Barbara Szacka - Wstęp do socjologii

Rozdział VII - Grupa społeczna

1. Grupa społeczna jako przedmiot zainteresowania socjologii.

• Grupa społeczna - wszelki zbiór osób który możemy ujmować jako całość ze względu na jakiekolwiek godne uwagi stosunki zachodzące pomiędzy jego członkami

• Przez społeczeństwo rozumiano i rozumie się do dziś zbiorowość trwającą przez wiele pokoleń , a więc istniejącą dłużej niż życie jednostki. Dodatkową cechą społeczeństwa jest posiadanie wspólnych norm norm i wartości a zatem wspólnej kultury.

2. Małe grypy jako mikrostruktury społeczne

• Aby powstała grupa musi składać się ona z minimum trzech osób - każda bowiem z trzech osób może się ustosunkować nie tylko do każdej z pozostałych dwóch ale również do tego co dzieje się między nimi, do tego, co je łączy bądź dzieli

• Czynniki które sprawiają że pewni liczba osób może być traktowana jako grupa, spójna całość:

• różnego rodzaju obiektywne relacje zachodzące między tymi osobami (zachodzące między nimi interakcje) Wszystkie grupy są zbiorowościami lecz zbiorowości które nie spełniają warunków interakcji członków, nie są grupami.

• Czynniki subiektywne tj. świadomość wspólnoty , poczucia bycia grupą , postrzeganie siebie jako „my” a także uznawanie tych samych wartości , przejawianie takich samych postaw.

• Interakcje między członkami zbiorowości oraz poczucie wspólnoty wyraźnie odróżniają grupę społeczną od przypadkowego zbioru jednostek

• Wewnętrzne ustruktowanie grupy

• Obok struktur wewnątrzgrupowych istotną cechą grupy jest to, że grupa wytwarza własne normy, wartości, wzory zachowań i reguły postępowania, których uznawanie i przestrzeganie obowiązuje jej członków

3. Struktury wewnątrzgrupowe

• STRUKTURA SOCJOMETRYCZNA - zajmuje się wzajemnymi oddziaływaniami między ludźmi zachodzącymi we wszelkich grupach

• Klika - zespół członków zbiorowości, których średnia wzajemna sympatia jest większa niż średnia sympatia do pozostałych członków tejże zbiorowości

• STRUKTURA PRZYWÓDZTWA - osoby które są przywódcami w jednej sytuacji niekoniecznie muszą być nimi w innej, nie ma jednego typu osobowości przywódczej ale różnego rodzaju sytuacje oraz cechy osobowościowe potencjalnych podwładnych sprzyjają pojawieniu się w danej zbiorowości przywódców o takich a nie innych cechach osobowościowych.

• Dwojaki rodzaj ról przywódczych: organizowanie działań zmierzających do wykonania zadania, zapobieganie konfliktom, dbałość o dobre stosunki i miłą atmosferę

• Styl autorytarny: przywódca wydaje polecenia

• Styl demokratyczny: przywódca wspólnie z podwładnymi uzgadnia sposób postępowania

• Styl anarchiczny: przywódca nie podejmuje żadnych wysiłków aby kierować grupą.

Struktura komunikacji

• Przedmiotem zainteresowania był wpływ różnych kształtów struktur komunikacji na sposób funkcjonowania grupy jako całości

Spójność grupy.

• Grupa spójna to taka w której nie ma głębokich podziałów i wyraźnych podgrup czy klik, grupa spójna to taka którą spaja silna więź społeczna ( wszystko to co spaja zbiorowości ludzkie)

• 3 typy postaw spójności grupy:

• Kreowaną organizacyjnie - wynikającą ze zinternalizowania przez członków grupy wspólnych norm i wartości

• Kreowaną organizacyjnie - wynikającą z realizacji jednostkowych i grupowych celów poprzez współzależne działanie członków grupy

• Kreowaną strukturalnie - wynikającą np. z przeciwieństwa grup własnych grupom obcym, z konfliktów z innymi grupami.

• Stopień spójności to stopień w jakim grupa „trzyma się razem”

• Dwa rodzaje motywacji skłaniających ludzi do bycia razem i wspólnego podejmowania różnych działa: atrakcyjność członków, korzyści i satysfakcje jakie mogą wyniknąć z członkostwa w danej grupie

• Grupy:

• Ekspresyjne - grupa np. młodych ludzi którzy lubią być razem wspólnie spędzać czas

• Instrumentalną - grupa młodych ludzi, którzy stowarzyszają się w celu wspólnego prowadzenie działalności zarobkowej

• Grupy bardziej spójne dominują silniej nad swymi członkami

Rodzaje grup

• Grupa pierwotna - grupa odznaczająca się ścisłym zespoleniem jednostek poprzez stosunki osobiste i współpracę. Cechy grupy pierwotnej: względna trwałość, bezpośrednie kontakty, mała liczebność, niewyspecjalizowany charakter kontaktów i względna zażyłość uczestników. Grupę tą łączą przede wszystkim stosunki osobowe a nie rzeczowe ( stosunki między rolami społecznymi klient - sprzedawca) Grupy pierwotne - rodzina, grupa sąsiedzka. Grupa charakteryzuje się lojalnością. Grupy które nie spełniają warunków grupy pierwotnej bywają określane jako grupy wtórne.

Grupy własna i obca

• Grupa własna - wzajemne stosunki pokoju, porządku, prawa. Ich stosunek do wszystkich ludzi spoza grupy to wojna chyba że zmieniły to umowy. Lojalność wobec grupy własnej, poświęcenie dla niej, i pogarda dla ludzi spoza grupy, braterstwo wewnątrz, wojna na zewnątrz

• Grupa odniesienia: grupa która jest dla danej jednostki źródłem norm i wartości, wzorów zachowań: względne upośledzenia - przykład profesora.. Grupy odniesienia są zarówno grupami odniesienia pozytywnego i negatywnego.