Współosiowość i prostoliniowość osi czopów głównych wału sprawdza się przez pomiar bicia promieniowego tych czopów. Wał korbowy ustawia się na płycie mierniczej, podpierając go na pryzmach, jak na rysunku. Czujnik o dokładności 0,005 mm dostawia się na wysokości osi czopa i po jednym obrocie czopa i wstępnym pomiarze czujnik ustawia się na zerze w miejscu, gdzie był najmniejszy odczyt i ponownie obraca wał w celu ustalenia wartości i miejsca maksymalnego bicia. Miejsce to oznacza się na wale i wpisuje odchyłkę. Pomiary wykonuje się dla każdego czopa głównego. Dla większych wałów stosuje się dwa czujniki na obu końcach czopa i wtedy z dwóch odczytów przyjmuje się większy jako miarę bicia czopa. Mniejsze wały można mocować w kłach tokarki. Zasada pomiaru bicia jest taka sama, jak dla zamocowania wału na płycie mierniczej. Pomiar bicia promieniowego zawiera w sobie również odchyłki kształtu czopa, co należy uwzględnić, znając ich wartości zmierzone w sposób opisany wcześniej.
Ustawienie wału korbowego na płycie mierniczej przy pomiarze bicia promieniowego łożysk głównych
płyta miernicza; 2 — pryzmy; 3 - podstawa czujnika; 4 -czujnik; 5 - wał korbowy
Równoległość osi czopów głównych i korbowych sprawdza się przesuwając końcówkę czujnika wzdłuż tworzących każdego czopa korbowego w jego kolejnych czterech położeniach (po obrocie wału o 90°, 180°, 270°, i 360°). Pomiar ten jest prawidłowy tylko wtedy, gdy oś wału jest dokładnie równoległa do powierzchni płyty mierniczej. Odchyłki równoległości osi czopów korbowych od osi wału korbowego (osi czopów głównych) można określić również przez pomiar za pomocą poziomnicy.
Graniczne wartości odchyłek położenia osi czopów wału określa DTR silnika. Na ogół graniczne bicie promieniowe czopów głównych wynosi 0,16-h 0,40 mm zależnie od średnicy czopów. Dopuszczalna w naprawie silnika odchyłka równoległości osi czopów głównych i korbowych wynosi 0,02 mm na 100 mm.
WNIOSEK
Z przeanalizowanych i wydrukowanych przez komputer danych wynika, iż badany wał korbowy nie nadaje się do dalszej eksploatacji. Wartości odchyłek równoległości dla gniazda 5-6 i 9-10 przekraczają dopuszczalną odchyłkę równoległości osi czopów głównych, wynoszącą 0,02 mm na 100 mm długości wału. Bardzo duże są odchyłki walcowości w przypadku 5-6 , 7-8 , 9-10 , 11-12 ,które to przekraczają dopuszczalną odchyłkę równą 0,15 mm odpowiednio : 3 , 2 , 5 i 6 razy.
GRUPA III MAa Zespół 2