Zdrowie Psychiczne

1.Różne definicje zdrowia psychicznego

Próba stworzenia definicji zdrowia psychicznego opiera się na:

normie praktycznej - uwzględnienie indywidualnych i społecznych obszarów działania człowieka.

Norma statystyczna - określa zdrowie psychiczne jako pewną przeciętność, normalność. Norma idealna - zdrowie psychiczne to maksimum sprawności życiowej, dojrzałości, przystosowania społecznego, dobrego samopoczucia czy samorealizacji.

Norma względna - umiejętność odnalezienia się w społeczeństwie czyli w danej kulturze, wśród pewnych przekonań, wartości.

Medycyna, a konkretnie psychiatria dają nam odpowiedź na pytanie czym jest zdrowie psychiczne - oczywiście jest to definicja umowna, nie oddająca w pełni całego zjawiska odbioru przez człowieka otaczającego go świata i udział w dynamice otoczenia. Tak więc:

Zdrowie psychiczne - jest to stan wolny od zaburzeń psychicznych, czyli takie zachowanie człowieka, które jest wolne od zakłóceń czynności psychicznych

Lecz, w zależności od autora termin zdrowia psychicznego jest w różny sposób kategoryzowany.

Strona internetowa Światowej Organizacji Zdrowia podaje definicję, iż zdrowiem psychicznym jest nie tylko brak zaburzeń psychicznych, ale również stan, w którym osoba zdaje sobie sprawę ze swego potencjału, może sobie radzić ze stresem, pracować efektywnie oraz jest w stanie funkcjonować w społeczeństwie^[1].

Według Marii Jahody jednostka zdrowa psychicznie, to:

• jednostka aktywnie przystosowująca się do otoczenia, usiłująca spełniać wymagania otoczenia bez utraty indywidualności

• jednostka charakteryzująca się spójną oraz zintegrowaną osobowością

• jednostka postrzegająca siebie i świat adekwatnie do sytuacji i własnych możliwości, czasami niezależnie od własnych potrzeb (brak egoizmu z zachowaniem egocentryzmu)

Według Kazimierza Dąbrowskiego zdrowie psychiczne to zdolność do rozwoju w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do konkretnego ideału indywidualnego i społecznego.

2. Czynniki warunkujące zdrowie duchowe i zdrowie psychiczne :

a) Czynniki wewnętrzne warunkujące zdrowie psychiczne człowieka :
- Czynnik genetyczny :
Niezależny od nas samych. Dziedziczymy zapisane w kodzie DNA różne cechy np. predyspozycje i skłonności do różnych chorób, które mogą się ujawnić pod wpływem oddziaływania środowiska zewnętrznego zarówno społecznego jak i naturalnego. Mogą się one nie pojawić, jeśli nie uaktywni ich jakiś środowiskowy czynnik zewnętrzny, na który jesteśmy podatni ze względu na daną predyspozycję czy skłonność genetyczną.

- Czynniki duchowe i psychiczne

Aby mieć dobre zdrowie duchowe i zdrowie psychiczne po pierwsze trzeba uznać, że istnieje rzeczywistość duchowa, a nie tylko materialna, która ma na nas największy wpływ, na nasze zdrowie psychiczne, fizyczne i społeczne, zachowanie i reakcje na fakty, zdarzenia, sytuacje, okoliczności i innych ludzi.

b) Czynniki zewnętrzne warunkujące zdrowie psychiczne człowieka :
- Czynnik zewnętrzny: odpowiednia dieta, stosowanie suplementów diety, brak nałogów;
- Czynnik środowiskowy :

Najważniejszym elementem jest tutaj środowisko społeczne, w jakim się od dziecka wychowujemy - czyli rodzina i grupa rówieśnicza. Czy jest to środowisko miłości i ogólnej bezwarunkowej i bezinteresownej akceptacji nas jako ludzi takich jakimi jesteśmy z naszymi zaletami, ale i też wadami - nikt z nas przecież nie jest doskonały. Zdrowe środowisku społeczne, w którym się wychowujemy buduje w nas poczucie wartości, właściwy obraz siebie i samoocenę, w taki sposób jak na nas reaguje. To ma największy wpływ. W późniejszym życiu znaczenie ma natomiast środowisko szkolne i zawodowe, w jakim uczymy się i pracujemy - zarówno to społeczne, jak i naturalne warunki pracy.

3. Zaburzenia psychiczne

Obrazem zaburzeń są zakłócenia w wypowiedziach czy zachowaniu. Prawie zawsze zamiany w kontakcie z otoczeniem budzą dezaprobatę środowiska, wyobcowanie chorego - to druga cecha chorób psychicznych. Bywa i tak, że zaburzenia psychiczne są bardzo głębokie i całościowe wówczas funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie staje się niemożliwe.

Pomimo różnorodności chorób psychicznych można wyróżnić parę cech wspólnych tego typu zaburzeń:

1. zamiana w sposobie przeżywania

2. cierpienie

3. utrudnienie lub zerwanie kontaktu z otoczeniem

4. brak krytycyzmu

5. zmiany w systemie wartości

Aby dobrze zrozumieć jakiego typu zaburzenia możemy wyróżnić w chorobach psychicznych warto przedstawić prawidłowe czynności psychiczne organizmu ludzkiego.

W sytuacji prawidłowej czynności mózgu warunkującej prawidłowe stany naszej świadomości wyróżniamy trzy typy czynności psychicznych:

• poznawcze

• emocjonalne

• motywacyjne

Prawidłowe czynności psychiczne są podstawą naszej świadomości. Natomiast strukturą która organizuje i łączy w jedno czynności psychiczne to osobowość.

Prawidłowe czynności psychiczne człowieka:

• procesy poznawcze czyli spostrzeganie, pamięć, myślenie

• procesy emocjonalne

• procesy motywacyjne

• stan przytomności

• osobowość

O wielorakich zaburzeniach psychicznych możemy mówić w oparciu o objawy lub na podstawie wyróżnionych zespołów objawów.

4. PRZYCZYNY ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH

-przyczyny somatogenne - zaburzenia organiczne (pochodzenia cielesnego):*choroby mózgu, zmiany w tkance mózgowej (blizny, nacieki), zaburzenia przewodnictwa nerwowego.

-przyczyny psychogenne (wywodzą się z samych przeżyć) - zaburzenia paranoiczne, reaktywne, nerwicowe, psychosomatyczne, osobowości.

-przyczyny endogenne (nieznane czynniki tkwiące w organizmie chorego - dziedziczenie, kondycja psychiczna, nieznany proces chorobowy) - zaburzenia schizofreniczne i afektywne

Inną ważną grupą przyczyn powodujących zaburzenia psychiczne są:

• uzależnienia (toksykomanie, nałogi)

• uzależnienie od alkoholu

1

---