ĆWICZENIA DLA KOBIET PO MASTEKTOMII

Podstawowym problemem kobiet po mastektomii jest narastający obrzęk kończyny górnej i dołu pachowego po stronie operowanej. Wynika to z powodu zaburzeń w krążeniu chłonki, spowodowanym usunięciem węzłów chłonnych. Jego powstaniu sprzyja wysoka temperatura otoczenia. Objawy nasilają się podczas upałów i w nadmiernie ogrzewanych pomieszczeniach.

Najważniejsze cele rehabilitacji ruchowej:

• zwiększenie zakresów ruchów obręczy barkowej,

• poprawa postawy, często pogorszonej w wyniku operacji, co mogłoby powodować bóle kręgosłupa,

• zwiększenie siły mięśniowej po stronie operowanej,

• usunięcie obrzęku w obrębie kończyny po stronie operowanej poprzez odpowiedni dobór ćwiczeń prawidłowo wykonany drenaż limfatyczny.

Zlikwidować obrzęk limfatyczny można poprzez:

• automasaż,

• ręczny drenaż limfatyczny z zastosowaniem aparatury do masażu uciskowego

Jeśli u pacjentki po mastektomii obrzęk narasta należy pamiętać o podstawowych zasadach postępowania:

• systematyczne wykonywanie ćwiczeń ruchowych,

• prawidłowe ułożenie kończyny, ręka powinna być ułożona na podpórce, w lekkim odwiedzeniu,

• powyżej obręczy barkowej w celu ułatwienia odpływu chłonki wykorzystuje się działanie siły grawitacji,

• stosowanie zimnych okładów na kończynę w przypadku zbyt wysokich temperatur otoczenia, stosowanie automasażu,

• zastosowanie masażu uciskowego przy pomocy aparatu.

ĆWICZENIA:

Każde z ćwiczeń należy wykonywać 2-3 razy dziennie po 6-10 ćwiczeń w serii.

1. Do 3 doby po zabiegu:

- w pozycji leżącej, ręka uniesiona na np. kształtce, w tej pozycji wykonujemy ćwiczenia :

• zaciskanie rozluźnianie pięści,

• rozkładanie i łączenie palców rąk

• ruchy wkręcania żarówki,

• ruch pianisty

• zginanie dłoniowe i grzbietowe dłoni

• przywodzenie i odwodzenie dłoni

• zginanie i prostowanie przedramienia

2. Po 3 dobie od zabiegu:

Pozycja leżąca:

• Ręce splecione na mostku, łokcie na podłożu, prostowanie i zginanie naprzemienne przedramion,

• Odwodzenie kończyn w pozycji leżącej,

• Unoszenie wyprostowanych rąk w górę, ćwiczenie zarówno przy kkg przywiedzionych jak i odwiedzionych

• Ręce uniesione w górę, zaciskanie i rozluźnianie pięści, ruch wkręcania żarówki, ruch gry na pianinie, wykonujemy wstrząśnięcie kończyną górną

• Ruch boksowania w pozycji leżącej

• Przenoszenie kkg za głowę po czym powrót bokiem,

• Ręka po stronie operowanej leży na przeciwnym biodrze wykonujemy odwiedzenie po skosie, można dodatkowo zrobić z rotacją dłoni.

• Leżenie na boku zdrowym: unoszenie bokiem ręki chorej w górę.

• Ćwiczenie jw. dodatkowo wykonujemy ręką uniesioną ściskanie piłeczki, ruch wkręcania żarówki, gry na pianinie.

• Leżenie na boku, ręka oparta o podłoże na wysokości bioder, przenoszenie ręki za głowę i oparcie jej na podłożu

• Leżenie na boku, ręka wzdłuż tułowia, przeniesienie dłoni na kark, powrót i 3-krotne odrzucenie ręki w tył

• Leżenie na boku, dłoń ułożona na plecach, maszerowanie po plecach w kierunku łopatek, zatrzymanie na 3 sec, powrót

• Leżenie na brzuchu, układanie rąk, na karku, po czym oderwanie łokci od podłoża

• Leżenie na brzuchu, ręce odwiedzione pod kątem 90^o, przenoszenie rąk przed głowę z jednoczesnym klaśnięciem.

Pozycja siedząca:

• Unoszenie barków do góry.

• Krążenia barkami

• Oparcie o stół

• Ręka po stronie operowanej ułożona na zdrowej ręce, wykonujemy unoszenie rąk do góry

• Pozycja jw. wykonujemy skręty rotacyjne

• Pozycja jw. wykonujemy ruchy okrężne całą kończyną

• Ręce trzymają laską nachwytem, unoszenie wyprostowanych rąk przodem w górę, zatrzymanie na 3 sec powrót do pozycji wyjściowej,

• Ruch jw., dodatkowo wykonujemy krążenie do przodu i do tyłu, zatrzymanie w najwyższym punkcie przez 3 sekundy.

• Ruch jw. wykonujemy krążenia do boku.

• Dłonie obejmują końce laski , unosimy jeden koniec laski do góry, zatrzymanie przez 3 sec

• Siedzenie przodem na krześle, wznos laski przed siebie, na wyprostowanych kończynach górnych, naprzemienne skręty laski w obie strony.

• Siedzimy okrakiem na krześle, trzykrotne wyprostowanie kończyn trzymając laskę za plecami

• Pozycja jw., przesuwanie laski po plecach w górę, łopatki ściągnięte, łokcie odrzucone do tyłu.

• Siedzenie przodem na krześle, ręce wyciągnięte do przodu trzymają laskę, wznos rąk do góry i przeniesienie laski za głowę z jednoczesnym przywiedzeniem łokci do tułowia.

Pozycja stojąca:

• Przodem przy ścianie, kończyny górne oparte dłońmi o ścianę pod kątem prostym do tułowia, wolne maszerowanie najpierw palcami, później całymi dłońmi po ścianie, w górę i w dół, zatrzymanie w najwyższym punkcie przez 3 sec.

• Tyłem do ściany, kkg odwiedzione pod kątem 90⁰, wolne maszerowanie palcami po ścianie w górę i w dół, w najwyższym punkcie zatrzymanie przez 3 sec, po czym wykonujemy wstrząśnięcie uniesionymi kończynami, powrót do pozycji wyjściowej

• Ćwiczenie jw. po zatrzymaniu u góry wykonujemy 3-krotne krążenie dłońmi, po czym kilka ruchów wstrząśnięcia kończyną w pozycji uniesionej, powrót do pozycji wyjściowej.

• Stanie bokiem do ściany, ręka po stronie operowanej oparta o ścianę, druga ręka odwiedziona pod kątem 90^o, wykonujemy niewielki przysiad, wytrzymujemy w tej pozycji kilka sekund, powrót do pozycji wyjściowej

• Stanie bokiem do ściany, ręka po stronie operowanej oparta o ścianę, druga ręka odwiedziona pod kątem 90^o, ruch maszerowania do góry, utrzymanie w ja wyższym punkcie przez 3 sec, wstrząśnięcie kończyną, 3-krotny ruch krążenia dłonią, powrót do pozycji wyjściowej.

• Kończyna strony operowanej jest uniesiona, trzyma piłeczkę, ściska ją kilka razy po czym przekłada do kończyny po stronie nieoperowanej, po czym w uniesieniu wykonuje kilka ruchów wstrząsania

• Ruch obejmowania tułowia, do tego stopnia aby palce dotykały przeciwnej łopatki, pogłębiamy wyprost horyzontalny kkg.

• Ruch zapinania stanika

• Podnoszenie zakupów z łokciem kierowanym do boku i do tyłu.