RECEPTURA

poważnych błędach, które trudno potem przed komisją odkręcić - pomyłka w przeliczeniach dawki, pomyłka w substancji (wzięto inną niż na recepcie), nieuwzględnienie, że substancja była w rozcierce, więc wydaje mi się, ze trzeba się skupić na najbardziej istotnych rzeczach, no i naprawdę przyłożyć się do opisu recepty, synonimów, opisu wykonania (z cedzeniem, sączeniem, przesiewaniem przez sita, pakowaniem, opisem etykiety, itd) i wszystkich obliczeń (dawek, stężeń, masy łyżeczki, czy kropli, współczynników wyparcia, itd), bo na tym co napiszemy opiera się podobno głównie ocena. no i pisała, że recepty niestety były dosyć archaicznie, że były również czopki i zalecali robić w unguatorze, ale że ogólnie prawie wszyscy zdali. tyle wiem o praktycznym we wrocławiu i w warszawie. można było mieć kalkulatory, mile widziane były własne fartuchy, dostęp do wszystkich farmakopei podczas wykonywania leku, trzeba tylko nietety pamiętać, że wielu rzeczy w FP nie ma, np współczynników wyparcia, czy tabel do kropli ocznych.

PUNKTACJA NA EGZAMINIE

1. prawidłowość opisu leku - do 1-5 pkt, czyli kontrola i korekta dawek, analiza pod kontem interakcji, nazwy synonimów, obliczenia konieczne do wykonania leku, działanie i zastosowanie leku
   2. dobór utensyliów i opakowania - 1-5 pkt !!! dlatego może jednak ważne jest, czy napiszemy butelka, czy butelka z szeroką szyjką, albo zakraplacz, czy kroplomierz
   3. tok postępowania przy wykonywaniu leku - 1-5 pkt też uzasadnienie w formie pisemnej, ze zwróceniem uwagi na potrzebę zastosowania określonych procesów technologicznych jak rozpuszczanie, rozdrabnianie, mieszanie, saczenie, wyjaławianie, a także subs. pomocniczych
   4. uzasadnienie ustne - 1-5 pkt
   czyli max można uzyskać 20 pkt, żeby zdać trzeba mieć min 12, przy czym jest zastrzeżenie, że z każdego "etapu" musisz mieć minimum 3 pkt (nie można np mieć 3 etapy zaliczone na 5 pkt a jeden 0 - wtedy niestety wynik jest "niepozytywny"

protokół wygląda tak (wg tych zasad przeprowadzenia egzaminu(
1. merytoryczna ocena recepty na lek robiony - co ty pisac nie wiem - myslę, że opisać postać leku, czy dla dorosłego, czy dla dziecka, czy dawki nie przekroczone, czy lek w ogóle możliwy do wykonania, itd
2. opis sposobu wykonania z uwzględnieniem, tam gdzie trzeba, uzasadnienia:
a. kontroli dawek i korekty jeśli potrzeba
b. możliwość wystąpienia interakcji i sposób wyeliminowania
c. nazwy synonimów składników lwków
d. obliczeń koniecznych do prawidłowego wykonania leku
e. działania i zastosowania
3. praktyczne wykonani leku
a. dobór utensyliów, opakowania finalnego
b. wykonanie leku recepturowego w formie do wydania
4. uzasadnienie w formie pisemnej toku sporządzania leku ze zwróceniem uwagi na potzrebę zastosowania wybranych procesów tech, jak rozpusz., mieszanie, itd.

OPIEKA

opieka: pacjentka 52 lata, wykształcenie wyższe-nauczycielka
od 6 lat leczy się na zwyrodnienie stawów; od pół roku ma zdiagnozowaną cukrzycę typu II. Skarży się na dyskomfort przewodu pokarmowego.Leki
arthrotec forte 1-0-1
diaprel mr 1-0-0
glucobay 50 1-1-1
manti w razie dolegliwości
ciśnienie mierzone 160/90 glikemia na czczo- 65 poposiłkowa 115
cisnienie nastepna wizyta 155/90 glikemia na czczo 45, poposiłkowa <115
pacjentka zgłasza sie do apteki z kolejna recepta na Arthrotec forte, skarży sie wzdęcia, biegunki; prosi o manti i loperamid.W wywiadzie wspomina o porannym głodzie i bólach głowy; przygotowac notatkę o arthrotec forte.
w roziązaniu:
* synergizm-nasilenie działania hipoglikemicznego przez arthrotec
*koniecznośc obnizenia cisnienia (nawet do 115-120/80)-wizyta u lekarza
* zalecana kontrola diabetologiczna i powiadomienie lekarza pierwszego kontaktu, ze pacjentka leczy się na zwyrodnienie kostne i przyjmuje arthrotec (mogła nie powiadomic o tym doktora)
* zalecenie wyjasnienia pacjentce stosowania manti i innych leków
*bóle głowy powinny minac po unormalizowaniu cisnienia
* za mocno obnizony poziom glukozy

1, recepta- standardzik
1% ac.muriaticum dil. 80,0
pesini 1,0
sir.simplex ad 100,0
M.f,Mixt.
S. 3*1 łyżeczka

2, Mixtura nervinae 250,0
S. 3xłyżka

3,Luminal Na 0,3
Tinctura Crataegi
Tinctura convalariae aa 10,0
M.f.guttae
S.3*30 kropli

4. Neomycini 0,01
mentholi 0,02
Ephedrinum h/chloricum 0,3
parafinum 15,0
Vit A liq 0,5
M.f.Guttae nasale

pacjentka 52 lata, technik dentystyczny, rozpoznana choroba Lesniewskiego-Crohna;nieregularnie spozywa posiłki, brak diety, na noc dosc czesto wypija piwo;leczy sie u lekarza pierwszego kontaktu, opieka objeta od 0,5 roku;leki:
PENTASA TABL 1-1-1, biegunka , zaostrzenie
STILNOX 0-0-0,5
ENTOCORT KAPS O PRZEDŁUZONUM UWALNIANIU (taka jest nazwa leku, to nie pomyłka) 2-2-2
MANTI DORAZNIE (OTC)
Pacjentka sama zwiekszyła dawke stinoxu na 1 tabl( nie moze zasnąc), była w szpitalu i wtedy dostała entocort. Po powrocie do domu mimo zalecenia zmniejszania dawek entocortu, brała wiecej bo nadal zle sie czuła. W czasie wizyty w aptece zgłasza zgagę, która ustepuje po posiłku lub po manti, kłopoty z niergularnym miesiaczkowaniem , nasilone kłopoty z zaśnięciem

Ps. Ogólnie t o po wylosowaniu miałam blade pojecie o tej chorobie, ale w oparciu o ksiazki dobrze wyciagnełam wnioski; nie radzę liczyc w przyszłosci na dostep do internetu.... (w-wa) dobrze jest zabrac własny pharmindex i leki współczesnej terapii-ciezko dopchac sie do ww pozycji.....
całe szczescie czesc osób wpadła na ten pomysł; ja szłam jak na egzamin- długopis+kalkulator+faruch
eh..... a co tam u reszty działaczy foru-emocje opadły???????

moje wrażenia z wrocławia 09.06.2009: zgadza się, czasu bardzo mało. może na zrobienie u siebie w aptece to spoko, ale na całkiem obcej sali, po sprawdzeniu tych wszytkich dawek, obliczeniach, znalezieniu wszystkiego i opisaniu to już nie. najważniejszy jednak jest opis i to dokładny! (typu: odważyłam na wadze proszkowej na wytarowanym papierku i inne takie wodolejstwo). na ręce raczej nie patrzą, choć zdarzały się komentarze: dlaczego pani to robi tak a nie siak. komisja raczej przychylna i ostatecznie można się było w razie wątpliwości o coś dopytać. między sobą to można było bez problemu się komunikować. każdy miał jednak mało czasu na zrobienie swojej recepty, więc skupiał się na swoim. recepty raczej nie z kosmosu, z jakimiś dziwactwami o których pierwszy raz się słyszy, albo widzi, składniki znane i używane na codzień. niezgodności w recepcie pojedyncze tzn. nie było recept z luminalem sodu, kodeiną , bromkami, Ca salicylanem itp. jednocześnie. dawki przekroczone sporadycznie. ludzi zjadał stres. ci którzy nie zdali mieli po prostu pecha, bo czegoś niedopatrzyli, gdyby mieli 2 godziny na pewno by sobie poradzili, bo jeszcze raz by posprawdzali i pomyśleli a tak robiło się w szaleńczym tempie i nie było do końca wiadomo, lepiej dobrze opisać i zostawić sobie min. czasu na zrobienie, czy na koniec zabiorą tak jak jest i usłyszy się: przykro mi nie zrobiła pani leku! moja recepta: proszki fenobarbital+kodeina+pabialgina. dobrze jest porządnie przejrzeć farmakopee od IV do VIII, żeby nie tracić potem czasu na szukanie od VIII do IV co właśnie ja uczyniłam szukając dawek (nieszczęsny aminofenazon i allobarbital z pabialginy).

opieka: dla tych, którzy wiedzieli jak to wygląda - całkiem proste, dla tych, którzy uczyli się opisowo z tych wszystkich zalecanych książek - nie bardzo. nie wiedzieli, że będą musieli znaleźć problem, zaklasyfikować go i podać rozwiązanie. mówili, że byli nastawieni na ogólną interpretację przypadku, albo jakieś pytanie z opieki nad pacjentem np. z nadciśnieniem. mój przypadek: mechanik samochodowy, 70 lat, pali, odżywia sie nieregularnie, stresuje się, nadciśnienie, ojciec - cukrzyca II. leczony: inhibace plus i OTC mucosolvan, potem thiocodin, następna wizyta:xartan, hydrochlorotiazyd, cierpi na biegunki. leków nie wykupuje regularnie ( wszystko wyliczone w tabeli więc odchodzi samodzielne wyliczanie), jakie ciśnienie, BMI, cholesterol itp. nie było podane. wypisać problemy rz. i p. , podać przykłady rozwiązań problemów,przygotować dla pacjenta inf.o leczeniu biegunek. na koniec przed komisją przedstawić przypadek od ostatniej wizyty wstecz.

Pacjent lat 70, inżynier, leczy sie na cukrzycę 2(od 2 lat), nadcisnienie od 10 lat i przerost prostaty od 8 lat. Bierze Diovan 80 mg, omnic tabl, glibenese GITS 10 mg. Wszystkie leki DS 1X1 dziennie. Wcześniej brał inny lek od cukrzycy przy dawkowaniu 2X1. Zgłasza sie do apteki mówiąc ze czuje sie osłabiony, zmęczony, poci się i ma zawroty głowy. Cukier na czczo 60 mg/dL. W takcie rozmowy wychodzi ze Glibenese Gits Bierze tak samo jak poprzedni lek czyli 2x dziennie. Czyli hipoglikemia. Z przeliczeń wynikało, ze wcześniej za to wcale nie brał Glibenese bo mu sie skończyły, nie wykupuje Diovanu (dlaczego?) i ciśnienie mu troche skoczyło, a zawroty głowy to częsty objaw przy omnicu i zalecić konsultację z lekarzem w sprawie zamiany omnic na np. omnic ocas lub inny. Dodałam jeszcze od siebie ze powinien zrobić lipidogram i jakieś info o diecie i czy zdaje sobie sprawę jak niebezpieczna jest hipoglikemia. Trzeba było sporządzić ulotkę dla pacjenta o Glibenese GITS. Pytanie dodatkowe o GITS (co to jest i jak działa). Egzamin bardzo przyjemny.
Test zdać bedzie gorzej.
PS. wiem że koleżanka miała pacjenta który miał Oxis i nie umiał sie nim posługiwać.

pacjentka 30 lat, mężatka, bezdzietna, alergia na pyłki i roztocza w wywiadzie, leczona objawowo: claritine, cirrus, jeszcze jakaś cetyryzyna, rhinazin, xylometazolin, dodatkowo od 5 mies intensywnie leczona na trądzik: tretinex 20 2x1, pacjentka zgłasza się z objawami: zmęczenie, senność, nie chce jej się wstawać i wychodzić z domu, wykupuje kolejną receptę na tretinex, prosi o coś przeciwdepresyjnego.

Mężczyzna, 38 lat, wykszt. wyższe, właściciel firmy, dużo pracuje w klimatyzowanych pomieszczeniach, jeździ samochodem, w wywiadzie rodzinne skłonności do nadciśnienia. Leczy się na całoroczny, alergiczny nieżyt nosa. Generalnie Rotadin, Tafen plus masa Rhinazinu OTC i od czasu to czasu jakiś Cirrus. Raz miał wypisany Polcrom. Wybiera się wreszcie zrobić testy a przychodzi z katarem.
Wytropić problem, zaproponować rozwiązanie i przygotować informację o pseudoefedrynie.
Jakoś tak.

Pacjentka 52 lata, wyzsze, nauczycielka. RZS od 6 lat, cukrzyca typu II od pół roku.

Leki:
Arhrotec forte 2*1
Glucobay 50 3*1
Diaprel MR 1*1
manti na otc

Podano 4 wizyty w aptece, leki bierze regularnie (podobało mi się że wyliczyli do kiedy jej czego starcza z podaniem daty). Ciśnienie podczas każdej wizyty około 150/110 na jednej było 160/100 i ewidentna hipoglikemia (na dole podali wartości prawidłowe glikemii na czczo i poposiłkowej).
Od jakiegoś czasu czuje sie głodna, boli ją głowa oraz cierpi na zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
Wskaż problemy rzeczywiste i potencjalne, spiosób rozwiązania oraz przygotuj dla pacjentki info o Arhrotecu forte.


Rzeczywiste:
1. Brak leku na nadciśnienie (w curzycy docelowe 130/80, to nam podkreślano na zajęciach)
2. Hipoglikemia w wyniku interakcji (wypieranie z białek gliklazyd i diklofenak)
3, Biegunka w wyniku działań niepożądanych (mizoprostol ewidentnie, akarboza takoż, a diklofenak dokłada zaburzenia żoł-jel)

Potencjalne.
Hmmm i tu myślałam i myślalam
I co wymyśliłam
Ponieważ nic nie wiemy o stylu życia pacjentki, wadze, wzroście, czy stosuje diete , czy mierzy sobie glikemię (pasków brak), czy mierzy ciśnienie, potencjalnie hipoglikemię może powodować nieregularna dieta i bla, bla. bla styl życia

Rozwiązanie:
Nadciśnienie -wysłać do lekarza (ładnie powiedzałam,że samo nadciśmnienie to problem medyczny , ale potrzeba leczenia to problem lekowy--cytat z Łazowskiego, wspomniałam też o betablokerach i tiazydach jako potencjalnie niekorzystnych dla cukrzyka, ale to już ustnie)
Hipoglikemia--skonsultować z lekarzem zmianę arhthrotecu na coś innego, bo to on tu wadzi najbardziej
Biegunka--wlaściwe to samo, bo sama akarboza może nie będzie jej tak mordować, ale ten mizoprostol....

Potencjalne:
Hipoglikemia i edukacja na ten temat....nie może brać sacharozy tylko czysta glukozę (akarboza!!!)
Edukacja: glukometr, stopy, ciśnieniomierz, dietka...i co tam sobie kto jeszcze "wymarzy"

Info o arhrotecu:

"Otrzymała pani lek o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym , który ma pani pomóc w dolegliwościach związanych ze stawami. Jednak obawiam sie,że lek ten powoduje u pani dolegliwości takie jak biegunka i wpływa na obniżenie poziomu cukru we krwi, dlatego czuje sie pani tak źle. Sugerowałabym kontakt z lekarzem, być może konieczna będzie zmiana leku przeciwbólowego lub nawet korekta leczenia przeciwcukrzycowego...itp."

JONOFOREZA I FONOFOREZA
W systemie TTS wyróżnia sie -bierne i -czynne wprowadzanie leku bierne ( systemy membranowe) w których leki przenikaja do organizmu spod specjalnych błon nałożonych na powierzchnie skóry, czynne to jonoforeza i fonoforeza
Jonoforeza-metoda podawania leków wykorzystujaca przemieszczanie sie jonów leczniczych
w polu elektrycznym. Jony wprowadzone przez skóre z ładunkiem elektrycznym
przemieszczaja sie głównie droga przewodów potowych i mieszków.
Jony o ładunkach takich samych jak elektrody, pod którymi sie znajduja zostaja odepchniete
od niej i przemieszczaja sie.
Technika
-skóra odtłuszczona, oczyszczona
-zabieg wykonujemy tydzien przed zaprzestaniem leczenia masciami
-podkład lekowy - gaza grubosci ok.0,5cm nasycona roztworem leku lub przykrywajaca
naniesiona na skóre lub żel
-podkład posredni
-elektroda dopasowana do okolicy w której bedzie przeprowadzany zabieg
-folia, opaska mocujaca
-czas zabiegu 15 minut, w przypadku histaminy lub adrenaliny 3-5minut
-nateżenie pradu najczesciej 0,1mA/cm2
Fonoforeza - metoda wprowadzanie leku za pomoca ultradzwieków
W obszarze skóry poddanej ultradzwiekom zachodza :
-miejscowe zmiany temperatury
-zmiana wewnatrzkomórkowego cisnienia
-powstanie zjawisk kawitacji ( wytworzenia pecherzyków gazowych w płynach ustrojowych,
w warstwie rogowej i na zewnatrz skóry pod wpływem zmian cisnienia)
Efekty te ułatwiaja wnikanie substancji leczniczych do tkanek podskórnych
Kryteria doboru
Zwiazane z dodatkowym efektem terapeutycznym
Jonoforeze stosujemy zazwyczaj :
-przy zmianach powierzchownych i / lub połaczonych z bólem
-mniejsza głebokosc przenikania
-wykorzystanie przeciwbólowego działania
Fonoforeze stosujemy zazwyczaj :
-przy zmianach głebokich
-gdy uzasadnione jest wykorzystanie wytworzonego ciepła
-gdy chcemy wykorzystac stymulacje procesów poprawczych
Czynniki wpływajace na skutecznosc jonoforezy
-rodzaj leku (każdy lek musi ulegac dysocjacji)
-steżenie leku ( wystarczajaco duże, aby wywołac efekt)
-nateżenie i czas działania pola elektrycznego
-własciwosci skóry ( stopien uwodnienia , ukrwienia)
-efekt depozytowy ( zdolnosc gromadzenia jonów w skórze i skórze własciwej)
Czynniki wpływajace na skutecznosc fonoforezy
-masa czasteczkowa leku ( przenikanie leku jest odwrotnie proporcjonalne do masy
czasteczkowej)
-steżenie leku
-podłoże leku ( masc, żel musi dobrze przewodzic )
-zwiekszenie przepuszczalnosci naskórka i skóry pod wpływem leku
-oddziaływanie termiczne ze skóra i na czastki leku
-doboru mocy i czestotliwosci ultradzwieków
-sposobu ekspozycji na fale ultradzwiekowa : ciagła , impulsowa
-czas ekspozycji
-czas zabiegu ok.10-15 minut
Cel stosowania:
-uzyskanie efektu przeciwbólowego, przeciwzapalnego
-poprawa ukrwienia
-pobudzenie, resorpcja płynów
-pobudzenie tkanki do regeneracji
-przeciwdziałanie powstawaniu zrostów i przykurczów
Wskazania:
-stany pourazowe (stłuczenia,zwichniecia,skrecenia,krwiaki,stany zapalne,pooperacyjne
zrosty)
-zespół Suddecki
Stosowane srodki :
-lidokaina przeciwbólowa
-heparyna
-leki przeciwzapalne
-łaczenie efektów znieczulajacych miejscowo i leków
przeciwzapalnych (salicylanów)
-hialuronidaza ( przeciwobrzekowy,zmiekcza bliznowacenia tkanki)
-jod (rozmiekczenie tkanki)

Rp. Rivanoli
Hydrocortisoni aa 0,05
Zinci oxidi
Talci
Ethanoli 95%obj.
Gliceroli aa 7,5
Aquae dest. ad 50,0

wykonanie;
Hydrokortyzon rozpuscic w etanolu
Rivanol rozpusci w w wodzie dobrze gdy na ciepło,.
Talk i tlenek cynku rozciramy w możdzierzu z glicerolem, dodać rzztwór spirytusowy , płukać ścianki, po dokładnym wymieszaniu dodać roztwór z etakrydyną.

0,05+0,05+7,5+7,5= 15,10 subst stałe
7,5+7,5= 15 ciecze
15,10+15= 30,10
50-30,10=19,90 wody
19,90+15= 34,90 płyny łącznie 3

Aleksandra Matuszewska (Pigułowska)WielkopolskaAleksandra Matuszewska (Pigułowska)Wielkopolska

5

---