Liczba mnoga rzeczowników złożonych
Il plurale dei nomi composti
Rzeczowniki złożone w języku włoskim składają się z dwóch elementów: rzeczownika i innej części mowy (przymiotnika, czasownika, przysłówka, przyimka lub innego rzeczownika), np.
il capoclasse (capo + classe) |
(prymus) |
la cassaforte (cassa + forte) |
(sejf) |
la mezzaluna (mezza + luna) |
(półksiężyc) |
l'asciugacapelli (asciugare + capelli) |
(suszarka do włosów) |
il sottopassaggio (sotto + passaggio) |
(przejście podziemne) |
il dopobarba (dopo + barba) |
(płyn po goleniu) |
Liczba mnoga rzeczowników złożonych jest nieprzewidywalna, gdyż nie ma zasad, które można by zastosować we wszystkich przypadkach. Istnieją cztery możliwości tworzenia liczby mnogiej:
a) pierwszy człon przyjmuje formę liczby mnogiej:
il pescespada - i pescispada (miecznik)
il ficodindia - i fichidindia (owoc jadalnego kaktusa)
il capopopolo - i capipopolo (podżegacz)
il capoclasse - i capiclasse (prymus)
Do tej grupy należą rzeczowniki złożone z dwóch rzeczowników. Jest to najrzadziej stosowany sposób tworzenia liczby mnogiej.
b) drugi człon przyjmuje formę liczby mnogiej:
la banconota - le banconote (banknot)
il capolavoro - i capolavori (dzieło sztuki)
la ferrovia - le ferrovie (kolej)
il sottopassaggio - i sottopassaggi (przejście podziemne)
Do tej grupy należą rzeczowniki złożone z dwóch rzeczowników, z przymiotnika i rzeczownika, z czasownika i rzeczownika oraz z przysłówka lub przyimka i rzeczownika. Jest to najczęściej stosowany sposób tworzenia liczby mnogiej.
c) oba człony przyjmują formę liczby mnogiej:
la mezzaluna - le mezzelune (półksiężyc)
il pellerossa - i pellirosse (czerwonoskóry)
la cassaforte - le casseforti (sejf)
Do tej grupy należą rzeczowniki złożone z rzeczownika i przymiotnika lub przymiotnika i rzeczownika.
d. żaden człon nie ulega zmianie:
l'asciugacapelli - gli asciugacapelli (suszarka do włosów)
il dopobarba - i dopobarba (płyn do golenia)
l'aspirapolvere - gli aspirapolvere (odkurzacz)
Do tej grupy należą rzeczowniki złożone z czasownika i rzeczownika oraz z przyimka i rzeczownika.
Istnieją niektóre rzeczowniki, które mogą mieć kilka form liczby mnogiej, np.:
il pescecane - i pescecani / i pescicani (rekin)
Jest wiele wyjątków od powyższych reguł, dlatego najlepiej jest uczyć się rzeczownika złożonego od razu z formą liczby mnogiej, którą można znaleźć w słowniku.