Joanna Mikuła

Gr 036 (A) OSDM

Sprawozdanie 2.

Temat doświadczenia 1:

Wykrywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych w tłuszczach jadalnych

Metoda ta służy do wykrywania nienasyconych kwasów tłuszczowych w tłuszczach jadalnych i sprowadza się do reakcji stwierdzających obecność wiązań podwójnych między atomami węgla. Do tych podwójnych wiązań mogą przyłączać się atomy bromu lub jodu.

Obserwacje:

Numery probówek	Postępowanie				Obserwacja (barwa roztworu)
		masło	smalec	Olej roślinny		Woda bromowa
1	1 ml	-	-	1 ml	Barwa pomarańczowa
2	-	1 ml	-	1 ml	Barwa pomarańczowa
3	-	-	1 ml	1 ml	Brak barwy

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

1. W probówkach, w których znajdowało się odpowiednio masło i smalec oraz woda bromowa (probówki1i 2) woda bromowa nie odbarwiła się, co oznacza, iż nie zaszedł proces addycji a co za tym idzie w tych tłuszczach jadalnych (masło i smalec) nie ma nienasyconych kwasów tłuszczowych.

2. W probówce, w której znajdował się olej roślinny oraz woda bromowa (probówka 3) woda bromowa uległa odbarwieniu. W tej probówce zaszła reakcja addycji co oznacza iż oleje roślinne zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe.

Temat doświadczenia 2:

Wykazanie obecności glicerolu w roztworze wodnym.

Metoda ta służy do wykazania obecności glicerolu w roztworze wodnym. W środowisku zasadowym (w naszym przypadku NaOH) glicerol w połączeniu z jonami Cu ²⁺ (pochodzącymi ze związku CuSO₄ × 5H₂O) tworzy kompleks o barwie szafirowej.

Obserwacje:

Probówka 1:

Glicerol + NaOH + CuSO₄ × 5H₂O = barwa szafirowa

Probówka 2:

H₂O + NaOH + CuSO₄ × 5H₂O = barwa błękitna.

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

Wykonane doświadczenie potwierdziło nam, iż w środowisku zasadowym glicerol w połączeniu z jonami Cu ²⁺ tworzy kompleks o barwie szafirowej.

Temat doświadczenia 3:

Wykrywanie cholesterolu w tłuszczach jadalnych -

Próba Salkowskiego.

Metoda ta służy do wykrycia cholesterolu w tłuszczach jadalnych. Cholesterol zadany silnym kwasem tworzy barwny produkt na granicy warstw chloroform- kwas.

Obserwacje:

Numery probówek	Postępowanie				Obserwacja
		masło	smalec	0,2% chloroformowy roztwór cholesterolu		H2SO4
1	1 ml	-	-	1 ml	Powstały dwie warstwy, zmętniała od góry, a na dole zmętniała o żółtym zabarwieniu
2	-	1 ml	-	1 ml	Powstały też dwie warstwy od góry żółta  zmętniała, a druga jasnożółta , klarowna
3	-	-	1 ml	1 ml	Powstały dwie fazy. Od góry czerwona,  a na dole żółta, z tym że na ich granicy  pojawił się czerwono brunatny kolor.

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

1. W probówkach, w których znajdowało się odpowiednio masło i smalec (w postaci chloroformowych roztworów)oraz H₂SO₄ (probówki1i 2) powstały dwie warstwy, ale na granicy tych warstw nie zaszła reakcja barwna.

2. W probówce, w której znajdował się 0,2% chloroformowy roztwór cholesterolu oraz H₂SO₄ (probówka 3) powstały dwie fazy. Na granicy faz można było zaobserwować reakcje barwną - powstał barwny  kompleks  cholesterolu  z kwasem.

Temat doświadczenia 4:

Reakcja zmydlania tłuszczów właściwych.

Reakcja ta służy do analizy jakościowej tłuszczów właściwych. Tłuszcze pod wpływem KOH lub NaOH (jak w naszym przypadku) ulegają hydrolizie alkalicznej i otrzymuje się z nich odpowiednie sole kwasów tłuszczowych nazywane mydłami.

Obserwacje:

Do doświadczenia użyłam 2,038g masła. Masło pod wpływem 30%-owego roztworu NaOH i 1cm³ etanolu oraz pod wpływem ogrzewania tworzy jednolitą masę mydlaną. Masa mydlana po rozpuszczeniu w gorącej wodzie tworzy koloidalny roztwór.

Badanie właściwości mydeł:

1. Obniżanie napięcia powierzchniowego:

Mydła służą do wytwarzania emulsji tłuszczu z wodą. Podczas energicznego wstrząsania roztworu mydła wytwarza się piana.

Obserwacje:

Probówka 1.

W probówce, do której dodałam mydła wytworzyła się trwała emulsja tłuszczu w wodzie.

Probówka 2.

W tej probówce (bez mydła) pojawiły się drobne kuleczki tłuszczu, które po upływie czasu połączyły się w większe zbiorowiska tłuszczu i zebrały się na powierzchni wody.

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

Mydło jako substancja powierzchniowo czynna tworzy trwałe emulsje tłuszczu z wodą.

2. Wysalanie mydła:

W środowisku wodnym mydło tworzy koloid hydrofilowy i ulega procesowi hydratacji. Jeśli do roztworu mydła wprowadzimy np. NaCl (jak w naszym przypadku ) to spowoduje on wytrącenie mydła. Zjawisko to nosi nazwę wysalania i jest procesem odwracalnym.

Obserwacje:

W probówce w której znajdowało się mydło i wprowadzałam porcjami NaCl pojawił się kłaczkowaty osad. Osad ten pod wpływem nadmiaru wody rozpuścił się.

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

Pojawienie się w probówce kłaczkowatego osadu świadczy o tym, iż zaszła reakcja wysalania.

3. Otrzymywanie mydła nierozpuszczalnego w wodzie:

Mydła dzielą się na rozpuszczalne i nierozpuszczalne w wodzie. Podział ten dokonany jest w zależności od wchodzącego w skład mydła metalu. Reakcja, którą przeprowadziłam miała na celu otrzymanie mydła nierozpuszczalnego wodzie. Jest to jedna z reakcji analizy jakościowej tłuszczów właściwych.

Obserwacje:

Probówka 1.

W probówce tej znajdowało się mydło i roztwór CaCl₂.

W probówce tej wytrąciło się białe mydło, które nie rozpuściło się w nadmiarze wody.

Probówka 2.

W probówce tej znajdowało się mydło i roztwór MgCl₂.

W probówce tej wytrąciło się białe mydło, które nie rozpuściło się w nadmiarze wody.

Probówka 3

W probówce tej znajdowało się mydło i roztwór (CH₃COO)₂Pb.

W probówce tej wytrąciło się białe mydło, które nie rozpuściło się w nadmiarze wody

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

Mydła, które powstały w probówkach nie rozpuściły się w nadmiarze wody. Świadczy to o tym, iż powstały mi mydła nierozpuszczalne w wodzie, co za tym idzie proces wytrącania mydeł, który zaszedł nie jest procesem wysalania.

4. Wydzielanie z mydeł wolnych kwasów tłuszczowych:

Mydła reagują z mocnymi kwasami (w moim przypadku był to H₂SO₄), które wypierają z nich słabe i nierozpuszczalne w wodzie kwasy tłuszczowe.

Obserwacje:

W probówce, w której znajdował się roztwór mydła i do której wprowadziłam stężony H₂SO₄ wytrąciła się mieszanina nierozpuszczalnych w wodzie kwasów tłuszczowych, która zebrała się na powierzchni cieczy.

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

Mocne kwasy mineralne reagują z mydłami i wypierają z nich słabe i nierozpuszczalne w wodzie kwasy tłuszczowe, które zbierają się na powierzchni cieczy.

Temat doświadczenia 5:

Liczba zmydlania.

Liczba zmydlania mówi nam o ilości mg KOH niezbędnej do zobojętnienia wolnych i zmydlania związanych estrowo kwasów tłuszczowych, zawartych w gramie tłuszczu.

Liczbę zmydlania obliczamy ze wzoru:

L= 28,06 (x-y) / c

Gdzie:

x - liczba cm³ zużytego HCl

y- wynik próby ślepej

c- waga tłuszczu

Obserwacje:

W doświadczeniu użyliśmy 0,97 g tłuszczu (smalcu)

Uzyskane wyniki:

x - 53 cm³

y - 52,7 cm³

Zatem liczba zmydlania wynosi:

L= 28,06 (53 cm³- 52,7cm³) / 0,97

L = 8,67 mg KOH/g

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

Temat doświadczenia 6:

Liczba jodowa.

Liczba jodowa to ilość gramów jodu, jaką wiąże 100 g tłuszczu. Tłuszcze ciekłe (olej) charakteryzują się wysokimi liczbami zmydlania (ponad 100), natomiast tłuszcze stałe, posiadają niski liczby jodowe, np. masło 25-38, smalec 46-66

Obserwacje:

W doświadczeniu użyliśmy 0,695 g tłuszczu (masła). Liczbę jodową wyliczamy z różnicy wyników próby ślepej i badanej:

Gdzie:

a - liczba cm³ 0,1 M roztworu Na₂S₂O₃ zużytego w próbie ślepej

b - liczba cm³ 0,1 M roztworu Na₂S₂O₃ zużytego w próbie badanej

g - waga tłuszczu w gramach

Uzyskane wyniki:

a - 29,5 cm³

b - 27 cm³

g - 0,695 g

LJ = 4,56 g I₂ /100 g tłuszczu

Wnioski z przeprowadzonego doświadczenia:

---