5. RELACJE INTERPERSONALNE

1. Atrybuty relacji między ludźmi zob. model „FIRO B”

2. Teoria relacji międzyludzkich.

Podstawą stosunków między ludźmi jest uniwersalna

zasada wymiany

regulowana wewnętrznym i zewnętrznym obrazem siebie.

W procesie wymiany staramy się podtrzymać obraz swego „JA”.

Przedmiotem wymiany są wartości - zob. model Foa:

• miłość,

• przysługi,

• dobra (przedmioty)

• pieniądze,

• informacje,

• status społeczny.

WYMIANA RÓWNOWAŻNA

Zwykle ludzie dążą do poczucia równowagi wymienianych wartości, tak więc:

Postrzegany przez podmiot stosunek korzyści do nakładów własnych (efekt wymiany) subiektywnie odpowiada efektom uzyskiwanym przez partnerów.

W początkowym okresie związku interpersonalnego partnerzy skupiają uwagę na swych korzyściach, z czasem -

na swych nakładach.

Z upływem czasu wartość subiektywna nakładów własnych rośnie, a korzyści - maleje.

REGUŁA ZYSKU

związki, z których uzyskujemy efekty rosnące cenimy bardziej niż te, które zapewniają efekty na stałym spodziewanym poziomie, nawet jeśli są one większe od rosnących.

Reguła straty - vice versa.

Reguła inwestycji

związek jest ceniony tym bardziej im większych nakładów wymagało jego nawiązanie i podtrzymanie.

Regułę tę objaśnia teoria dysonansu poznawczego, której istotą jest dążenie człowieka do podtrzymania obrazu siebie. Cenimy związek by uzasadnić wartość swej inwestycji.

5.3. INFORMACYJNY I NORMATYWNY WPŁYW SPOŁECZNY

Informacyjny wpływ społeczny

polega na naśladowaniu zachowania osób postrzeganych jako źródło informacji w sytuacji niejasnej dla podmiotu.

Informacyjny wpływ społeczny

może wywołać w tłumie silne emocje i niekontrolowane zachowania.

Ludzie podatni są na wpływ informacji szczególnie w sytuacji postrzeganej jako zagrażającej i kryzysowej.

Normatywny wpływ społeczny polega na podporządkowaniu się podmiotu wymaganiom innych osób i normom grupy w celu uzyskania jej akceptacji.

Wpływ społeczny zależy m.in. od:

• znaczenia dla podmiotu osób wywierających wpływ

• bliskości kontaktu z tymi osobami

• czasu wywierania wpływu

• liczby osób wpływających.

1

---