Praca socjalna - II

1. Modele pracy socjalnej:

• Praca socjalna jako rozwiązywanie problemów

• Model psycho- socjo terapeutyczny

• Model funkcjonalny

• Model „służby w miłości”

• Model modyfikacji zachowania

• Model interwencji w sytuacjach kryzysowych

• Model koncentracji nad celem

• Modele holistyczne ( całościowe)

2. Praca socjalna jako rozwiązywanie problemów ( Helen Perlan)

• Praca socjalna jest przedłużeniem normalnych procesów życiowych

• W przypadku zdarzeń nieoczekiwanych pojawia się poczucie bezsilności i potrzeba mobilizowania nowych sił i środków

• Czynniki wpływające na odczucie bezsilności:

• Brak odpowiednich środków

• Rozbieżność pomiędzy wymaganiami danej grupy społecznej a możliwościami danej jednostki

• Zakłócenia w sferze emocjonalnej, intelektualnej czy behawioralnej.

• Cel pracownika socjalnego:

• Wzmacnianie zasobów wewnętrznych u zewnętrznych danej osoby

• Właściwa osobowa relacja jest narzędziem rozwiązywania problemów

• Proces pomocowy składa się z czterech elementów:

• Osoba, która odczuwa problem ( klient)

• Istota tego problemu

• Usytuowanie działań pomocowych

• Proces tych działań

• Istotna jest stała orientacja na funkcjonowaniu społecznemu klienta.

• Uznanie za normalne większości problemów ( nie są one patologiczne)

• Klient jest narzędziem zmian

• Uwzględnienie ról społecznych, w których występuje klient

• Model psycho- socjo terapeutyczny( F. Hallis )

• Pozytywną cechą tego modelu jest dyscyplina umysłowa i zapobieganie zbyt szybkim i pochopnym ocenom

• Dwa aspekty zachowań ludzkich

• Psychologiczne

• Socjologiczne

• Środki interwencyjne:

• Interwencja bezpośrednia ( kontakt z klientem)

• Interwencja pośrednia( kontakt z otoczeniem klienta - „ z osobami trzecimi”)

4. Model funkcjonalny ( Taft, Robinson)

• Duży wpływ na podstawie tego modelu miały być opracowane przez Otto Ranka teorie wpływów:

• Woli życia: my decydujemy sami o sobie

• Stanów niepokoi: obawa przed porzuceniem, śmiercią, samotnością, chorobą

• Powstał w opozycji do modelu psycho- socjo terapeutycznego( odrzucenie pojęcia diagnozy i terapii; wprowadzenie pojęć pomocy i wspomaganie

• Fazy udzielana pomocy:

• Faza początkowa

• Faza pełnego zaangażowania

• Faza końcowa

5.Model tzw. „ służby w miłości” ( oparty na tradycji judeochrześcijańskiej oraz filozofii egzystencjonalnej -Kirkegaorda i Blibera)

• Prymat osobistych relacji jako czynnika podstawowego w procesie niesienia pomocy

• Natura ludzka- w przeciwieństwie do ujęć deterministycznych - podlega procesowi stałego rozwoju i „stawania się”

• Prymat miłości nad nauką i technologia. - Terapia relacyjna.

• Relacja pomocy ( Carl Rogers)

• „ Taka relacja, w której przynajmniej jeden z uczestników ma na celu ulepszenie rozwoju, lepszego funkcjonowania i bardziej skutecznego radzenia sobie w życiu drugiej osoby”

• Podstawy takiej pomocy to:

• Ciepło

• Postawa równości w stosunku do drugiej osoby

• Ukierunkowanie mojej indywidualności

• Zachęta do ufności

• Popieranie samodzielności

• Atrybuty relacji pomocy ( C. Rogers'a )

• Wczuwanie się ( empatia)

• Poważanie

• Autentyczność

• Odpowiedni dobór uczuciowych reakcji

6.Model modyfikacji zachowania (Derek Jehn)

• Podstawą tego modelu są różne teorie dotyczące rozwoju zachowań ludzkich - teorie behawioralne

• W procesie pomocowym najważniejsza jest teraźniejszość

• Negatywne aspekty tego modelu to :

• Odrzucenie przeszłości

• Wzmacnianie negatywne ( kary) i pozytywne ( nagrody) zachowań

• „technologiczna” zmiana zachowania( negacja czynników psychologicznych i duchowych)

• Bodziec <-> reakcja

• Znikome znaczenie wzajemnej relacji

7. Model interwencji w sytuacjach kryzysowych

• Czynniki powodujące stan kryzysowy

• Jedno lub szereg niebezpiecznych wydarzeń

• Zagrożenie dla obecnych lub przyszłych potrzeb elementarnych

• Niemożność wykorzystania odpowiednich mechanizmów radzenia sobie

• Rodzaje kryzysów:

• Traumatyczne ( wywołane nieprzyjemnymi, nieoczekiwanymi wydarzeniami)

• Rozwojowe

• Cechy interwencji kryzysowej :

• Model krótkoterminowy: skoncentrowanie się na tu i teraz

• Aktywna ( bardziej niż zwykle) rola pracownika socjalnego

• Rola pracownika socjalnego jest ograniczona w czasie

• Wspieranie klienta w samodzielnym rozwiązywaniu problemu

• Unikanie regresji ( cofania się)

• Przygotowanie się do zmiennych stanów.

8. Model koncentracji nad celem ( Reid, Epstein)

• Model krótkoterminowy, sztywny- ilość spotkań między pracownikiem socjalnym a klientem to maksymalnie 12

• Kontakty odbywają się w ściśle określonym czasie

• Sztywne trzymanie się wcześniej ustalonych warunków współpracy

• Kontrakt jako metoda pracy

• Istotny jest element rozpoznania ( stały element) - nie ma fazy diagnostycznej

9.Modele holistyczne ( całościowe) - opierają się one na teorii systemów ( jednosystemowy lub czterosystemowy)

• Model czterosystemowy ( Pincus i Minahan)

• Opierają się one na następujących systemach:

• System narzędzi zmian

• System klientów

• System celów

• System działań

• Autorzy kładą nacisk na osiągnięcie zmian

• Cechy modelu czterosystemowego:

• Duży wachlarz środków interwencyjnych, technik i metod oddziaływania

• „ model jest zbyt „ mechanistyczny”

• Brak zainteresowania aspektami moralnymi i etycznymi

• Model jednosystemowy

• Duże znaczenie ma relacja pracownik socjalny <-> klient

• Wnosi etos i wartości moralne w działaniach

• Celem jest udział w rozwiązywaniu problemów

• „społeczne poznawanie” jako środek dążenia do celu

• Podstawowe elementy modelu jednosystemowego:

• Schemat działania :

• Badanie i ocena

• Cel i interwencja

• Ewaluacja ( rozpoznanie sytuacji problemowej)

• Plan działania ( dla jednostki, grupy, społeczności)

• Fazy właściwej interwencji:

• I- faza początkowa - wprowadzenie

• II- faza właściwa - aktywność

• III- zakończenie
  

---