Zapalenie jamy ustnej

• Jako schorzenie występuje dość często, obejmuje zapalenie języka, podniebienia, dziąseł oraz błony śluzowej warg i policzków

• Przyczyny: fizyczne, chemiczne i zakaźne

• Objawy: ograniczenie apetytu, obfite ślinienie, trudności w pobieraniu pokarmu, wykwity na błonach śluzowych, zapalenie i obrzęk węzłów chłonnych żuchwowych i pozagardłowych

• Podział zależnie od zmian na błonie śluzowej

• Nieżytowe, pęcherzykowe, grudkowe, wrzodziejące, ropne, martwicze, zastoinowe, przerostowe.

• Przebieg - ostry lub przewlekły

• Leczenie - zmiana karmy na półpłynną, miękką, świeżą, do picia letnia woda. Postać ostra - głodówka i odżywianie sztuczne, płukanie płynami antyseptycznymi ( 1% KMnO4, 2 % kwas borowy, rumianek), antybiotyki, witamina C.

Zapalenie gardła

• Proces zapalny łączy się z zapaleniem krtani, węzłów chłonnych, zatok, migdałków, nosa, jamy ustnej i worków powietrznych

• Przyczyny - czynniki fizyczne, termiczne lub przejście procesu chorobowego z innych odcinków ( krtań, węzły chłonne)

• Objawy kliniczne - wzrost CTO, powiększenie węzłów chłonnych, osowienie, niechęć do jedzenia i picia, kaszel, obrzęk okolicy gardła, bolesność, towarzysząco zapalenie spojówek lub górnych dróg oddechowych. U koni okresowo występuje zwracanie karmy przez nos. Pamiętaj u koni nie można oglądać samego gardła!!!

• Rozpoznanie - objawy kliniczne, badanie kliniczne

• Leczenie - głodówka w stanie ostrym do 3 dni, dieta rozdrobniona o odpowiedniej temperaturze

• Sztuczne odżywianie - płynoterapia

• Preparaty bodźcowe

• Antybiotykoterapia

Porażenie gardła

• Przyczyny - choroby zakaźne, zatrucia, urazy mechaniczne, procesy nowotworowe

• Objawy kliniczne- zwierzę żuje pokarm, ale go nie połyka, karma zalega w jamie ustnej i wypada. Choroba bardzo często przebiega z porażeniem przełyku i języka. Łatwo dochodzi przy próbie połykania do zachłyśnięcia śliną, resztkami karmy, a co za tym idzie do zachłystowego zapalenia płuc

• Rokowanie - niepomyślne

• Leczenie - choroba podstawowa, sztuczne odżywianie, wit. B1 i B12, ( kiedyś strychnina)

Zapalenie przełyku

• Choroba podstawowa łączy się z zapalenie gardła, jamy ustnej czy żołądka.

• Przyczyny - tło urazowe, chemiczne oraz choroby zakaźne

• Objawy kliniczne - wzrost napięcia mięśni przełyku, skurcz czynnościowy wraz z obrzękiem błony śluzowej, ślinienie, bardzo bolesne połykanie, kaszel. Często dochodzi do zamknięcia światła przełyku.

• Leczenie - zależnie od przyczyny, dieta, sztuczne odżywianie, antybiotyki, leki p/zapalne i rozkurczające

Atonia i porażenie przełyku

• Występuje najczęściej z zapaleniem gardła

• Przyczyny - jak porażenie gardła

• Objawy kliniczne - gromadzenie karmy praktycznie na całym przebiegu przełyku, pokarm nie dostaje się do żołądka, brak bolesności, często prowadzi do zachłystowego zapalenia płuc.

• Leczenie - jak porażenie gardła

Zadławienie= zatkanie przełyku

• Całkowite zamknięcie ( nagłe) światła przełyku ciałem obcym, co powoduje niemożność połykania, zwracanie treści i śliny. Występuje głównie u przeżuwaczy i łączy się ze wzdęciem żwacza.

• Przyczyny - stałe, duże kawałki karmy: ziemniaki, buraki, jabłka. U koni ciała obce zatrzymują się głównie w odcinku piersiowym

• Objawy kliniczne - pojawiają się nagle, niepokój, bolesność, ślinienie, czasem kaszel, przyspieszona perystaltyka ( rozrzedzony kał w małych porcjach). Po kilku godzinach pojawia się odruchowy skurcz przełyku i objawy niepokoju znikają.

• Rozpoznanie - wywiad, sondowanie, RTG, Pamiętaj o chorobach zakaźnych!!! ( ślinotok)

• Leczenie - zepchnięcie ciała obcego w kierunku do żołądka, podaj leki rozkurczowe i p/bólowe. Przed zepchnięciem stosujemy leki poślizgowe ( olej parafinowy 100-150 ml). Jeżeli nie możemy usunąć - zabieg chirurgiczny. Przy zatkaniu paszami suchymi uwadniamy treść wodą letnią i staramy się ją wypłukać.

Zwężenie przełyku

• Jest odmianą zatkania przełyku

• Przyczyny - blizny po stanach zapalnych i urazach mechanicznych, nowotwory

• Objawy kliniczne - narastają stopniowo w odróżnieniu od zatkania, pojawiają się trudności w połykaniu, zwierzęta chętnie pobierają wodę i karmę płynną, mogą „ rzucać się na karmę”, ale szybko zniechęcają się do jej pobierania

• Rozpoznanie - zgłębnikowanie zgłębnikiem o różnej średnicy, aby ustalić stopień zwężenia

• Leczenie - chirurgiczne

Rozszerzenie przełyku

• Najczęściej u małych zwierząt: wady anatomiczne

• Rozszerzenie może dotyczyć całego przełyku jak i jego części ( uchyłek),

• Przyczyny - następstwo zwężenia, przewlekłego zadławienia, atoni przewodu pokarmowego

• Leczenie - korekta chirurgiczna, czasem masaż treści pokarmowej.