Pyt 1. Rachunek bieżący
czy każde przedsiębiorstwo musi mieć założony rachunek i skąd to wynika?
Z obowiązujących akt prawnych nie wynika jasny obowiązek posiadania przez przedsiębiorcę rachunku bankowego . Jednak część rozliczeń może być dokonywana wyłącznie za jego pośrednictwem:
rozliczenia pomiędzy przedsiębiorcami przekraczające określone limity;
Problem ten reguluje Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nakładająca obowiązek rozliczania się za pomocą konta bankowego na niektórych tylko przedsiębiorców.
od 21.08.2004 r obowiązująca Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ( Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807 ) stanowi iż:
„1. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy :
stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro ( 58 762,50 PLN) przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji”.
przekazanie składek przez płatnika do ZUS
Przedsiębiorca musi opłacić składki ZUS przelewem z rachunku bankowego. Może to być rachunek osobisty albo firmowy (Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych Dz.U.1998 nr 137 poz. 887):
„ Płatnik składek zobowiązany jest opłacać należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 4, w formie bezgotówkowej w drodze obciążenia rachunku bankowego płatnika składek, z zastrzeżeniem ust. 4 c.”
W praktyce jednak poczta przyjmuje wpłaty gotówkowe na konto ZUS, a ZUS również jak dotąd nie reagował negatywnie na taki sposób zapłaty składek ZUS. Wpłat należy dokonywać na urzędowych formularzach wpłaty/przelewu stosowanych wyłącznie do przelewu składek ZUS (Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych Dz. U. 2003 nr 164 poz. 1586 z późń. zm.).
zapłata związanych z działalnością gospodarczą podatków dokonywana jest na konto urzędu bez potrzeby obciążania rachunku bankowego płatnika składek czy podatnika ( Patrz: Zryczałtowany podatek dochodowy od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Dz.U.1998 nr 144 poz. 930 Art.31 pkt 5; Art. 21 pkt 1 oraz
Podatek dochodowy od osób fizycznych Dz.U.2000 nr 14 poz176 ) : Minister finansów w drodze Obwieszczenia ogłasza wykaz rachunków bankowych urzędów skarbowych
Ale Ordynacja podatkowa ( Dz. U. 2005 nr 8 poz. 60) reguluje zwrot nadpłaty podatku w następujący sposób:
„Art. 77b. § 1. Zwrot nadpłaty następuje:
1) na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta obowiązanego do posiadania rachunku bankowego;
2) w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są obowiązani do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy.”
Zwrot podatku VAT możliwy jest tylko na rachunek bankowy (Ustawa o podatku od towarów i usług DZ. U. 2004 nr 54 poz. 535 )
„Art. 87. 1. W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
2. (72) Z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a, zwrot różnicy podatku następuje na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju wskazanym w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika…”
Jakie rodzaje rachunków przewiduje ustawa dla podmiotów gospodarczych?
Zgodnie z Ustawą prawo bankowe Dz. U. 2002 nr 72 poz. 665 Art. 49 przedsiębiorstwa mogą zawierać umowy z bankiem na prowadzenie na ich rzecz następujących rachunków bankowych:
rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze
bieżący- służący do gromadzenia środków pieniężnych przedsiębiorstwa oraz do przeprowadzania krajowych i zagranicznych rozliczeń pieniężnych. To właśnie na ten rodzaj rachunku wpływają należności od kontrahentów, oraz podejmowane są z niego ( zarówno w formie gotówkowej jak i bezgotówkowej) środki na pokrycie różnego rodzaju zobowiązań. Jest to rachunek podstawowy w funkcjonowaniu danego przedsiębiorstwa. W ramach tego rachunku przedsiębiorstwo może otworzyć rachunek wyodrębnionych środków na ściśle określone cele i prowadzić związane z nimi rozliczenia
pomocniczy-umożliwia przeprowadzenie przez przedsiębiorstwo określonych transakcji finansowych w innych oddziałach tego samego banku, w którym posiada rachunek bieżący lub też w innych bankach. Bank prowadzący rachunek bieżący, zgodnie z obowiązującym prawem, nie musi wyrażać zgody na otwarcie przez przedsiębiorstwo rachunku pomocniczego, choć może zobowiązać do poinformowania o zaistnieniu takiego faktu. Rachunek ten służy określonym celom np. wypłatą wynagrodzeń.
Rachunki lokat terminowych
Są to rachunki na których lokuje się nadwyżki środków pieniężnych, na ściśle określony czas o wyższym oprocentowaniu niż wkłady na rachunkach bieżących.
Otwarcie rachunku lokaty następuje po podpisaniu umowy pomiędzy bankiem i przedsiębiorstwem i dokonaniu wpłaty w odpowiedniej wysokości. W ramach jednej umowy może być otwartych kilka tego rodzaju rachunków o różnych wysokościach oprocentowania oraz okresach deponowania środków.
Przy zakładaniu tego rodzaju rachunku należy wziąć pod uwagę nie tylko wysokość oprocentowania lokat, ale ewentualne konsekwencje zmian w trakcie trwania tej umowy( niedotrzymanie zadeklarowanego czasu trwania lokaty, wydłużenie okresu przechowywania wkładu-odnawialność lokaty)
Rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, rachunki terminowych lokat oszczędnościowych
Rachunki powiernicze
Rachunek ten jest umową trójstronną zawieraną między kontrahentami transakcji oraz Bankiem, która służy do przechowywania środków pieniężnych złożonych w depozyt w Banku przez jedną ze stron transakcji i następnie wypłacenia tych środków przez Bank drugiej ze stron po spełnieniu określonych warunków, zgodnie z postanowieniami umowy rachunku lub zwrot tych środków na warunkach określonych w umowie. Z uwagi na różnorodność stosunków prawnych, których wykonanie może zabezpieczać rachunek powierniczy, wszelkie warunki prowadzenia takiego rachunku są ustalane indywidualnie. Jednym z rodzajów transakcji zabezpieczanych depozytem na rachunku jest zakup nieruchomości. Kupujący przekazuje kwotę kontraktu dopiero po spełnieniu przez sprzedającego (np. developera) warunków umowy (np. po ukończeniu inwestycji lub konkretnego etapu inwestycji).
Korzyści dla Firmy:
zabezpieczenie stron transakcji przed nie wywiązaniem się jednej ze stron z warunków umowy.
Rachunek maklerski-składa się z dwóch elementów:
*rachunku depozytowego- na racunku tym przedsiębiorstwo gromadzi środki, które pochodzą z zakupu na giełdzie lub rynku pierwotnym,
*rachunku inwestycyjnego-przedsiębiorstwo przechowuje na tym rynku środki pieniężne, które pochodzą za sprzedaży walorów lub też przeznaczonych na zakup papierów wartościowych
Definicja przedsiębiorcy
Przedsiębiorca
Art.4 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ( Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807 ) mówi:
„1.Przedsiebiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną- wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą
Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej”
Wg kursu z 28.02.2007 r wynoszącego 3,9175 PLN/1 EURO-przyp.autora