IV MDE
Badania samochodów
Temat: Badania skuteczności hamulców
Skuteczność układu hamulcowego samochodu może być oceniana na podstawie:
drogi hamowania (od określonej prędkości początkowej);
opóźnienia hamowania;
sił lub momentów hamowania, mierzonych na poszczególnych kołach;
Drogę i opóźnienie hamowania wyznacza się na podstawie prób drogowych, a siły hamowania najczęściej na stanowiskach, choć jest także możliwy pomiar tej wielkości podczas próby drogowej.
Norma przewiduje dwa rodzaje prób do oceny skuteczności działania hamulców zasadniczych (roboczych):
próbę hamulców zimnych
próbę hamulców nagrzanych
W pierwszym przypadku temperatura zewnętrznych powierzchni bębnów (lub tarcz) hamulcowych bezpośrednio przed dokonaniem badania powinna być niższa niż 100oC. W drugim przypadku właściwą próbę skuteczności hamulców powinno poprzedzić ich nagrzanie. Sposoby nagrzewania hamulców dla poszczególnych rodzajów pojazdów są szczegółowo określone w normie. Dla hamulców pomocniczych (awaryjnych) przewiduje się tylko próbę na zimno.
Podstawowym testem do oceny skuteczności hamulców jest pomiar długości drogi hamowania . Normy wymagają długości dróg hamowania dla różnych typów pojazdów oraz prędkości początkowych, od których należy rozpoczynać próby. Rozporządzenie Ministra Komunikacji podaje wymagania dotyczące długości dróg hamowania różnych typów pojazdów dla prób wykonywanych od prędkości początkowej vo=30 km/h. Długość drogi hamowania nie może być dłuższa od wymienionej w Rozporządzeniu bez względu na to czy hamulce są zimne, czy nagrzane.
Ocena skuteczności hamulca postojowego. Próbę tą wykonuje się na postoju, sprawdzając, czy działanie hamulca jest wystarczające do utrzymania
w bezruchu nominalnie obciążonego pojazdu na drodze o pochyleniu określonym wymaganiami normy.
Droga hamowania jest podstawowym wskaźnikiem skuteczności hamulców. Definiuje się ja jako odcinek drogi, jaki przebywa pojazd od chwili naciśnięcia przez kierowcę na pedał hamulca aż do zatrzymania się. Czas
w jakim pojazd przebywa drogę hamowania, nazywa się czasem hamowania
i nie wlicza się do niego czasu reakcji kierowcy, tzn. czasu, jaki upływa od podjęcia decyzji o hamowaniu do naciśnięcia na pedał hamulca. Drogę hamowania mierzy się na prostym, poziomym odcinku o suchej, czystej
i gładkiej nawierzchni asfaltowej lub betonowej. Podczas pomiaru ani jedno koło nie może znaleźć się w pełnym poślizgu, a pojazd powinien zachować nadany mu przez kierowcę kierunek ruchu. Przed próbą należy sprawdzić ciśnienie w ogumieniu oraz stan bieżnika. Pojazd powinien być obciążony całkowicie, z zachowaniem rozkładu nacisków na osie zgodnym z danymi fabrycznymi. Skuteczność układu hamulcowego może być oceniana na podstawie pomiaru opóźnienia hamowania, przy czym badania mogą polegać na ciągłej rejestracji opóźnienia w funkcji czasu lub w wersji uproszczonej na pomiarze maksymalnego opóźnienia hamowania.
Przebieg ćwiczenia:
Pomiar drogi hamowania
Pomiar oporów toczenia
dla V= 30 km/h
Droga hamowania zmierzona
I pomiar S=7.2 [m]
II pomiar S=6.5 [m]
III pomiar S=7.0 [m]
Ad 2.
L1 - droga pierwszego odcinka
L2 - droga drugiego odcinka
t1 - czas jazdy samochodu w pierwszym odcinku
t2 - czas jazdy w drugim odcinku
I pomiar
dla L1=3 [m] oraz t1=1.2 [s] V0=2.5 [m/s] = 9 [km/h]
dla V0 = 2.5 [m/s] oraz t1 = 1.2 [m/s], t2 = 12.5 [m/s]
aśr = 0.22 [m/s2]
Rt = 250 [mm] = 0.25 [m] - promień toczny koła
Ip = IT = 2.75 [kg.m2] - moment .13000 =185.76 [N]
III pomiar
dla L1=3 [m] oraz t1=1.8 [s] V0=1.66 [m/s]
dla V0 = 1.66 [m/s] oraz t1 = 1.8 [m/s], t2 = 15 [m/s]
aśr = 0.1257 [m/s2]
f=0.01368
Ft = f.G [N] = 0.01368.13000 =177.9 [N]
Wnioski:
Droga hamowania zmierzona przez nas odbiega nieco od tej, która jest podawana w normach. Związane to może być z niecałkowitym wciśnięciem pedału hamulca. Inną przyczyną, która mogła wpłynąć na wydłużenie drogi hamowania była mokra nawierzchnia. Również nie mamy pewności czy jezdnia była pozioma - tak jak podaje norma - bez nierówności. Mogło to także wpłynąć na pomiar.
L1
L2
t2
t1