Ewa Siodłowska

Konrad Gonera

Agata Skrzynecka

Scenariusz sytuacji edukacyjnej dla klasy II szkoły podstawowej

Temat: W świecie Karolci i jej przyjaciół

• Dzień pierwszy: Co wiemy o Karolci?

- Nauczyciel z dziećmi ustala autorów, miejsce i czas akcji.

- Linia zdarzeń. Nauczyciel nakleja linie zdarzeń na tablicy (oś). Na linii zdarzeń umieszcza 2 przypadkowe wydarzenia, które przydarzyły się Karolci. Wybrane dzieci z „woreczka zdarzeń” losują po jednym i przyklejają w odpowiednim miejscu.

- Dzieci rozwiązują krzyżówkę (hasło: KAROLCIA). Na tablicy nauczycielka zawiesza (lub rysuje) krzyżówkę. Odczytuje na głos uczniom po kolei hasła. Które dziecko pierwsze podniesie rękę do góry i udzieli poprawnej odpowiedzi to podchodzi do tablicy i zapisuje w odpowiednie miejsce krzyżówki.

Krzyżówka

1. Jakie zwierze żywe biegało po kuchni cioci Agaty?

2. Jakiej potrawy nie lubi Karolcia?

3. Błękitny jak niebo. Co to takiego?

4. Przyjaciel Karolci.

5. Chytra czarownica.

6. Do której klasy chodzi Karolcia?

7. Na jakiej ulicy było nowe mieszkanie Karolci?

8. Jak miała na imię ciocia Karolci?

- Działalność plastyczna. Nauczyciel rozdaje kartki A4 ze szkicem Karolci. Dzieci wypełniają rysunek bibułą, wydzierając i przyklejając małe elementy. Prace można wywiesić w klasie (np. w kąciku plastycznym), by przypominały o omówionej lekturze.

- Zabawa ruchowa „Gdzie jest koralik?”. Jedno dziecko wychodzi z klasy. W tym czasie nauczyciel razem z pozostałymi dziećmi kładą koralik w mało widocznym miejscu. Po chwili dziecko, które opuściło klasę powraca i szuka koralika. Zabawę powtarzamy kilkukrotnie.

• Dzień drugi: Piotr - prawdziwy przyjaciel Karolci?

- Burza mózgów do hasła „Przyjaciel”. Dzieci podają nauczycielowi hasła, które kojarzą im się z tym pojęciem; następnie wspólnie z nauczycielem wybierają spośród wszystkich cech 6 tych, które uważają za najważniejsze w przyjaźni. Nauczyciel, w kole inicjuje krótką dyskusję o tym, kim jest przyjaciel, jakie zachowania nie są przyjacielskie, prosi także dzieci, aby te opowiedziały o swoich przyjaciołach, wreszcie pyta także czy Piotr był prawdziwym przyjacielem Karolci, oraz czy oni chcieliby mieć takiego przyjaciela.(warto spisać wszystkie najważniejsze cechy przyjaciela i powiesić je na klasowej tablicy)

- Nauczyciel na tablicy przykleja dwa duże kartony (papier pakowy). Na jednym jest narysowana postać zadowolona, na drugim postać nieuśmiechnięta, poważna o złowrogim spojrzeniu. Nauczyciel prosi do siebie po kolei każde dziecko a te z wcześniej przygotowanego „worka cech” losuje jedną karteczkę, na której wypisana jest nazwa cechy charakteru (np. życzliwy, pogodny, złośliwy itp.). Zadaniem dziecka jest przyklejenie karteczki z nazwą na odpowiedni kontur postaci zawieszony na tablicy. Po wyczerpaniu się „worka cech” dzieci wspólnie podejmują decyzję, która z postaci ma cechy przyjaciela, oraz odpowiadają na postawione przez nauczyciela pytanie „Czy Piotr uosabiał te cechy, które wspólnie umieściliśmy na tablicy, jako cechy przyjaciela?” jeśli tak to, dlaczego, „Kiedy Piotr wykazał się pomocą, pomysłowością bądź odwagą i życzliwością?”. Dzieci w odwołaniu do fabuły przytaczają konkretne zdarzenia z fabuły książki.

-Nauczyciel pyta dzieci „Czy zaufanie to ważna cecha przyjaciela?” Dzieci: „Tak!” Inicjacja zabawy w parach, w której jedna osoba ma zawiązane oczy a druga jest jej przewodnikiem i oprowadza ją po klasie opisując tę klasę. Przewodnik stara się tak prowadzić swojego przyjaciela, aby ten nie wpadł na żadną ławkę ani ścianę. (Bardzo ważne jest tu też, aby przewodnik dokładnie opisywał, w której części klasy się teraz znajdujemy, może też dać dotknąć osobie o związanych oczach np. kwiatka, książkę bądź tablicę i kredę), po kilku minutach role się zamieniają, przewodnik staję się osobą ze związanymi oczami.

Po skończonej zabawie dzieci opowiadają jak się czuły zarówno w roli przewodnika - przyjaciela, ale też, jako osoby, które musiały ufać swojemu koledze lub koleżance.

-Zajęcia plastyczne, nauczyciel na początku dnia poukrywał w klasie materiały potrzebne do stworzenia „rzeźby” swojego przyjaciela. W jednym kącie ukryte są ziemniaki, w drugim wykałaczki jeszcze w innym bibuły i folia aluminiowa. Dzieci czwórkami migrują po klasie i zbierają po jednym ziemniaku, kawałku bibuły, kilku wykałaczkach itp., po czym siadają w grupkach przy stole z 2-3 złączonych ławek. Nauczyciel objaśnia zasady konstrukcji swojego przyjaciela, powinien mieć ręce nogi, może jakiś ładny strój, koraliki, koronę, itp. wedle uznania. Dzieci konstruują swojego przyjaciela. Po skończonej pracy każde dziecko wymyśla imię dla swojego „nowego przyjaciela”. Dzieła zostają ustawione w klasowej galerii/wystawie.

-Wprowadzenie do zajęć na następny dzień. Dzieci muszą odszukać wszystkie ukryte w klasie bądź na korytarzu koraliki, nauczyciel podaje liczbę ukrytych koralików, zaznacza, że są bardzo małe i nie można żadnego zgubić, wszystkie je musimy po znalezieniu wrzucić do worka życzeń, który znajduje się przy biurku nauczyciela. Każde dziecko powinno mieć, co najmniej jeden koralik, jeśli nie udało mu się znaleźć żadnego a kolega z ławki znalazł 2 lub trzy to jak przystoi na przyjaciela dzieli się koralikiem. Każde dziecko myśli sobie jedno życzenie, chucha w koralik i wrzuca go do worka. Nauczyciel prosi, aby dzieci w domu wyszukały w tekście jak najwięcej życzeń, o jakie Karolcia wspólnie z Piotrem prosili.

• Dzień trzeci: Każdy z nas jest świetnym aktorem!

-Nauczyciel prosi dzieci o przypomnienie tego, czym się wczoraj zajmowały, oraz co miały przygotować w domu (życzenia w tekście).

Na tablicy wisi duży karton zatytułowany „Lista Życzeń”. Nauczyciel prosi dzieci po kolei, aby przytoczyły z tekstu fragmenty gdzie spełniane są jakieś życzenia bądź realizowane marzenia. Nauczyciel każde z nich zapisuje na Liście Życzeń, następnie prosi dzieci, aby te podzieliły, które życzenia były życzeniami Karolci a które Piotra (dzieci przyklejają kolorowe literki „K” lub „P” obok życzeń), ponadto każde życzenie jest ponumerowane (1,2,3…)

-Poniżej kartonu „Lista Życzeń” nauczyciel zawiesza oś czasu. Dzieci na prośbę prowadzącego podchodzą do osi czasu i umieszczają życzenia w odpowiedniej kolejności chronologicznej. (Na Osi czasu nauczyciel uprzednio umieścił kilka kluczowych informacji tj. „Wizyta gości w domu Karolci”, „Wizyta w centrum handlowym”, „U Pana Prezydenta”, „ZOO” itp.)

-Po nałożeniu życzeń na oś czasu nauczyciel dzieli klasę na 5 grup, każdej z nich przydziela po jednym życzeniu z książki, które dzieci mają omówić, opracować i przedstawić w postaci scenki, do której to mogą wykorzystać kilka klasowych przedmiotów i podstawowe materiały plastyczne (np. do charakteryzacji postaci/przebrania się za Karolcię). Dzieci pod nadzorem nauczyciela tworzą swoje przedstawienia.

-Prezentacja scenek przez klasę. Nauczyciel wraz z resztą dzieci „widzami” odgaduje, o którym życzeniu traktowała dana scenka a także po każdej prezentacji ocenia zaangażowanie i aktorów, którzy przedstawili swoją scenkę.

-Po prezentacjach nauczyciel prosi wszystkich, aby usiedli w kółku i rozpoczyna dyskusję o tym, co właśnie robili. „Czy trudno Wam się występowało przed klasą i wcielało w postacie z Karolci? Jak się nazywa to, co przed chwilą stworzyliście? Odp. Scenki, Przedstawienia, Gdzie można jeszcze obejrzeć przedstawienia? Kim są osoby, które grają na scenie? Czy praca aktora jest trudna? Dlaczego? Czym się różni teatr od kina?”Dzieci odpowiadają na pytania, ponadto nauczyciel zaleca, aby przeprowadziły wywiad pośród dzieci innych klas, w których pytając je o zawód aktora. Dzieci w 2 osobowych zespołach tworzą krótką ankietę, którą przeprowadzają na przerwie lub podczas trwania lekcji za zgodą nauczycieli innych klas.

-Po przeprowadzeniu ankiety dzieci na dużym kartonie zatytułowanym „Wiecie, kim jest aktor?” publikują swoje opinie oraz opinie innych dzieci, które brały udział w „badaniu”. Na kartonie poza informacjami (np. w postaci mapy myśli) dzieci rysują postać aktora, maski teatralne i wszystko to, co kojarzy im się z teatrem. Po wykonaniu pracy klasa wywiesza swój plakat na korytarzu szkolnym.

• Dzień czwarty: Karolcia i jej przyjaciele.

-Nauczyciel nawiązuje do poprzednich tematów lekcji, na których zostały wymienione cechy pozytywne i negatywne przyjaciela. Dzieci w ramach powtórzenia wymieniają dobre i złe cechy człowieka.

-Zadaniem uczniów jest wymienienie jak najwięcej kolegów i koleżanek Karolci. Odpowiedzi dzieci zapisywane są na tablicy. Policzenie wszystkich postaci wypisanych oraz uszeregowanie ich od tych, z którymi Karolcia bawiła się najczęściej. Następnie każda z tych postaci musi zostać scharakteryzowana. Dzieci odszukują fragmenty w książce opisujące cechy wewnętrzne i zewnętrzne każdego bohatera.

-Następnie każde dziecko wybiera sobie jedną postać (w tym także Karolcie), z którą miały by ochotę zaprzyjaźnić się. Odnajduje w książce fragment, który przedstawia danego bohatera i przepisuje go do zeszytu.

-Praca plastyczna. „Ulubiony bohater” . Zadaniem dzieci jest ulepienie z plasteliny postaci, którą wybrały do opisania. Również i te prace mogą zostać wystawione w klasie w „kąciku plastycznym”.

- Zabawa „Czy rozpoznajesz swojego przyjaciela?”. Dzieci dzieli się na dwie jednakowo liczne grupy. Jedną z grup ustawiamy w rzędzie. Tym dzieciom zasłaniamy oczy np. chustami lub szalikami. Pozostałe dzieci początkowo stoją w kółku. Nauczyciel ustawia je na przeciwko dzieci z zasłoniętymi oczami - tworząc pary, w których jedno dziecko nic nie widzi. Zadaniem dzieci z zasłoniętymi oczami jest rozpoznanie swoich kolegów stających na przeciwko, za pomocą dotyku. Osoby bez zasłoniętych oczu nie mogą się odzywać, stoją nieruchomo.

• Dzień piąty: Pożegnanie z Karolcią.

-Test ze znajomości treści lektury. Nauczyciel rozdaje każdemu uczniowi kartę pracy w postaci testu. Każde dziecko samodzielnie ma odpowiedzieć na pytania i zamalować kółeczko z poprawną odpowiedzią. Ćwiczenie to ma na celu podsumowanie i sprawdzenie znajomości omówionej lektury. Prace te mogą zostać ocenione przez nauczyciela wedle ustalonych własnych kryteriów.

- Po rozwiązanym teście nauczycielka zabiera dzieci do zoo. Dzieci w zoo mają za zadanie wskazywać zwierzęta, które występowały w „Karolci” w jakim charakterze i w której części książki?

- Dzieci razem z nauczycielką po obejrzeniu zwierząt i po wnioskach siadają i rozmawiają o wrażeniach z przeczytania lektury. „-Co wam najbardziej zapadło w pamięć?, „Która z postaci jest najciekawsza, dlaczego?” itd.

-Nauczyciel prosi aby dzieci w 5 zdaniach opisały swoje wrażenia z lektury w zeszycie.

1

---