Ciepłownictwo
jerzy.pogorzelski@tlen.pl
W sektorze komunalno - bytowym po stronie procesów wytwarzania i dystrybucji ciepła istnieją znaczące możliwości ograniczania emisji zanieczyszczeń powietrza ( CO2, SO2, NOx, oraz pyłów ). Zgodnie z technicznymi ocenami istnieje możliwość ograniczenia zużycia paliw podstawowych - głównie węgla - w wyniku wzrostu sprawności energetycznej źródeł ciepła i sieci przesyłowych w skali kraju średnio o 10 - 15 %. Procesy te mogą być , po wprowadzeniu odpowiednich regulacji prawnych ekonomiczne uzasadnione. Obejmować powinny następujące szczegółowe programy działań o charakterze inwestycyjno - remontowym w zakresach:
wprowadzania skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w źródłach rozsianych i rozproszonych - małych i średnich mocy - do ok. 20 MW mocy elektrycznej, co ogranicza zużycie paliwa o 25 - 28 %
modernizacji węglowych kotłów rusztowych w ciepłowniach zapewniającą sprawności energetyczne na poziomie 85 - 90 % co w efekcie ograniczy emisję zanieczyszczeń o rząd 8 do 10% a NOx nawet o 20%,
ograniczania strat transportowych w miejskich sieciach ciepłowniczych, szczególnie w zakresie ich szczelności hydraulicznej i cieplnej przynoszcej ok.5-8% efekt w stosunko do energii pierwotnej,
wprowadzenia zdalnych systemów monitorowania i zarządzania systemami ogrzewczymi i ciepłowniczymi również w strukturach lokalnie rozproszonych.
Programy te są w pełni zgodne z kierunkami wyznaczonymi w dokumencie „Polityka energetyczna Polski do roku 2025” oraz przyjętą przez Komisję Europejską „Białą Księgą” (1995 r.) wyznaczającą kierunki rozwoju europejskiej energetyki oraz „Zieloną Księgą” ( 2000 r. ) dotyczącą redukcji emisji gazów) jak i licznymi dyrektywami dotyczącymi zarówno energetyki jak i ochrony środowiska.
Szczególnie istotnym zagadnieniem w procesie ograniczania emizji gazów cieplarnianych jest zdecydowane rozszerzenie skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej
Tak więc krajowy program działań dotyczący ograniczania zużycia energii i emisji zanieczyszczę powietrza poza odbiorcami końcowymi powinien również obejmować obszar wytwarzania i dystrybucji ciepła. Stwierdzenie to wzmacniają analizy ekonomiczne wskazujące , że opłacalność działań w tym zakresie powinna je preferować.
W obecnym stanie prawnym wynikających również z ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych miejskie przedsiębiorstwa ciepłownicze są wyłączone z tego procesu. Eliminują je takie zapisy jak:
konieczność uzyskania efektu energetycznego wyższego od 25 % co w przypadku systemów ciepłowniczych jest nieporozumieniem,
ograniczenie mocy ciepłowni osiedlowej do poziomu 11,6 MW.
Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. O wpieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych wraz ze zmianami z dnia 21 czerwca 2001 r.
2. Ustawa z dnia 10 kwietnia - Prawo energetyczne, rekst jednolity Dz. U. Z 2003 r nr.153 poz. 1504
Wnioski:
w zakresie gospodarki komunalno - bytowej, obszarze ciepłownictwa, istnieje duży niewykorzystany potencjał możliwości redukcji zużycia energii i ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza
proponuję się zasadniczą nowelizację ustawy o wspierani przedsięwzięć termomodernizacyjnych w celu objęcia nią miejskich systemów ciepłowniczych,
należy wprowadzić zaspół postanowień prawnych głownie rozporządzeń wykonawczych związanych z ustawą - Prawo Energetyczne2 preferujących skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła,
w tym celu koniecznym jest uruchomienie prac studialnych i programowych w celu opracowania projektu takiego systemu