,255, 260 cm. Są to elementy kanałowe, zbrojone są siatką stalową zgrzewaną ze stali St0S, stosowane są głównie do ścianek działowych.

Właściwości (cechy techniczne)

Podział na odmiany (w zależności od gęstości obj. ρ₀)

---