ĆWICZENIA DLA KOBIET PO MASTEKTOMII
Podstawowym problemem kobiet po mastektomii jest narastający obrzęk kończyny górnej i dołu pachowego po stronie operowanej. Wynika to z powodu zaburzeń w krążeniu chłonki, spowodowanym usunięciem węzłów chłonnych. Jego powstaniu sprzyja wysoka temperatura otoczenia. Objawy nasilają się podczas upałów i w nadmiernie ogrzewanych pomieszczeniach.
Najważniejsze cele rehabilitacji ruchowej:
zwiększenie zakresów ruchów obręczy barkowej,
poprawa postawy, często pogorszonej w wyniku operacji, co mogłoby powodować bóle kręgosłupa,
zwiększenie siły mięśniowej po stronie operowanej,
usunięcie obrzęku w obrębie kończyny po stronie operowanej poprzez odpowiedni dobór ćwiczeń prawidłowo wykonany drenaż limfatyczny.
Zlikwidować obrzęk limfatyczny można poprzez:
automasaż,
ręczny drenaż limfatyczny z zastosowaniem aparatury do masażu uciskowego
Jeśli u pacjentki po mastektomii obrzęk narasta należy pamiętać o podstawowych zasadach postępowania:
systematyczne wykonywanie ćwiczeń ruchowych,
prawidłowe ułożenie kończyny, ręka powinna być ułożona na podpórce, w lekkim odwiedzeniu,
powyżej obręczy barkowej w celu ułatwienia odpływu chłonki wykorzystuje się działanie siły grawitacji,
stosowanie zimnych okładów na kończynę w przypadku zbyt wysokich temperatur otoczenia, stosowanie automasażu,
zastosowanie masażu uciskowego przy pomocy aparatu.
ĆWICZENIA:
Każde z ćwiczeń należy wykonywać 2-3 razy dziennie po 6-10 ćwiczeń w serii.
Do 3 doby po zabiegu:
- w pozycji leżącej, ręka uniesiona na np. kształtce, w tej pozycji wykonujemy ćwiczenia :
zaciskanie rozluźnianie pięści,
rozkładanie i łączenie palców rąk
ruchy wkręcania żarówki,
ruch pianisty
zginanie dłoniowe i grzbietowe dłoni
przywodzenie i odwodzenie dłoni
zginanie i prostowanie przedramienia
Po 3 dobie od zabiegu:
Pozycja leżąca:
Ręce splecione na mostku, łokcie na podłożu, prostowanie i zginanie naprzemienne przedramion,
Odwodzenie kończyn w pozycji leżącej,
Unoszenie wyprostowanych rąk w górę, ćwiczenie zarówno przy kkg przywiedzionych jak i odwiedzionych
Ręce uniesione w górę, zaciskanie i rozluźnianie pięści, ruch wkręcania żarówki, ruch gry na pianinie, wykonujemy wstrząśnięcie kończyną górną
Ruch boksowania w pozycji leżącej
Przenoszenie kkg za głowę po czym powrót bokiem,
Ręka po stronie operowanej leży na przeciwnym biodrze wykonujemy odwiedzenie po skosie, można dodatkowo zrobić z rotacją dłoni.
Leżenie na boku zdrowym: unoszenie bokiem ręki chorej w górę.
Ćwiczenie jw. dodatkowo wykonujemy ręką uniesioną ściskanie piłeczki, ruch wkręcania żarówki, gry na pianinie.
Leżenie na boku, ręka oparta o podłoże na wysokości bioder, przenoszenie ręki za głowę i oparcie jej na podłożu
Leżenie na boku, ręka wzdłuż tułowia, przeniesienie dłoni na kark, powrót i 3-krotne odrzucenie ręki w tył
Leżenie na boku, dłoń ułożona na plecach, maszerowanie po plecach w kierunku łopatek, zatrzymanie na 3 sec, powrót
Leżenie na brzuchu, układanie rąk, na karku, po czym oderwanie łokci od podłoża
Leżenie na brzuchu, ręce odwiedzione pod kątem 90o, przenoszenie rąk przed głowę z jednoczesnym klaśnięciem.
Pozycja siedząca:
Unoszenie barków do góry.
Krążenia barkami
Oparcie o stół
Ręka po stronie operowanej ułożona na zdrowej ręce, wykonujemy unoszenie rąk do góry
Pozycja jw. wykonujemy skręty rotacyjne
Pozycja jw. wykonujemy ruchy okrężne całą kończyną
Ręce trzymają laską nachwytem, unoszenie wyprostowanych rąk przodem w górę, zatrzymanie na 3 sec powrót do pozycji wyjściowej,
Ruch jw., dodatkowo wykonujemy krążenie do przodu i do tyłu, zatrzymanie w najwyższym punkcie przez 3 sekundy.
Ruch jw. wykonujemy krążenia do boku.
Dłonie obejmują końce laski , unosimy jeden koniec laski do góry, zatrzymanie przez 3 sec
Siedzenie przodem na krześle, wznos laski przed siebie, na wyprostowanych kończynach górnych, naprzemienne skręty laski w obie strony.
Siedzimy okrakiem na krześle, trzykrotne wyprostowanie kończyn trzymając laskę za plecami
Pozycja jw., przesuwanie laski po plecach w górę, łopatki ściągnięte, łokcie odrzucone do tyłu.
Siedzenie przodem na krześle, ręce wyciągnięte do przodu trzymają laskę, wznos rąk do góry i przeniesienie laski za głowę z jednoczesnym przywiedzeniem łokci do tułowia.
Pozycja stojąca:
Przodem przy ścianie, kończyny górne oparte dłońmi o ścianę pod kątem prostym do tułowia, wolne maszerowanie najpierw palcami, później całymi dłońmi po ścianie, w górę i w dół, zatrzymanie w najwyższym punkcie przez 3 sec.
Tyłem do ściany, kkg odwiedzione pod kątem 900, wolne maszerowanie palcami po ścianie w górę i w dół, w najwyższym punkcie zatrzymanie przez 3 sec, po czym wykonujemy wstrząśnięcie uniesionymi kończynami, powrót do pozycji wyjściowej
Ćwiczenie jw. po zatrzymaniu u góry wykonujemy 3-krotne krążenie dłońmi, po czym kilka ruchów wstrząśnięcia kończyną w pozycji uniesionej, powrót do pozycji wyjściowej.
Stanie bokiem do ściany, ręka po stronie operowanej oparta o ścianę, druga ręka odwiedziona pod kątem 90o, wykonujemy niewielki przysiad, wytrzymujemy w tej pozycji kilka sekund, powrót do pozycji wyjściowej
Stanie bokiem do ściany, ręka po stronie operowanej oparta o ścianę, druga ręka odwiedziona pod kątem 90o, ruch maszerowania do góry, utrzymanie w ja wyższym punkcie przez 3 sec, wstrząśnięcie kończyną, 3-krotny ruch krążenia dłonią, powrót do pozycji wyjściowej.
Kończyna strony operowanej jest uniesiona, trzyma piłeczkę, ściska ją kilka razy po czym przekłada do kończyny po stronie nieoperowanej, po czym w uniesieniu wykonuje kilka ruchów wstrząsania
Ruch obejmowania tułowia, do tego stopnia aby palce dotykały przeciwnej łopatki, pogłębiamy wyprost horyzontalny kkg.
Ruch zapinania stanika
Podnoszenie zakupów z łokciem kierowanym do boku i do tyłu.