1. Wstęp.

Kalkulacja kosztorysowa jest istotnym działaniem podejmowanym przez wykonawcę budowlanego ubiegającego się o zlecenie wykonania robót, w celu wyznaczenia proponowanej ceny, za jaką skłonny jest dane roboty zrealizować.

Podstawę do określenia tej ceny stanowią koszty bezpośrednie, związane z wykonaniem robót, zależne wprost od wielkości tych robót (koszty robocizny, materiałów oraz pracy sprzętu i środków transportu technologicznego), jak i narzuty, przede wszystkim koszty pośrednie i zysk. Wpływ niewłaściwej kalkulacji kosztów pośrednich i zysku na kondycje finansową przedsiębiorstwa może być znaczący. Zbyt wysokie oszacowanie spowoduje zawyżenie ceny kosztorysowej, która może nie zostać zaakceptowana przez inwestora. Zbyt niska wartość może spowodować, że wykonawca poniesie straty realizując dane roboty budowlane.

2. Etapy kosztorysowania

Proces kosztorysowania składa się z następujących ogólnie określonych etapów

• ustalenie celu sporządzenia kosztorysu i na tej podstawie rodzaju kosztorysu i jego zakresu,

• ustalenie danych wyjściowych do kosztorysowania,

• wykonanie przedmiaru lub obmiaru z ustaleniem podstaw wycen poszczególnych pozycji

• dokonanie wyceny

• sporządzenie kompletnego dokumentu w wymaganym zakresie i formie

3. Techniki kosztorysowania

W okresie przed rozpowszechnieniem się techniki komputerowej kosztorysowanie prowadzone było w formie dokumentu papierowego opracowywanego na podstawie książkowych i broszurowanych wydań katalogów i cenników robót.

Obecnie dokument papierowy jest sporządzony w ostatnim etapie kosztorysowania, a większość czynności procesu kosztorysowania wykonywana jest przy pomocy techniki komputerowej.

Stosując odpowiednie oprogramowanie kosztorysowe ciężar obliczeń rachunkowych i innych czynności automatycznych przerzucony zostaje na system (program kosztorysowy), dzięki czemu kosztorysant może skoncentrować się na meritum sprawy, czyli:

4. Rodzaje kosztorysów:

§ 6. 1. W zależności od przeznaczenia należy posługiwać się jednym z następujących rodzajów kosztorysów:

1. Kosztorys ofertowy stanowi kalkulację ceny oferty i jest przygotowywany przez wykonawcę przed wykonaniem robót.

2. Kosztorys zamienny stanowi kalkulację dla ustalenia zmiany ceny ustalonej w umowie i jest przygotowywany przez wykonawcę po wykonaniu robót jako propozycja zmian kosztorysu ofertowego z uwagi na zmiany pierwotnie przewidzianych ilości jednostek przedmiarowych.

3. Kosztorys powykonawczy stanowi kalkulację dla ustalenia wynagrodzenia wykonawcy za wykonane roboty, w przypadku gdy nie jest opracowany kosztorys ofertowy, i jest sporządzany przez wykonawcę po wykonaniu robót.

5. Przedmiotem kalkulacji kosztorysowej jest ustalenie kosztów robót budowlanych przyszłego kontraktu. Kalkulację kosztorysową można podzielić na:

• kalkulację wstępną na postawie której ustala się koszty oczekiwane, na etapie przygotowywania oferty oraz procedury przetargowej

• kalkulację końcową , która określa faktycznie ponoszone koszty, po ukończeniu budowy

6. Podział kosztów

Pod pojęciem kosztów produkcji budowlanej i usług rozumie się niezbędne wartościowe zużycie takich czynników jak: płace, materiały, usługi obce, odpisy amortyzacyjne, koszty socjalne, itp.

7. Metody

a) Kosztorysy opracowuje się metodą kalkulacji uproszczonej lub szczegółowej.

b) kalkulacja uproszczona

1. Kalkulacja uproszczona polega na obliczeniu ceny kosztorysowej jako sumy iloczynów ustalonych jednostek przedmiarowych i ich cen jednostkowych, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług (VAT) - według formuły:

                      C_k =  L * C_j + P_V

gdzie:

C_k -  oznacza cenę kosztorysową,

L -   oznacza liczby ustalonych jednostek przedmiarowych,

C_j -  oznacza ceny jednostkowe dla ustalonych jednostek przedmiarowych,

P_V -  oznacza podatek od towarów i usług (VAT).

c) kalkulacja szczegółowa

1. Kalkulacja szczegółowa polega na obliczeniu ceny kosztorysowej jako sumy iloczynów: ilości ustalonych jednostek przedmiarowych, jednostkowych nakładów rzeczowych i ich cen oraz doliczonych odpowiednio kosztów materiałów pomocniczych nieobjętych nakładami rzeczowymi, kosztów pośrednich i zysku, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług - według formuły:

 

            C_k = (L * n * c) + Kp + Z + P_V

 

gdzie:

C_k -    oznacza cenę kosztorysową,

L -     oznacza ilość ustalonych jednostek przedmiarowych,

n -     oznacza jednostkowe nakłady rzeczowe: robocizny - n_r, materiałów - n_m, pracy sprzętu i środków transportu technologicznego - n_s,

c -     oznacza ceny jednostkowe czynników produkcji obejmujące: godzinową stawkę robocizny kosztorysowej - C_r, ceny jednostkowe materiałów - C_m, ceny jednostkowe maszynogodziny pracy sprzętu i środków transportu technologicznego - C_s,

n * c -  oznacza koszty bezpośrednie na jednostkę przedmiarową obliczone wg wzoru:

8.Podział kosztów:

1. koszty jednostkowe - Kosztami jednostkowymi nazywa się wszystkie koszty przypadające na dany rodzaj robót, tzn. koszty, które można bezpośrednio przyporządkować danej jednostce produkcji.

Np. koszty bezpośrednie robocizny, materiałów czy sprzętu

2. Koszty ogólne - Koszty ogólne są to koszty przypadające wspólnie na wiele produktów. Nie można ich bezpośrednio przyporządkować do jednego produktu, a ich wielkość określa się procentowo.

Np. koszty ogólne budowy i zarządu, uposażenie pracowników biurowych, koszty lokalowe.

---