Barbara Szacka - Wstęp do socjologii
Rozdział VII - Grupa społeczna
1. Grupa społeczna jako przedmiot zainteresowania socjologii.
Grupa społeczna - wszelki zbiór osób który możemy ujmować jako całość ze względu na jakiekolwiek godne uwagi stosunki zachodzące pomiędzy jego członkami
Przez społeczeństwo rozumiano i rozumie się do dziś zbiorowość trwającą przez wiele pokoleń , a więc istniejącą dłużej niż życie jednostki. Dodatkową cechą społeczeństwa jest posiadanie wspólnych norm norm i wartości a zatem wspólnej kultury.
2. Małe grypy jako mikrostruktury społeczne
Aby powstała grupa musi składać się ona z minimum trzech osób - każda bowiem z trzech osób może się ustosunkować nie tylko do każdej z pozostałych dwóch ale również do tego co dzieje się między nimi, do tego, co je łączy bądź dzieli
Czynniki które sprawiają że pewni liczba osób może być traktowana jako grupa, spójna całość:
różnego rodzaju obiektywne relacje zachodzące między tymi osobami (zachodzące między nimi interakcje) Wszystkie grupy są zbiorowościami lecz zbiorowości które nie spełniają warunków interakcji członków, nie są grupami.
Czynniki subiektywne tj. świadomość wspólnoty , poczucia bycia grupą , postrzeganie siebie jako „my” a także uznawanie tych samych wartości , przejawianie takich samych postaw.
Interakcje między członkami zbiorowości oraz poczucie wspólnoty wyraźnie odróżniają grupę społeczną od przypadkowego zbioru jednostek
Wewnętrzne ustruktowanie grupy
Obok struktur wewnątrzgrupowych istotną cechą grupy jest to, że grupa wytwarza własne normy, wartości, wzory zachowań i reguły postępowania, których uznawanie i przestrzeganie obowiązuje jej członków
3. Struktury wewnątrzgrupowe
STRUKTURA SOCJOMETRYCZNA - zajmuje się wzajemnymi oddziaływaniami między ludźmi zachodzącymi we wszelkich grupach
Klika - zespół członków zbiorowości, których średnia wzajemna sympatia jest większa niż średnia sympatia do pozostałych członków tejże zbiorowości
STRUKTURA PRZYWÓDZTWA - osoby które są przywódcami w jednej sytuacji niekoniecznie muszą być nimi w innej, nie ma jednego typu osobowości przywódczej ale różnego rodzaju sytuacje oraz cechy osobowościowe potencjalnych podwładnych sprzyjają pojawieniu się w danej zbiorowości przywódców o takich a nie innych cechach osobowościowych.
Dwojaki rodzaj ról przywódczych: organizowanie działań zmierzających do wykonania zadania, zapobieganie konfliktom, dbałość o dobre stosunki i miłą atmosferę
Styl autorytarny: przywódca wydaje polecenia
Styl demokratyczny: przywódca wspólnie z podwładnymi uzgadnia sposób postępowania
Styl anarchiczny: przywódca nie podejmuje żadnych wysiłków aby kierować grupą.
Struktura komunikacji
Przedmiotem zainteresowania był wpływ różnych kształtów struktur komunikacji na sposób funkcjonowania grupy jako całości
Spójność grupy.
Grupa spójna to taka w której nie ma głębokich podziałów i wyraźnych podgrup czy klik, grupa spójna to taka którą spaja silna więź społeczna ( wszystko to co spaja zbiorowości ludzkie)
3 typy postaw spójności grupy:
Kreowaną organizacyjnie - wynikającą ze zinternalizowania przez członków grupy wspólnych norm i wartości
Kreowaną organizacyjnie - wynikającą z realizacji jednostkowych i grupowych celów poprzez współzależne działanie członków grupy
Kreowaną strukturalnie - wynikającą np. z przeciwieństwa grup własnych grupom obcym, z konfliktów z innymi grupami.
Stopień spójności to stopień w jakim grupa „trzyma się razem”
Dwa rodzaje motywacji skłaniających ludzi do bycia razem i wspólnego podejmowania różnych działa: atrakcyjność członków, korzyści i satysfakcje jakie mogą wyniknąć z członkostwa w danej grupie
Grupy:
Ekspresyjne - grupa np. młodych ludzi którzy lubią być razem wspólnie spędzać czas
Instrumentalną - grupa młodych ludzi, którzy stowarzyszają się w celu wspólnego prowadzenie działalności zarobkowej
Grupy bardziej spójne dominują silniej nad swymi członkami
Rodzaje grup
Grupa pierwotna - grupa odznaczająca się ścisłym zespoleniem jednostek poprzez stosunki osobiste i współpracę. Cechy grupy pierwotnej: względna trwałość, bezpośrednie kontakty, mała liczebność, niewyspecjalizowany charakter kontaktów i względna zażyłość uczestników. Grupę tą łączą przede wszystkim stosunki osobowe a nie rzeczowe ( stosunki między rolami społecznymi klient - sprzedawca) Grupy pierwotne - rodzina, grupa sąsiedzka. Grupa charakteryzuje się lojalnością. Grupy które nie spełniają warunków grupy pierwotnej bywają określane jako grupy wtórne.
Grupy własna i obca
Grupa własna - wzajemne stosunki pokoju, porządku, prawa. Ich stosunek do wszystkich ludzi spoza grupy to wojna chyba że zmieniły to umowy. Lojalność wobec grupy własnej, poświęcenie dla niej, i pogarda dla ludzi spoza grupy, braterstwo wewnątrz, wojna na zewnątrz
Grupa odniesienia: grupa która jest dla danej jednostki źródłem norm i wartości, wzorów zachowań: względne upośledzenia - przykład profesora.. Grupy odniesienia są zarówno grupami odniesienia pozytywnego i negatywnego.