Łysienie plackowate jest niebliznowaciejącą, nawrotową utratą włosów, która może dotyczyć każdego owłosionego obszaru ciała. Klinicznie AA może prezentować wiele różnych postaci. Chociaż medycznie łagodne AA może powodować ogromny emocjonalny i psychosocjalny stres u dotkniętych chorobą pacjentów i ich rodzin.
Patofizjologia AA mozostaje nieznana. Najpowszechniej akceptowaną hipotezą jest ta która uznaje AA za mediowany przez limfocyty T autoimmunologiczny stan, ujawniający się u osób predysponowanych genetycznie.
Autoimmunologia
Większość dowodów podtrzymuje hipotezę że AA jest stanem autoimmunologicznym. Proces wydaje się być mediowany przez limfocyty T, ale przeciwciała skierowane bezpośrednio przeciw strukturom mieszka włosowego występują u pacjentów z AA z większą częstością w porównaniu do grupy kontrolnej. Używając IF przeciwciała przeciw mieszkom włosowym w stadium anagenu znajdowano w 90 % pacjentów z AA w porównaniu do mniej niż 37 % w kontrolnej populacji. Odpowiedź autoprzeciwciał jest heterogeniczna i celuje w różnorodne struktury mieszka włosowego w stadium anagenu. Pochewka zewnętrzna korzenia jest najczęstszym celem przeciwciał wyprzedzając pochewkę wewnętrzną, macierz i łodygę włosa.
Na ile te przeciwciała odgrywają główną rolę w patogenezie, a na ile są tylko epiphenomenem pozostaje jeszcze nieznane.
Histologicznie biopsja obszaru objętego AA ukazuje wokół mieszkowe nacieki limfocytarne dookoła mieszków w stadium anagenu. Naciek złożony jest głównie z limfocytów Th i w mniejszym stopniu limfocytów T supresorowych. Limfocyty CD4+ i CD8+ odgrywają wiodącą rolę ponieważ usunięcie tych subpopulacji limfocytów ....całkowitym lub częściowym odrostem włosów u doświadczalnych łysych szczurów (Dundee) DEBR, w modelu doświadczalnym Dundyego? Zwierzęta następnie tracą włosy po ponownym podaniu populacji limfocytów T. Fakt że nie u wszystkich doświadczalnych zwierząt wystąpił całkowity odrost włosów sugeruje że w proces są wciągnięte także inne mechanizmy. Całkowita liczba krążących limfocytów T może być mniejsza lub prawidłowa.
Ostatnie badania u ludzi także preferują hipotezę autoimmunologiczną. Badania dowodzą że włosy odrastają kiedy objęty chorobą fragment skóry zostanie przeszczepiony myszom z ciężkim złożonym deficytem odporności(wrodzonym brakiem grasicy), pozbawionym komórek immunologicznych. Autologiczne limfocyty T izolowane z dotkniętego chorobą obszaru skóry były hodowane z homogenatem mieszków włosowych i i autologicznymi komórkami prezentującymi antygen. Po początkowym odrastaniu włosów wstrzyknięcie limfocytów T do przeszczepu powodowało wypadanie świeżo odrośniętych włosów. Iniekcje autologicznych limfocytów T które nie były hodowane z homogenatem mieszków nie hamowały utraty włosów.
Podobne doświadczenie przeprowadzono na pozbawionych grasicy myszach, po początkowym odroście włosów na przeszczepionym im fragmencie skóry, po wstrzyknięciu dożylnie surowicy pacjentów dotkniętych AA, nastąpiła utrata odrośniętych włosów. Jakkolwiek to samo doświadczenie pokazało że u myszy którym wstrzyknięto surowicę pacjentów z AA, zwiększył się depozyt Immunoglobulin i dopełniacza wokół mieszków włosowych. W porównaniu do myszy którym wstrzyknięto kontrolną surowicę, które nie miały skłonności do gromadzenia depozytów. Dodatkowo okazało się że AA może być indukowane przez przeniesienie przeszczepu od myszy dotkniętej AA do zdrowej myszy. Przeniesienie przeszczepu od zdrowej myszy do chorej na AA powoduje utratę włosów z przeszczepu. Ostatecznie pewne czynniki wewnątrz mieszków i prawdopodobnie w otaczających...hamują autoimmunologiczną reakcję. Dodatkowe lub odejmujące czynniki głęboko(poważnie) modyfikują rezultat odrostu włosów.
Kliniczne dowody faworyzujące autoimmunizację? Sugerują że AA jest związane z innymi schorzeniami z grupy autoimmunologicznych z których najbardziej znaczącymi są choroby tarczycy i bielactwo......
Podsumowując, korzystny wpływ usunięcia limfocytów T na odrost włosów, wykrycie autoprzeciwciał, możliwość przeniesienia AA z chorych do zdrowych zwierząt i wywołanie remisji poprzez przeszczepienie dotkniętego chorobą obszaru skóry do zwierząt w immunosupresji są dowodem na korzyść zjawiska autoimmunizacji.
GENETYKAS
Wiele czynników przemawia za genetycznymi predyspozycjami do AA. Częstość dodatnich rodzinnych wywiadów w kierunku AA u pacjentów z AA waha się między 10-20% w porównaniu do 1,7% w kontrolnej populacji. Ten związek jest wyższy u pacjentów z cięższą postacią (16-18%)niż u pacjentów z postacią zlokalizowaną (7-13%). Doniesienia o AA u bliźniąt są także interesujące. Nie stwierdzono korelacji między stopniem zajęcia przez AA i typem AA stwierdzanym u osób spokrewnionych.
Badano kilka genów oraz dużą ilość badań ogniskowano(skupiano na ludzkim antygenie białokrwinkowym. Dwa badania dowodzą że ludzki białokrwinkowy antygen DQ3(DQB1*0301) był wykrywany częściej niż u 80 % pacjentów z AA, co sugeruje że może to być wskaźnik wrażliwości(podatności ) na AA. Badania również donoszą że HLA DQ7 i ludzki antygen białokrwinkowy DR4 były obecne znacząco częściej u pacjentów z AT i AU. Innym genem budzącym zainteresowanie jest gen kodujący antagonistę receptora dla interleukiny 1, którego obecność może korelować z ciężkością choroby. Wreszcie wysoki zespołu Downa z AA sugeruje wciągnięcie(zaangażowanie genu zlokalizowanego na chromosomie 21.
Podsumowując, uwarunkowania genetyczne prawdopodobnie odgrywają ważną rolę determinując decydującą o podatności na chorobę i jej ciężkość. AA jest prawdopodobnie wynikiem raczej defektu poligenowego niż pojedynczego genu. Rola czynników środowiskowych w inicjacji(zapoczątkowaniu) lub hamowaniu schorzenia nie jest jeszcze określona.
CYTOKINY
Interleukina 1 i TNF okazały się najsilniejszymi inhibitorami wzrostu włosa w hodowlach in vitro. Przeprowadzone następnie badanie mikroskopowe powyższych hodowli mieszków włosowych ukazały zmiany morfologicznie podobne do obserwowanych w AA.