2-10-2010
Prawo międzynarodowe publiczne reguluje stosunki globalne. Wywodzi się z prawa kanonicznego, wielcy teologowie mówili o problemach współczesnego im świata.
Prawo rzymskie- ius civite, ius gentium, regulowało stosunki między osobami prywatnymi.
Prawo międzynarodowe- system prawny uporządkowany w źródła prawa wzajemnie ze sobą powiązanych, obowiązujących między podmiotami i zabezpieczone przymusem indywidualnym i zbiorowym.
Początkowo na określenie prawa międzynarodowego używano ius gentium potem ius Inter gentium.
Terminu właściwego użyto po raz pierwszy w 1798 r. Do prawa polskiego wprowadził je F. Kaspar (udział Polaków w uprawie prawa międzynarodowego). System prawny obowiązujący wewnątrz systemu.
Pierwszym łącznikiem była religia chrześcijańska:
1054- schizma wschodnia, podział kościoła na łaciński i bizantyjski
1648- pokój westfalski- rozwój państw suwerennych i narodowych
1815- społeczność międzynarodowa ma charakter instytucjonalny (Święte Przymierze)
1865- konferencja w Berlinie, oprócz państw chrześcijańskich zaproszono Turcję. Powstają komisje rzeczne, organizacje techniczne.
W Europie powstają 2 bloki militarne: trójprzymierze i trójporozumienie.
Obecnie społeczność międzynarodowa:
Wysoka instytucjonalizacja
Ma charakter powszechny
Wojna jako środek rozwiązywania sporów jest zakazana
Elementy różniące prawo krajowe i międzynarodowe:
W prawie międzynarodowym brak scentralizowanego prawodawcy;
Inny jest przedmiot regulacji. Prawo międzynarodowe reguluje:
Stosunki między podmiotami
Ustala zasady funkcjonowania
Podstawowym podmiotem jest państwo, ale także organizacje międzynarodowe, stolica apostolska, Suwerenny Zakon Kawalerów Maltańskich, naród prowadzący walkę o niepodległość osoby fizyczne i prawne.
Reguluje status prawny obszarów nienależących do żadnego kraju (obszar dno mórz i oceanów oraz ich podziemie poza granicami jurysdykcji państwa)
W aspekcie funkcjonalnym prawo międzynarodowe publiczne dotyczy prawa dyplomatycznego, konsularnego, wymiany handlowej, konfliktów zbrojnych, ochrony środowiska, ochrony praw człowieka (wkracza w relacje między państwem a jednostką).
Inny katalog źródeł prawa:
Umowy międzynarodowe
Zwyczaj międzynarodowy
Zasady ogólnie uznane przez narody cywilizowane
Prawotwórcze uchwały organizacji międzynarodowych
Akty jednostronne państw
Doktryna prawa międzynarodowego
Orzecznictwo sądów
Brak zorganizowanego aparatu przymusu w prawie międzynarodowym
Sankcje psychologiczne
Sankcje odwetowe
Sankcje zorganizowane
Sankcje psychologiczne- opinia społeczności międzynarodowej, napiętnowanie w ramach zgromadzenia.
Sankcja odwetowa- odpowiedź aktem analogicznym do naruszenia.
Retorsje- legalna odpowiedź na zachowanie
Represalia- czasowe niestosowanie się do normy prawno międzynarodowej w celu skłonienia państwa do przestrzegania tej normy.
Sankcje zorganizowane- środek przymusu jest stosowany nie przez pokrzywdzonego tylko przez organizacje międzynarodowe.
Prawo międzynarodowe publiczne jest regulatorem obok:
Prawa międzynarodowego administracyjnego
Prawa międzynarodowego gospodarczego
Prawa międzynarodowego karnego
Regulatory pozaprawne- moralność międzynarodowa, kurtuazja międzynarodowa.